"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Roelant meets ... Corine Hartman

Zaterdag, 20 juli, 2019

Geschreven door: Corine Hartman
Artikel door: Roelant de By

 

Corine Hartmans laatste boek, Een Duister Pad, is net aan zijn tweede druk toe. Een boeiende aanklacht tegen het ongebreidelde gebruik van antidepressiva. Centraal hierin staat een borderline meisje, Faye, dat samen met een groepje anderen in een inrichting woont waar ze therapie zonder medicijngebruik toepassen. Voor Storytel Original heeft Corine een spin-off van dit boek geschreven met een van de andere personages van dat groepje als hoofdpersoon, In Dichte Mist. In augustus is dit luisterboek te horen op Storytel. Ik ontmoet Corine in een gezellig café in de Achterhoek.

Corine: ‘Ik had gisteren een heel zware avond… behoorlijk doorgezakt. Het was té gezellig op de tennisbaan.’

Roelant: ‘Heb je flink getennist?’

Corine: ‘Nee hoor, ik heb alleen maar gekeken. Ook dat nog. Ik tennis helemaal niet meer. Heb ik wel gedaan. Maar nu te veel last van mijn rug. Tegenwoordig is het meer verantwoord fitnessen. Vroegere maatjes van me deden wel mee. Maar goed, hoort erbij, af en toe doorzakken.’

Roelant: ‘In jouw laatste boek wijs je heel duidelijk op het gevaar van farmaceutische middelen.’

Corine: ‘Ja, ik schrok van wat het gebruik van die middelen teweeg kan brengen. Er is een BBC-documentaire waarin ze het gebruik van die middelen onder jongeren aankaartten. Was schrikbarend hoe het gebruik van antidepressiva in die groep is gestegen. Ze komen daar nooit meer vanaf. Zoals bijvoorbeeld Gerard Eggebeen, die vanaf zijn 14e Seroxat heeft geslikt. Hij heeft de fabrikant een proces aangedaan. En uiteindelijk gewonnen. Hij is nu 32 en is eindelijk met grote moeite van de pillen af, maar zijn hele leven ligt in puin. Hij is alleen niet zelf van een cliff in Zuid-Engeland gesprongen, dat heb ik er bij verzonnen. Het is wel een thriller natuurlijk. Maar het is triest als je dat leest. Daardoor is het idee ontstaan over een instelling waar onderzoek wordt gedaan naar alternatieve behandelingen van psychische stoornissen zonder pillen. In die setting woont mijn hoofdpersoon, Faye, een dertiger met een borderline stoornis. Daarnaast werd mijn interesse gewekt door een verhaal dat over de invloed van voeding op onze geest ging. Dat vond ik boeiend. Al die zaken heb ik gecombineerd in mijn boek. Ik ben met het schrijven niet bezig met het idee om daar “iets goeds mee te doen”, maar ik vind het wel fijn als mensen over bepaalde zaken die ik opvoer na willen denken. Maar als mensen puur voor hun ontspanning lezen, vind ik dat ook prima.’

 width=

 

Roelant: ‘Ik vind dat jouw hoofdpersoon, Faye, een beetje lijkt op Jessica Haider. Beide zijn beschadigde vrouwen met een behoorlijke rugzak.’

Corine: ‘Mmmmm, ja, maar wel heel anders. Het zijn beide sterke vrouwen die veel meegemaakt hebben. In de misdaadliteratuur mis ik dergelijke hoofdpersonen. Ik hou daar zelf gewoon van. Niet van die poppetjes die alleen maar ja en amen zeggen en vervolgens een man laten opvoeren om de boel te redden.’

Roelant: ‘Jessica vilt mensen en zet ze vervolgens op. Faye maakt een kat dood die net daarvoor een vogeltje gepakt heeft. Dat zijn heftige dingen. In de psychologie staat geweld tegen dieren bij jeugdigen als een voorloper voor geweld tegen mensen, met name vrouwen.’

