"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Ons voedsel

Dinsdag, 23 mei, 2023

Geschreven door: Louise O. Fresco
Artikel door: Hans Dagevos

De wonderlijke wegen van voedsel

[Recensie] Eerdere recensies in Voeding Nu die ik schreef over boeken van Louise Fresco hadden wonderlijk in de slotzin (Nieuwe spijswetten, 2006) of wonderbaarlijk in de titel (Hamburgers in het paradijs, 2012). Bij wijze van verbinding wilde ik voor deze recensie van haar jongste boek Ons voedsel, het woord wonderlijk terug laten komen. Fresco stelt op pagina 33 zelf: “De wegen van het voedsel zijn wonderlijk”. De kop voor dit stukje was er toen ik dit las.

Diversiteit
Bovendien past het gebruik van het woord wonder in wonderlijk, verwondering en bewondering bijzonder goed bij Fresco’s werk en persoon. Want ook in Ons voedsel spreekt ze haar verwondering uit over de eindeloze diversiteit aan etenswaren en verlustigt ze zich in hun culinair-culturele verhalen. En net als in haar grote werk Hamburgers in het paradijs, laat ze in Ons voedsel haar bewondering blijken voor de verscheidenheid en het vernuft van technische innovaties die maken dat overvloed de voor de menselijke geschiedenis zo kenmerkende schaarste flink heeft teruggedrongen. Het is ook om deze redenen dat Fresco een kritische of sombere visie op de voedingswereld maar mondjesmaat kan verdragen. Vooral als die afkomstig is van de bevoorrechten der aarde.

Verbindingen
Haar verwondering betreft de wereldomspannende voedselproductieketens die grondstoffen, ingrediënten en etenswaren voortbrengen die op diverse manieren en in verschillende gedaantes naar ons toe komen. Die we vervolgens in winkel of (super)markt kunnen kopen en opeten. En alsof het niet wonderlijk genoeg is dat iedere hap die we nemen veelal verbonden is met producenten van over de hele wereld en met natuurlijke omstandigheden in andere windstreken, strekt de wonderlijke wereld van voedsel zich uit voorbij het nemen van een hap. Want na de smaak en de voldoening gaat ons eten nieuwe verbindingen aan en dient het als brandstof voor lichaam (en ziel). 

Grande dame
Doorspekt met persoonlijke herinneringen en associatieve reflecties geeft kosmopoliet Fresco in Ons voedsel een levendig beeld van haar levenslange fascinatie voor voedsel, zowel achterom- als vooruitkijkend. Ze biedt de lezer in de loop van dit veelzijdige boek een gevarieerd menu aan van een kom droge rijst en python in tomatensaus tot mierzoet suikergebak. Mijn respect heeft Fresco als rationele grande dame; mijn sympathie heeft ze bijvoorbeeld als ze pleit voor eerherstel van de appel en zich druk maakt over het armetierige appelassortiment dat supermarkten aanbieden.

Boekenkrant

Eerder verschenen op Voeding Nu