Shariarecht in Engeland
[Signalering] De vraag of het mogelijk is, of moet zijn, om shariarechtbanken op te nemen in de bestaande seculiere rechtssystemen van westerse landen, is een belangrijke twistappel in het publieke debat. Hoe die vraag beantwoord wordt, hangt nauw samen met ideeën over welke rol religieuze identiteiten überhaupt mogen hebben in het publieke domein. Hoewel denkers als Habermas recentelijk tot een vergelijk probeerden te komen, lijkt het publieke debat te worden gedomineerd door voorvechters van uiterste posities.
In deze context is het uitstekend geschreven On British Islam van de Amerikaanse antropoloog John Bowen een interessante publicatie. Op basis van etnografisch onderzoek tussen 2007 en 2013 bij drie verschillende shariarechtbanken in Groot-Brittannië, laat hij de veelvormigheid zien van de pogingen van Britse moslims om zich institutioneel in te passen in de Britse context. Bowen stelt dat deze veelvormigheid niet alleen sterk samenhangt met de uiteenlopende migratiegeschiedenissen en karakters van moslimgemeenschappen, maar ook het resultaat is van de meestal beperkende werking van bestaande (of ontbrekende!) Britse institutionele arrangementen. In die zin past On British Islam naadloos in Bowens eerdere etnografische werk over praxis binnen instituties. Bowen stelt het ontstaansproces van de rechtbanken voor als een tastende, bij tijd en wijle amateuristische zoektocht van verschillende geloofsgemeenschappen om eigen waarden in overeenstemming te brengen met die van de dominante samenleving. Dit proces van practical convergences, waarin verschillende groepen naar een ‘gedeelde horizon’ toe bewegen, vormt de kern van zijn boek.
—
Eerder verschenen in Sociologie Magazine