Corine: ‘Maar dan heb je het over psychopaten die dat van jongs af aan doen. Dat heeft Faye niet. Borderliners zijn heel onbetrouwbaar in hun doen en laten. Ze beleeft er geen genoegen aan om die kat dood te maken. Ze wil alleen voorkomen dat er nog meer vogeltjes gepakt worden. Zij ziet dat zelf als een goede daad. Het is een manier om te laten zien hoe ze in elkaar steekt. Op het moment dat je denkt dat je haar een beetje kent, doet ze juist heel wat anders. Maar het is niet moedwillig een dier mishandelen. Geen pootjes uittrekken van een kikker bijvoorbeeld. Dat is sadisme. Ander motief. Als ze onrecht ziet, wil ze helpen.’

Roelant: ‘In jouw boek is Faye 32. Dat is best oud voor iemand die sinds haar jeugd al in zo’n inrichting zit.’

Corine: ‘Daar worstelt ze ook zelf mee. Dat beperkt haar enorm. Ze maakt op deze manier ook weinig mee in instelling Groot Loenen. Ik hoop dat ze zich in de volgende delen verder kan ontwikkelen. Dat we daar wat aan kunnen doen.’

Roelant: ‘Wat een beetje vreemd overkomt, is dat ze in een inrichting zit waar haar vader directeur en tevens ook haar behandelend psychiater is.’

Corine: [bedachtzaam] ‘Ja, maar hij is niet de enige behandelaar. Er zijn er meerdere. Hij houdt haar ook weg van een heleboel dingen. Hij wil haar heel erg beschermen. Hij is ook bang dat ze zal gaan ontsporen, met zo’n verleden en zo’n moeder. Er zijn heel veel geheimen waarvan hij hoopt dat ze nooit boven water zullen komen. Op het moment dat ze achter bepaalde dingen komt, wordt ze heel erg instabiel. Een borderliner is gebaat bij rust en regelmaat. Die moet je niet te veel prikkelen met gekke dingen.’

Roelant: ‘Toch wordt Faye door diverse mannen geholpen; ze geven haar steun, nemen zelfs de schuld voor bepaalde dingen op zich.’

Corine: ‘Die mannen hebben dan toch ook nog een goede functie. Dat vind ik dan weer aardig van mezelf. Dat komt dan zo uit, ja. In fictie mag alles, dat is zo heerlijk. Maar reken erop dat er ook in de werkelijkheid een hoop narigheid niet boven water komt. Af en toe komt er een puntje van de ijsberg boven en dat lees je dan in de krant. Maar er gebeurt heel veel wat wij niet weten. In augustus komt er een spin-off van dit boek uit als Storytel Original. Lisa, die in Een Duister Pad een bijrol heeft, speelt dan de hoofdrol. Komt alleen uit als luisterboek, net als Solomon, dat ik vorig jaar voor Storytel geschreven heb. Daarna schrijf ik een vervolg met Faye opnieuw in de hoofdrol.’

Roelant: ‘Faye, jouw hoofdpersoon, doet soms verschrikkelijke dingen.’

Corine: ‘Jessica was eigenlijk ook helemaal niet sympathiek in het begin.’

Roelant: ‘Maar daar had je als lezer wel enorm veel compassie mee…’

Corine: ‘Dat is gegroeid! Ik heb heel veel opmerkingen van lezers gehad dat ze Jessica in het begin helemaal niet leuk vonden, maar dat dat veranderde omdat ze steeds meer haar gevoelens ging tonen, haar zwakke kanten liet zien. Dat soort dingen vind ik weer een uitdaging. Zo iemand die niet automatisch maar lief en aardig is.’

 

 width=

 

Roelant: ‘Faye heeft natuurlijk ook haar sympathieke kanten: ze wil anderen graag helpen, kan niet tegen onrecht, is dol op de natuur. Ook die puzzels maken en die cryptogrammen wat Faye te pas en te onpas doet en uitprobeert op haar omgeving zijn erg grappig. Hou je zelf ook zoveel van puzzelen?’

Corine: ‘Zeker. Ik heb dat heel veel gedaan. Zoveel zelfs dat het me bij mijn werk ging storen omdat ik er maar mee bezig bleef. Dan belde ik mijn moeder of een vriendin omdat ik een bepaald woord niet te pakken kon krijgen. Het nam me teveel in beslag. Toen ben ik er maar mee gestopt. Maar ik vind het gewoon heel leuk om te doen.’

