Jan is een uitermate veelzijdig talent
[Recensie] Het boek neemt je mee terug naar de jaren negentig van de vorige eeuw. Veel O ja!-momenten worden afgewisseld met persoonlijke verhalen uit het leven van de beste vertaler van de lage landen; Jan Rot.
Het boek toont een omslag met een jongere kop van Jan Rot. We gaan immers terug naar de jaren negentig. Ik denk dat Jan Rot met dit tiende boek een record gevestigd heeft. Slechts zes letters uit het alfabet zijn benodigd om zowel titel als auteur te noemen. Los van de verkopen van dit boek een eerste vermelding in het Guinness recordboek waard, lijkt mij. Tien hoofdstukken zijn genummerd van 1990 tot 1999.
In hoog tempo, in een stijl die verraadt dat Jan vele columns schreef en altijd beknopt zijn boodschap diende te brengen, vliegen we door de jaren van weleer. Van muziek uit het jaar, tot de topfilm. Van politiek tot dramatiek. Van persoonlijke noot tot hongersnood. Van uitgaan tot doodgaan. Alles zit erin. Nou ja, alles uit de jaren negentig dan.
Voor mij persoonlijk een decennium vol muzikale armoede. Mijn tienerjaren lagen in de jaren zeventig en tachtig. Veel mooiere decennia. Voor mij persoonlijk en daarnaast ook op muzikaal vlak. De muziek uit de jaren negentig, en daarin deel ik de mening van Jan Rot, was verschrikkelijk slecht. Hij heeft het over neprappers, de Madchestersound, oude nummers die herleven dankzij reclame en film. En over het gebruik van samples die leiden tot een stampende eentonige brei.
Het zou voor mij een groot goed zijn wanneer Jan Rot over dit magere decennium een memorabel vet boek weet te vervaardigen. En dat kan hij. Mede omdat Jan een uitermate veelzijdig talent is. En omdat een van die talenten zijn schrijverstalent is. Niet voor niets wordt hij veelvuldig gevraagd om te schrijven. Ook dit keer blijkt op de laatste pagina van dit boek dat er sprake is van een opdrachtgever: ‘Geschreven in opdracht van Stichting Okapi”. Waar vele lezers dit ongetwijfeld ter kennisgeving aannemen, heb ik voor u enige informatie over deze stichting. ‘Stichting Okapi/Stichting Jan Rot is in november 2004 opgericht ‘ter verrijking van het Nederlandse lied’. Dit gebeurt vooral door het vertalen en (laten) uitvoeren van internationale meesterwerken. Oprichter, voorzitter en directeur, tevens penningmeester, secretaris en jongste bediende is Jan Rot. Hij bedenkt en verkoopt de voorstellingen, ontwerpt ook de affiches, verzorgt de publiciteit en houdt de website bij. Daarnaast en vooral is hij in dienst van Okapi als huisvertaler’.
Bij Jan Rot zijn de woorden talent en miskend veelvuldig met elkaar verbonden. En dat begrijp ik enerzijds wel en anderzijds niet. Wanneer ik lees wat Jan wekelijks mocht ontvangen voor een column in Nieuwe Revu, daar is menig auteur jaloers op.
En dat is een uitzondering. Blijkt anderzijds des te meer dat creatieve geesten als schrijvers, muzikanten en taalkunstenaars het doen omdat ze niet anders kunnen en ze de voldoening niet in financiële zin zullen ervaren. Want tien boeken en meer dan vijfendertig albums later, heeft Jan nog altijd niet zijn grote hit. Aan de kwaliteit zal het niet liggen.
‘Op een dag komt alles goed’
Het verhaal vliegt in twintig pagina’s door een jaar. En dat tien keer. En dat klinkt veel saaier dan het is. Het merendeel bevat de gekleurde mening van de auteur. En die is scherp, teder, humoristisch, eerlijk, melancholisch, tragisch en dan weer vol zelfspot. Soms wordt er gekozen voor het kil opsommen van de feiten uit dat jaar. En dat is nodig, begrijp ik. Maar geeft er op die momenten wel een soort ‘het Aanzien van 199x’ aan. En dat is jammer. Ik heb ervoor gekozen om het boek na ieder jaar even weg te leggen om wat oude bijbehorende videoclips, nieuwsuitzendingen en gebeurtenissen terug te kijken. En dat maakt de jaren negentig toch tot een waardevol en glansrijk tien jarenplan. Dankzij Jan. Hij bracht in de jaren negentig onder meer het prachtige ‘Een zee van tranen’ uit.
O ja, ik geef dit boek vier sterren omdat Jan Rot zelf zegt en zingt: ‘Het beste moet nog komen’.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
