"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Pad van de vrijheid

Zaterdag, 20 november, 2021

Geschreven door: Wim Huijser, Harry Harsema, Bauke Huisman, Lysbeth Anne Beels
Artikel door: Roeland Dobbelaer

Wandelen door Nederland

[Recensie] Het is nog steeds coronatijd, dus wandelen we meer dan voorheen. Dat geldt ook voor mezelf. Momenteel loop ik drie routes door Nederland. Op de eerste plaats het bij veel wandelaars welbekende Pieterpad. Ik zit nu voorbij Venlo, nog 100 km te gaan. Tot nu toe vond ik het gebied vanaf Nijmegen naar Mook het mooiste. Een soort Zuid-Limburg, wat je daar niet verwacht. Maar of dit gebied tegen het echte Zuid-Limburg op kan…?

De twee wandelgidsen van Pieterpad, uitgegeven door de Nivon, zijn prettig handzaam, ze passen in de kont- of jaszak, hebben een stevige kaft. Er is er één voor het Noordelijke stuk, van Vorden naar het zuiden, naar de Pietersberg in Maastricht. De beschrijving van route en omgeving zijn adequaat, de kaarten gedetailleerd. Met deze gidsen loop je zelden verkeerd, dat komt natuurlijk ook omdat de route zelf met de bekende rood-witte tekens is gemarkeerd. Wel is regelmatig de route verlegd. Over de bijna 500 km die het pad lang is, zijn natuurlijk elk jaar de nodige wijzigingen. Nederland is geen land dat stilstaat, er moet gebouwd, gekapt en ruil verkaveld worden. Meer wegen, minder natuur lijkt nog steeds het devies. Zo is recent het hele gebied rond Wanssum, Noord-Limburg veranderd. Deze wijzigingen zijn nog niet meegenomen in de editie die ik kocht in 2018. En dan loop je toch wel even te zoeken. Sympathiek is dat de lokale bevolking dan bordjes neerhangt hoe de Pieterpad-wandelaars moeten lopen. Tip aan de uitgever: niet te hoge oplages en regelmatig herzien deze Pieterpad boekjes. (3,5*)

Iets minder enthousiast ben ik over het boekje dat bij de wandeling Utrechtspad, Wandelen door Utrechtse valleien hoort. Over de wandeling niets dan lof. Ik woon nu bijna 40 jaar in Utrecht, maar dit boek bracht me door allerlei nieuwe gebieden. Natuurlijk kennen we de prachtige bossen bij Leersum en Amerongen op de Utrechtse Heuvelrug, en het wandelpad van Utrecht naar Wijk bij Duurstede langs de schitterende Kromme Rijn, met als hoogtepunt het stuk door Amelisweerd (niet nog een keer daar het bos kappen svp!). Nieuw was voor mij bijvoorbeeld het stuk tussen Wijk bij Duurstede en Leersum. Daar ligt verscholen in een smalle strook drassig bos een bijzonder klompenpad, kilometers lang. Ook de route langs de Eem kende ik nog niet. En zelfs in de bossen bij Amerongen bracht deze wandelgids me op nieuwe paden. Zo is er een prachtig stukje hei glooiend op een heuvel daar, met een pad wonderschoon uitgesleten in het gele zand. Als je boven bent word je beloond met een uitzicht over de Gelderse Vallei. (3*)

Het boekje is minder van kwaliteit. Omdat een groot deel van deze wandeling niet gemarkeerd is, ben je afhankelijk van de routebeschrijving en de kaartjes. En dat is in de praktijk zoeken geblazen. Geen wandeldag langs deze route meegemaakt dat ik niet een stuk verkeerd liep. Tip aan de uitgever, zeg telkens hoever een volgende markering is, over 500 meter rechts is toch gemakkelijker te vinden dan een cryptische omschrijving als “Na de bocht (ja er waren meerdere bochten) via een rooster de sloot oversteken de Grebbeliniedijk op”. En als er dan een markering is van een andere route, geef dat dan ook in de tekst aan. Nu staan op de kaart af en toe markeringen, maar helemaal duidelijk welk stuk die bij het ‘Utrechtse pad horen’ is het niet.

Boekenkrant

Tot slot wandel ik met goede vriendin Anneke (wanneer gaan we weer?) het Pad van de vrijheid, een vrij nieuwe route, in 2020 uitgebracht. In dertien etappes maak je een prachtige tocht door en rond Wageningen. Het focust op alle gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Natuurlijk loop je over de Grebbenberg, de begraafplaats en de monumenten daar; in de bijbehorende gids lees je over de slag bij Arnhem en je loopt over de Ginkelsche Heide waar duizenden Engelse militairen in september 1944 met parachutes landden;  je loopt door de drassige polders in de Betuwe waar bij de slag om Opheusden de Duitsers twee maanden later dan Market Garden probeerde de geallieerden terug te dringen. Je leest over het verzet van de Nederlanders tegen de Duitsers en over de bevrijding. De tocht begint bij Hotel de Wereld waar in 1945 de capitulatie van de Duitsers werd getekend. De wandelgids is mooi uitgegeven, met veel historische foto’s, aangevuld met persoonlijke getuigenissen en gedichten. De kaartjes zijn wat klein uitgevallen, maar de routebeschrijvingen zijn helder en maken dat je nooit verkeerd loopt. Het boek is met zijn 240 pagina’s eigenlijk wat te dik om handzaam te zijn, past niet in kont – of jaszak, maar door de mooie vormgeving nemen we dat graag voor lief.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles

Boeken van deze Auteur: