Houellebecq in de polder
[Essay] Politieke partij ‘Denk’ was de mediahype van vorige maand. Met Sylvana Simons als nieuwe aanwinst haalde partijleider Tunahan Kuzu veel publiciteit en 2 zetels in de peilingen. ‘Denk’ vindt dat Nederland racistisch is, dat witte Nederlanders te veel willen dat mensen met een kleurtje zich aanpassen en dat er een tweedeling in de samenleving is: wit, rijk, geprivilegieerd en/of christelijk aan de ene kant en de andere kant iedereen die niet wit, rijk, geprivilegieerd en/of christelijk is. Simons kreeg veel racistische bagger over zich heen, afkomstig van de onderbuik van Nederland, waarmee het gelijk van ‘Denk’ in ieder geval al voor een deel werd aangetoond. Maar ook de politieke commentaren waren niet zachtzinnig. ‘Denk’ zou een soort moslim PVV worden. Vooral veel schreeuwen en stemming maken, geen oplossingen bieden maar mensen tegen elkaar opzetten. Opvallend is dat ‘Denk’ vooral ageert tegen allochtonen met posities in andere partijen, die (nog) wel geloven in integratie en oplossingen.
Ik moest afgelopen weken veel denken aan de roman van Michel Houellebecq, Soumission (Onderworpen) uit 2015, vorige week nog genomineerd voor de Europese Literatuurprijs. Onderworpen is een uit de hand gelopen gedachte-experiment en daarom interessant, als roman stelt het niet zo veel voor. Houellebecq beschrijft in Onderworpen de opkomst van een moslimpartij in Frankrijk. Bij de Franse presidentsverkiezingen van 2022 blijven na de eerste ronde de kandidaat van het Front National en die van de moslimpartij over. De socialisten hebben het onder Hollande dusdanig verprutst dat ze geen enkele kans maken. Bij de tweede ronde wint de kandidaat van de moslimpartij, met steun van alles wat gematigd en links is. Het merendeel van de Fransen heeft liever een moslimpresident dan een extreemrechtse, spiegelt Houellebecq ons voor. Dat Marine Le Pen bij de volgende presidentsverkiezingen een van de twee overgebleven kandidaten zal zijn, dat scenario is niet ver weg. De populisten op rechts rukken op, in Europa, overal. In Oostenrijk werd vorig maand met een nipte meerderheid van nog geen 30.000 stemmen voorkomen dat de extreemrechtse FPO-kandidaat Hufer aan de macht kwam. Le Pen haalde in 2012 al bijna 20% van de stemmen in de eerste ronde. In 2017 of 2022 gaat het haar vast lukken verder te komen, helaas.
Houellebecqs sympathieën liggen meer op rechts en dus schetst hij een schrikbeeld dat de Fransen liever een moslimpresident willen dan Marine Le Pen. In Onderworpen is in 2022 de eerste moslimpresident in Europa een feit. Er dreigt even een burgeroorlog, er zijn wat schermutselingen, aanslagen en moorden, maar alle opstandjes worden in de kiem gesmoord. Het Franse leger en de Franse politie – toch niet gemakkelijk te betichten van grote vriendschap met alles wat allochtoon is – kiezen wonderwel voor het nieuwe regime. In de maanden na de verkiezing en door het opportunistisch gedrag van de socialisten waarmee de moslimpartij een regering vormt, vindt er een zuivering plaats onder alles wat Joods, extreemrechts en al te liberaal is. Niet gewelddadig, dat is niet eens nodig. Katholiek wordt gespaard, want eigenlijk verschillen katholieken niet zoveel van moslims. De hoofdpersoon uit de roman, een universitair docent, gespecialiseerd in de – jawel – katholieke schrijver Joris-Karl Huysmans, voelt zich uiteindelijk goed bij de nieuwe situatie want hij krijgt een betere baan en mag meerdere vrouwen trouwen. Op de universiteit, in het onderwijs en openbaar bestuur krijgen mannen het weer voor het zeggen, voor zover ze het daar niet al voor het zeggen hadden. Voor vrouwen wacht de hoofddoek en het aanrecht. Sharia in Frankrijk en iedereen schikt zich in zijn lot. En dat in een land waar elke kleine wetsverandering al een storm van protesten, stakingen en halve revoluties tegemoet kan zien. Van geloofwaardigheid moet Onderworpen het dan ook niet hebben, maar het gedachte-experiment van moslims in de politiek in Europa is intrigerend. Want hoe tolerant zijn we echt als minderheden, als moslims op eigen koers gaan mee doen met het politieke spel? De ophef in mei over ‘Denk’ laat wat dat betreft weinig aan de verbeelding over. En moeten we serieus bang zijn voor moslims in de politiek? Want moslims zijn toch eng, vreemd en niet zoals wij het doen en denken.
En wat als de werkelijkheid ook hier meer bizar is dan de romancier het had kunnen verzinnen? Het aantal moslims is in Frankrijk rond de 8%, een echt serieuze kans op een presidentschap van de Franse moslimbroederschap zit er voorlopig niet in. Maar laten we het gedachte-experiment van Houellebecq realistischer maken en vertalen naar Nederland. Een moslim- of een minderhedenpartij kan wel degelijk behoorlijk wat invloed krijgen. In Nederland zijn er rond de miljoen moslims en ca. 2 miljoen niet-Westerse allochtonen. Dat zijn ca. 1,5 miljoen kiesgerechtigden, goed voor maximaal 15 zetels. Stel dat ‘Denk’ hiervan er 7 of 8 weet te bemachtigen en samen met PvdA en GroenLinks een regering vormt. Onrealistisch? VVD en CDA hebben toch ook met de extremisten van de PVV geregeerd, dus als het op rechts kan, waarom niet op links met een radicale moslimpartij als ‘Denk’? Te weinig zetels? Nou, als Ahmed Aboutaleb lijsttrekker voor de PvdA wordt zou de PvdA wel eens heel groot kunnen worden. In de peilingen van vorige week stond de PvdA met Aboutaleb aan het hoofd al op een kleine 30 zetels. En het zou zo maar kunnen dan de PvdA een eerste moslimminister-president in Europa levert. Voor je het weet gaan er dan echt wat zaken veranderen. Ten goede, dat Nederland minder racistisch wordt, uitstekend. Maar misschien ook ten nadele, dat we een aantal van onze liberale waarden inleveren, omdat opportunistische politici voor de dagwinst belangrijke ideeën verkwanselen. We hebben dat de PvdA de afgelopen 3,5 jaar elke dag zien doen om maar het kabinet met de VVD overeind te kunnen houden. Opvallend vind ik het hoe Samson Aboutaleb uitdaagt om mee te doen met de lijsttrekkersstrijd binnen de PvdA. Samson is een geslepen politicus, verliezen van Aboutaleb als lijsttrekker en dan de PvdA als een feniks laten verrijzen uit de puinhopen van de afgelopen vier jaar, kan hem een mooie ministerspost opleveren in het rood-groene-moslim kabinet-Aboutaleb-Klaver-Kuzu I. En wat als de sfinx Aboutaleb als minister-president het opeens opvallend veel eens blijkt te zijn met zijn geloofsgenoten van ‘Denk’ en een veel conservatiever moslim blijkt dan we dachten? Jesse Klaver acht ik dan niet zo snel in staat om hier tegenwicht aan te bieden. Ach, het is natuurlijk een gedachte-experiment, maar rondspokend in Houellebecqs denkwereld zou het in Nederland nog eens best raar kunnen lopen.
