Ed Nijpels blikt terug op imposante carrière als politicus en bestuurder
[Recensie] In november 1979 was ik jongste parlementair redacteur bij de Gemeenschappelijke Pers Dienst, die kopij leverde aan een groot aantal regionale dagbladen, waaronder het Brabants Nieuwsblad, dat in Bergen op Zoom verscheen. Op een vrijdag in die maand trouwde ik en we hielden een receptie in Warmond, zo’n honderd kilometer van Bergen op Zoom. Tot mijn grote verbazing kwam daar opeens het jonge Kamerlid Ed Nijpels binnen om het bruidspaar geluk te wensen. Wij hadden geen persoonlijke band en ook daarna heb ik hem nooit meer persoonlijk gesproken, maar Nijpels moet hebben gedacht: er trouwt een journalist die voor ‘mijn’ Bergse krant schrijft, dus dat is een goede plek om een beetje aan te pappen met journalisten. Nijpels bevestigt dit vermoeden in zijn onlangs verschenen memoires, waarin hij duidelijk maakt dat goede relaties met de media voor zijn loopbaan belangrijk waren.
Nijpels heeft als bestuurder het ‘groot slem’ gemaakt: hij was Kamerlid (zelfs partijleider), minister, burgemeester en commissaris van de Koningin, een reeks functies die maar weinig anderen hem kunnen nazeggen. Daarnaast had hij talloze andere rollen in de publieke sector en hij heeft dat kennelijk met veel gemak en ijver gedaan. Een groot deel daarvan stond in het teken van milieu- en klimaatbeleid.
Kabinet Lubbers II
Hij leidde in de jaren tachtig enkele jaren de VVD en werd aansluitend minister van onder meer milieuzaken in het tweede kabinet-Lubbers. De aanleiding voor de val van dat kabinet was een niet eens zo ingrijpende maatregel van Nijpels en minister Smit-Kroes om de groei van het autoverkeer af te remmen. Dat betekende ook het einde van zijn loopbaan op het Binnenhof en het begin van een eindeloze reeks commissies en besturen waarvan hij voorzitter of lid was. Die lagen vaak in de hoek van natuur en milieu, want als milieuminister had hij een goede reputatie opgebouwd.
De memoires zijn geschreven met een lichte toets en zijn nogal oppervlakkig. Geen enkele gebeurtenis wordt uitgediept of grondig geanalyseerd, maar Nijpels doet wel rake observaties en is openhartig, ook wanneer hij man en paard noemt in zaken die fout zijn gelopen. Zichzelf spaart hij evenmin.
Als weldenkend mens kun je het moeilijk oneens zijn met de politieke en bestuurlijke keuzes die hij maakt. Ik krabde me alleen even achter de oren waar hij beschreef dat hij met VVD-minister Van Aardenne heeft gepleit voor een gewapende interventie door Nederland in Suriname onmiddellijk na de staatsgreep van Bouterse.
Populariteit
Nijpels heeft vanaf zijn jeugd bewust aangestuurd op een bestuurlijke en politieke carrière en kijkt daar nu met voldoening op terug. Zijn populariteit in bestuurlijk Nederland heeft hij te danken aan zijn heldere redeneringen en het gemak waarmee hij knopen weet door te hakken en trucjes weet toe te passen om zijn zin door te drukken. Daarmee liep hij vaak voor de troepen uit, vooral die van de VVD. Maar door zijn blijmoedigheid wist hij als de beste om te gaan met allerlei weerstanden. Het is heel begrijpelijk dat hij nu een terugblik op zijn bestuurlijke werdegang heeft geschreven. Het boek biedt weinig nieuwe inzichten in onze recente politieke geschiedenis, maar het laat zien dat de mens Ed Nijpels beslist een aanzienlijke bijdrage aan bestuur en politiek in ons land heeft geleverd.
—
Voor het eerst gepubliceerd op Bazarow
