"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Portretschilderen

Donderdag, 3 maart, 2022

Geschreven door: Liesbeth van Keulen
Artikel door: Rita Pontororing

Referentie-afbeelding als basis

[Recensie] Een handboek voor zowel beginners als gevorderden om het schilderen van portretten te leren. Met olieverf. Liesbeth van Keulen reikt je vaardigheden aan om klassieke en moderne technieken met olieverf in te zetten. Van Keulen heeft veel ervaring met het schilderen van portretten hoe kan het ook als hoofddocent van de Portretschool in Amsterdam. Bijzonder is dat het portret van Anna Enquist dat zij geschilderd heeft, in de Nationale Schrijversgalerij van het Letterkundig Museum in Den Haag hangt.

Gebruik van het boek
Na praktische tips als gebruik materialen, inrichten van je werkplek, volgt werken met olieverf. Zeker als je nog nooit met olieverf hebt gewerkt, is dit een heldere uitleg. Vooral prettig te lezen, geen lange teksten.

In het stappenplan wordt kennis overgebracht die zeker voor een beginner heel ver voert. Waar in de inleiding uitgelegd wordt dat het buiten het bestek van dit boek valt om te leren naar levend model te werken, is stap 1 “Gesprek met je model en opdrachtgever” een hele grote stap. Eveneens de stappen 2 tot en met 6 die te maken hebben met de keuze van een model. Leuk om te lezen maar niet om in praktijk te brengen.

Voor beginners
Er volgen vier tips met als uitgangspunt een bestaande foto. Tips om je juiste bronmateriaal op de foto te zetten, krijg je in stap 7. Het is nu zaak om een goede scherpe foto te kiezen dan wel te maken en deze referentie-afbeelding over te zetten.

Onder het kopje Voorbereiden vind je hiervoor vier methodes. Dat betekent eerst goed de vier werkwijzen bestuderen om je voorkeur te bepalen. Je legt hiermee de basisvorm waardoor je in een later stadium geen ingewikkelde vormcorrecties hoeft toe te passen.

Boekenkrant

Leer je de verhoudingen in een gezicht met dit boek? Nee daar is dit boek niet voor. Dus die kennis moet je uit andere boeken halen. Tenslotte moet je alle onderdelen van het gezicht in de juiste verhoudingen kennen en op de juiste plaats kunnen schetsen. Dus die techniek moet je al wat onder de knie hebben. Misschien is daar in Portretschilderen in olieverf, de basis. wel meer aandacht voor. Dit handboek Portretschilderen, is daar een vervolg op.

Het overzetten van de referentie-afbeelding zal voor gevorderden gemakkelijker zijn. We kunnen er van uitgaan dat gevorderden de verhoudingen in de vingers hebben. Voor hen zal de gelijkenis van het model op de foto oppakken, de uitdaging zijn.

Klassieke en moderne technieken
Referentie-afbeelding overgezet? Kies uit drie Klassieke technieken of drie moderne technieken, de ondertiteling van dit handboek is: Klassieke en Moderne technieken in olieverf.

Een korte uitleg van deze technieken staat in de inleiding beschreven. Om de keuze enigszins te vergemakkelijken begint elke techniek met het kopje “Wat leer je in deze les”. Eenmaal gekozen voor een techniek is daar een prettige korte en vooral bruikbare beschrijving. De uitleg van de andere technieken heeft hetzelfde format.

Nu komt het er op aan dat je als schilder aan het werk kunt. In kleine stappen, met bij elke stap een foto ter verduidelijking, geeft Van Keulen “les op papier”.

Helaas kun je geen vragen stellen, af en toe extra uitleg zou fijn zijn. De woordenlijst achterin kan een kleine steun zijn. En schilderen en telkens de volgende instructie lezen kan toch wel een bijkomende moeilijkheid geven.

Wil je als beginner of gevorderde werken met Portretschilderen, vergeet je eigen referentiefoto maar ga aan de slag met de voorbeelden die de schilderes aandraagt. Neem een van de voorbeelden  die de docente heeft uitgewerkt als referentie-afbeelding. Vergeet niet, er zijn zes technieken dus zes werken te schilderen! Goede oefenstof.

Wat je hebt geleerd in de lessen van Van Keulen, kun je nu inzetten bij het portretschilderen van je eigen referentie-afbeelding. Lees hiervoor terug hoe je te werken kunt gaan met de stappen 1 tot en met 6 over werken met een model.

Voor de echte doorzetters een bruikbaar boek waarbij het pittig blijft om te ‘lessen’ uit een boek.

Voor het eerst gepubliceerd op de Leesclub van Alles

@portretliesbeth
@fortecreatief