Tuinreis door de eeuwen heen
[Recensie] Jacques Hermus is schrijver en journalist. Voor kranten en tijdschriften heeft hij veel reportages, interviews en recensies geschreven. Hermus geeft lezingen, die vaak over eten en drinken gaan, maar ook over literatuur, reizen en geschiedenis. Hij reist hiervoor de hele wereld over en verwerkt zijn reiservaringen in zijn boeken. Met zijn ervaring in communicatie en consultancy helpt Hermus bedrijven naar buiten te treden. Zijn nieuwste doel is het organiseren van culinaire reizen. Oogsttuinen, Van moestuin tot wijngaard is zijn nieuwste boek. Eerder verscheen van zijn hand Beet, Het heerlijke noorden, Het wildkookboek en Het wilde eten.
Oogsttuinen, Van moestuin tot wijngaard is een biografie van de Nederlandse oogsttuin aan de hand van rapportages, interviews en anekdotes. In zijn voorwoord richt Hermus zich rechtstreeks tot de lezer en vertelt over zijn hernieuwde liefde voor de moestuin. Hij ziet de tuin niet alleen als oogsttuin, maar ook als rustoord. Tuinen zijn op verschillende manieren ingericht in de loop van de eeuwen en Hermus laat dit zien met een ontdekkingsreis door verschillende landen heen.
De naam warmoes staat voor ‘warme moes’ of ook wel ‘warme groentespijs’. Vóór de veertiende eeuw werd groente namelijk aangeduid met de naam ‘warmoes’. Straatnamen als Warmoesstraat herinneren ons daar nog aan. In warmoezerijen, moestuinen net buiten stadsmuren werd groente en fruit voor de stadsbewoners geteeld. In de vroege middeleeuwen was een oogsttuin alleen voor de adelen en geestelijken weggelegd. Vaak werden er groentetuinen, boomgaarden en medicinale kruidentuinen ingericht.
In de zestiende en zeventiende eeuw vervulden groenten en fruit niet alleen een rol als eten, maar ook een belangrijke rol in de kunst als eetbaar product. Kool werd gezien als symbool van vrouwelijkheid, wortel en asperge verwezen naar de man in een schilderij.
In de achttiende eeuw werd de aardappel in Nederland geïntroduceerd en in eerste instantie gezien als een curiositeit in de botanische tuinen, waar geëxperimenteerd werd met exoten. Algauw werd de aardappel gezien als een voedzaam en goedkoop gewas voor de burger. In de negentiende eeuw ontwikkelde de moestuin zich van ‘lusthof’ bij buitenplaatsen en landgoederen tot een tuin die aanvulling voor de dagelijkse maaltijd bood. En zo ontstonden de volkstuincomplexen in Nederland.
In het boek staan veel kleurenfoto’s, illustraties en tekeningen van groente en fruit. Er staan leuke weetjes en tekeningen in over vergeten groenten, zoals bijvoorbeeld de pastinaak, die ook ‘pinksternakel’ of ‘witte peen’ genoemd word. Het boek nodigt uit om open neer te leggen op tafel en er zo af in te bladeren en te lezen. De meeste foto’s zijn van tuin- en landschapsfotografe Sietske de Vries, een paar zijn van de hand van Ellen de Haan en Hermus zelf. Sommige tekstdelen zijn eerder verschenen in verhalen die Hermus schreef in de loop van de tijd voor kranten en dagbladen. Er staan leuke tips in voor het bezoek aan botanische- en historische moestuinen. Achterin is een beeldverantwoording en zijn bronnen opgenomen. Bij elk hoofdstuk staan leuke anekdotes en/of wetenswaardigheden over in dat deel voorkomende groenten of fruit.
Oogsttuinen, Van moestuin tot wijngaard is een aantrekkelijk boek om te hebben. In de tuin is het niet alleen werken, maar ook ontspannen en genieten met een boek. Het krijgt 4 sterren.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
