Zoeken naar identiteit
Johan Fretz is afgestudeerd aan de Amsterdamse Toneelschool en Kleinkunstacademie en heeft zich sindsdien ontwikkeld tot acteur, cabaretier en auteur. Zo schrijft hij opiniestukken voor de Volkskrant en over kunst en media voor NRC Handelsblad. Met zijn boek Onder de Paramariboom heeft Fretz de Boekhandelsprijs 2019 gewonnen.
[Recensie] Johannes is de zoon van een Surinaamse moeder en Haagse vader. Hij groeit op in de achterbuurten van Den Haag. De liefde van zijn ouders is overweldigend maar toch heeft Johannes geen onbezorgde jeugd. Zijn ietwat psychotische moeder en Haagse vader met een alcoholprobleem maken hem tot wie hij als volwassene is. Hij is zelfverzekerd, ziet zichzelf als Nederlander maar voor iedereen die hem ziet is hij een halfbloed of dubbelbloed.
Hij besluit in te gaan op een aanbod om te spreken in Suriname, waar op dat moment de verkiezingen gaan beginnen. Het is de eerste keer dat hij voet zet in het land van zijn moeder en zodra hij landt voelt hij een aangename kalmte over zich heen komen. Hij maakt kennis met de cultuur, de mensen en het land waar alles anders is dan in Nederland. Niet onbelangrijk: Johan leert niet alleen Suriname kennen maar ook zichzelf. Na een aantal dagen sluit zijn moeder bij hem aan om hem gezelschap te houden in het land waar ze zo van houdt en ook om voor haar zelf wat af te sluiten.
Politiek en geschiedenis
De achtdaagse reis in het boek is opgedeeld in korte hoofdstukken. In deze hoofdstukken laat Johan de lezer kennismaken met zijn geschiedenis, Suriname en zijn reis door dit prachtige land. Hij wisselt heen en weer van Nederland naar Suriname en in tijd. Hierdoor blijft het verhaal actief. We lezen over de zoektocht naar identiteit, een warme kennismaking waarbij er sprake is van het gevoel ergens bij te horen en welkom te zijn. We lezen over begrip, vergeving en erkenning.
Dit klinkt allemaal wat zwaar, echter is het verhaal luchthartig geschreven. Ik luisterde het boek en heb enorm genoten van de verschillende stemmen en bijhorende accenten die Johan heeft ingesproken. Het gaf het verhaal zo veel meer cachet. Net als de wijze waarop Fretz politiek in het verhaal verwerkt, het geeft het verhaal meer diepgang.
Op sommige momenten was het alleen onduidelijk waar Fretz met het verhaal naar toe wilde. Zijn reis, samen met zijn moeder, is betekenisvol en heeft grote impact op Johan. Net als het oprakelen van de gebeurtenissen die in zijn verleden hebben plaatsgevonden. Hij beschrijft dit altijd met humor en een lach, hoewel ik mij kan voorstellen dat dit erg pijnlijk kan zijn. Jammer dat Fretz zijn gevoelige kant op deze punten minder goed heeft laten zien. Het voordeel daarvan is dat het een boek is waar je om kan lachen, genieten en bovenal blijft het verhaal je boeien.
—
Voor het eerst verschenen op Boekenz
