Less is more
[Recensie] Parijs in de jaren zestig. De twintigjarige Jean Eyben mag op proef werken bij een detectivebureau. Daar krijgt hij de opdracht om een jonge vrouw op te sporen. Er is echter maar weinig bekend over haar, het is zelfs niet zeker of Noëlle Lefebvre haar echte naam is. Het lukt Jean dan ook niet om haar terug te vinden. Vele jaren later is Jean gaan schrijven, en denkt hij terug aan zijn speurtocht. Hij gaat opnieuw op zoek naar Noëlle, een speurtocht die hem van Parijs naar Rome leidt.
Patrick Modiano is een gekende en succesvolle Franse auteur. Met Onzichtbare inkt heeft hij wederom een intrigerende roman neergezet. Hoewel het een dun boekje is, heeft het verhaal een rijke woordenschat.
Het verhaal heeft een interessant en goed uitgewerkt plot. Het hoofdpersonage Jean Eyben probeert een onderzoek van vele jaren geleden terug op te pakken. Daarbij is er een continue wisselwerking tussen passages uit het verleden en zijn zoektocht in het heden. De flashbacks zijn niet afgebakend in hoofdstukken, maar verwerkt in het verhaal. Op een boeiende en vertellende manier kom je meer te weten over hoe Jean als twintiger de speurtocht aanpakte, en hoe hij er later op terugkijkt. Om daarna verder te gaan waar hij is gebleven.
Onzichtbare inkt is een roman, maar er zit ook wel iets van spanning in. Geen spanning zoals in een thriller, of in een verhaal met snelle actiescènes. Het is eerder je nieuwsgierigheid die wordt geprikkeld, en het mysterieuze van wie en waar Noëlle is. Dat zorgt voor een soort van onderhuidse spanning, waardoor je als lezer tot op het einde geboeid blijft. Zelfs met het soms wat trage verhaaltempo.
De woorden en zinnen die Patrick Modiano gebruikt zijn vaak poëtisch en doordrongen van emotie. Zo omschrijft hij bijvoorbeeld het flinterdunne dossier van Noëlle dat amper informatie bevat: “Er zijn witte plekken in het leven, witte plekken die je begint te vermoeden zodra je het ‘dossier’ opent: een simpele steekkaart in een hemelsblauwe, mettertijd verbleekte map. Ook dat oude hemelsblauw is intussen bijna wit geworden.” Blz. 7. Zo begint het boek, met de enige informatie die er is. Prachtig verwoord, en een voorbode van een bijzonder verhaal.
De verhaallijn draait volledig rond de zoektocht naar Noëlle, waarbij heden en verleden elkaar afwisselen om zo steeds meer te weten te komen over wat er is gebeurd. Daarbij wordt het verhaal verteld vanuit het standpunt van Jean, in de ik-vorm. Zo wordt het persoonlijker, en krijg je beter inzicht in wat er in het personage omgaat, in zijn doen en denken. Ook is het gemakkelijker om op deze manier als lezer een connectie te krijgen met het personage. Je ziet en voelt de fascinatie bij Jean groeien als hij vertelt over zijn oorspronkelijke en huidige zoektocht. En daarbij zie je zijn interesse met de jaren groeien, het is iets wat hem altijd zal blijven bezig houden, zelfs na een periode dat hij er niet mee bezig was.
“Er zijn witte plekken in een leven, maar soms klinkt er ook een soort refrein. Gedurende kortere of langere perioden hoor je het helemaal niet en lijkt het of je het vergeten bent. En dan, op een dag wanneer je alleen bent en er niets is om je af te leiden, keert het onverhoeds terug, als een kinderliedje dat zijn betoverende uitwerking nog altijd niet mist.”
Nog een sterk punt is de uitwerking van de personages. Vooral over de mysterieuze en onzichtbare Noëlle krijgen we naar mate het verhaal vordert steeds meer informatie. Zodat we meer en meer een beeld krijgen van haar. Of dat denken we toch, want waarom is ze spoorloos verdwenen? Werd ze ontvoerd, of is ze zelf plots vertrokken? En waarom is het zo moeilijk om iets over haar te weten te komen? Jean blijft vele jaren later nog steeds met deze verdwijning bezig, alsof het een soort doel is geworden voor hem. Daardoor voel je al snel mee met Jean, die er alles aan doet om Noëlle alsnog op te sporen. Of het hem lukt en wat dan het motief is, blijft tot het einde van het boek een vraagteken.
Onzichtbare inkt was het eerste boek dat ik las van Patrick Modiano. Het verhaal sprak mij direct aan door het mysterieuze karakter dat ervan uit ging. De spanning in deze roman ligt dan ook in de onwetendheid van wat je mag verwachten. Daardoor kon ik het boek haast niet wegleggen, en las ik het in een namiddag uit. Het is maar een dun boekje, maar toch bevat het al de nodige essentie om een goed verhaal te vertellen. Less is more, zoals ze zeggen. Ik ben alvast aangenaam verrast, en ben heel blij dit bijzondere boek te hebben mogen lezen. Daarom geef ik Onzichtbare inkt een mooie 4 sterren.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