Roelant: ‘In je boek noem je filosofen als Nietzsche en goeroes als Say Baba. Heb je bepaalde interesse in die mensen?’

Corine: ‘Niet heel erg, meer gewoon wat ik voor mijn verhaal nodig heb. Ik ben altijd geïnteresseerd in wat met de geest te maken heeft. Ik heb net een kort verhaal geschreven waar het centrale thema de vraag is of er nog iets is na de dood. De bioloog vindt van niet; de gelovige weet zeker van wel. Dat zijn gewoon wel dé vragen van het leven. De angst voor de dood. Iedereen vult dat op zijn eigen manier in om ermee om te gaan. Spijt hebben of te veel terugkijken naar het verleden is zinloos.

Roelant: ‘Je schrijft, ik citeer: Elk kind heeft het recht om te weten waar het vandaan komt en hoe het is opgegroeid.’

Corine: Ja, dat vind ik wel. Als een kind niet kan achterhalen waar het vandaan komt, kan het daar later last van krijgen, het mist dan een stuk identiteit. Ik ben geadopteerd. Mijn pleegouders hebben me dat al van jongs af aan regelmatig verteld en ze gaven me de mogelijkheid uit te zoeken wie mijn biologische ouders waren. Ik weet nu hoe belangrijk dat is, want als je die mogelijkheid niet hebt, word je als kind je eigen wortels ontnomen. In dat geval wordt ouderschap bijna egoïstisch, zou je moeten overwegen het zo’n kind nooit te vertellen.’

Roelant: ‘Zo’n zoektocht naar je roots kan ook minder gelukkig aflopen.’

Corine: ‘Klopt, maar dat is ook het risico van het vak. Je kunt een antwoord krijgen als: ik wil niks met je te maken hebben, ik heb je niet voor niks weggedaan. Hoe de biologische ouders zullen gaan reageren, is niet zeker. Gelukkig viel dat in mijn geval mee. Ik heb het er best moeilijk mee gehad, met mijn verleden, maar het heeft me ook een tomeloze ambitie gebracht. En een wens om onafhankelijk te zijn.’

 width=

Roelant: ‘Ben je getrouwd?’

Corine: ‘Ja, getrouwd, geen kinderen. Niet zozeer vanwege mijn verleden, maar dat gevoel is nooit gekomen. De hormonen hebben hun werk niet gedaan, denk ik. Ik heb ook nooit zo veel met heel kleine kinderen gehad. Pas tegen de tijd dat je er een goed gesprek mee kunt voeren, vind ik ze leuk.’

Roelant: ‘Naast jouw soloproductie heb je ook twee boeken samen met Thomas Ross geschreven. Hoe was de samenwerking met hem?’

Corine: ‘Leuk! Ontzettend gelachen. Het is een heel fijne man. Hij komt niet altijd zo over, maar het is echt een heel lieve man waar je ontzettend mee kunt lachen. We hebben heel veel strijd gevoerd over plotwendingen, personages enz. Hij werkt heel anders dan ik. Er zijn mega veel mails over en weer gegaan. Ik vond het sowieso een grote eer dat hij me vroeg. Het was een geweldig avontuur.’

Roelant: ‘Thomas Ross is vooral van de complottheorie.’

Corine: ‘Dat wordt het al gauw als je wat verder gaat dan de man die zijn vrouw bedriegt en er dan een dode valt. Van mij mag het ook wel wat dieper gaan… Ik hou er van als ik er iets van opsteek als ik een boek lees.’

Roelant: ‘Dat is met Een Duister Pad zeker gelukt. Ik ben met andere ogen gaan kijken naar het massale gebruik van antidepressiva. De gevaren die dat met zich meebrengt zijn op een mooie manier verwerkt in dit sterke boek.

Dank je wel voor dit bijzonder gezellige gesprek.’
Roelant de By – Vliegende reporter van Perfecte Buren

Lees HIER de recensie van ‘Een duister pad’

 

Eerder verschenen op Perfecte Buren.

Boeken van deze Auteur:

De dode die niet werd gemist

De nieuwe dood

Een duister pad

Het kwaad in ons

Doodskopvlinder