Politiek en Idealen rond 1800
De Atlantische revoluties uit de tweede helft van de 18de eeuw spelen een sleutelrol in het zelfbeeld van het Westen, betoogt René Koekkoek in dit ambitieuze boek. Vrijheid en gelijkheid voor de wet, representatieve democratie, scheiding van kerk en staat: met deze thema’s die destijds op de agenda stonden, worstelen we nog altijd.
Zijn boek volgt de revolutionaire ideeën van Noord-Amerika naar Frankrijk en van Haïti naar de Bataafse Republiek. Koekkoek maakt duidelijk dat de revolutionairen en hun tegenstanders in verschillende delen van de wereld op elkaar reageerden. Een samenhangende ideologie treft hij echter niet aan, veeleer “een samenraapsel (…) van principes, ideeën en praktijken, die zich moeizaam tot elkaar verhouden”. Hij beschouwt de geschiedenis van deze omwentelingen dan ook niet als een lichtend voorbeeld, maar als een waarschuwing voor “de vele valkuilen die verheven idealen als democratie en gelijkheid met zich meedragen”. Zo probeert Koekkoek afstand te nemen van het succesverhaal van westerse vooruitgang, zonder voor een duidelijk een alternatief te kiezen.
—
Eerder verschenen in Geschiedenis Magazine
