In de Thriller abonnement-serie van A.W. Bruna, die elke drie maanden de abonnee verrast met een thrillerdebuut, was deze keer gekozen voor een auteur uit Finland, Max Seeck. Nu kennen we al best veel Scandinavische auteurs uit Zweden, Noorwegen en Denemarken, maar Finland lijkt een buitenbeentje en Finse auteurs zijn hier totaal onbekend. Met Max Seeck lijkt hier verandering in te gaan komen nu zijn boek De Trouwe Lezer een grote hit is en in maar liefst 39 landen wordt uitgebracht. Een mooie aanleiding om een gesprek met hem te hebben. We videobellen met What’s app omdat de Skype verbinding mislukte. De voertaal is Engels.
Roelant: ‘Hallo Max. Ik kan me voorstellen dat jouw leven gigantisch veranderd is na het succes van jouw boek. In no-time ben je gewisseld van anonieme econoom bij een bank naar een nationaal bekende Fin, die ook nog eens internationaal aan het doorbreken is.’
Max: ‘Ja, dat is geweldig. Het is iets waar ik mijn hele leven naar heb gestreefd. Ik ben zeven jaar geleden begonnen met schrijven. Dit was echt mijn doel. Nu moet ik het volhouden om goede boeken te blijven schrijven. Het is heel gevaarlijk om achterover te leunen en van het succes te genieten samen met mijn vrouw, twee kinderen en de hond.’
Roelant: ‘Jouw besluit om boeken te gaan schrijven, had een grappige aanleiding, een vakantie.’
Max: ‘Ja, ik was in 2013 op vakantie in Kroatië en er was daar helemaal niets te doen, behalve in de zon liggen en drinken. Toen ben ik maar begonnen met schrijven. In 2016 kwam mijn eerste boek in Finland uit. Daarna heb ik er nog twee geschreven, met een bescheiden succes, tot mijn thrillerdebuut met hoofdpersoon Jessica Niemi verscheen. Dat maakte mij in één klap tot een bekende Fin.’
Roelant: ‘Zelfs zo bekend dat je werd uitgenodigd voor deelname aan de Finse variant van Masterchef-VIP. Op jouw Insta pagina staan daar leuke foto’s van.’
Max: ‘Dat was super leuk. Het waren geen professionele koks, maar een bonte verzameling van musici, schrijvers, acteurs, bloggers en andere min of meer bekende Finnen. Het was een beetje een circus bij elkaar. [lachend] We deden allemaal onze stinkende best. Ik ben zelf natuurlijk ook geen echte chef, maar kan wel aardig koken. We hebben heel veel lol gehad met elkaar. Ik eindigde in de top zes, waar ik erg content mee was. Ik heb er ook veel van geleerd. Kan ik mooi thuis in de praktijk brengen.’
Roelant: ‘Finland is voor ons Nederlanders en Belgen erg onbekend terrein. Verder dan “het Land van de Duizend Meren” kom ik niet.’
Max: ‘Jari Litmanen en Kimi Raikonen zijn ook bij jullie heel bekend. [respectievelijk een ex-voetballer van Ajax en een Formule-1 coureur] Er komen niet veel toeristen vanuit Nederland naar ons toe, hoewel het maar twee uur vliegen is tussen Amsterdam en Helsinki. Ik ben zelf twee keer in Amsterdam geweest. Erg leuke stad, trouwens. De meeste toeristen komen uit Duitsland en Azië. Helsinki is een vrij normale Europese stad. Ga je verder naar het noorden dan kom je in een gebied van bossen en meren. Er zijn 160.000 meren in Finland. En dan heb je ook nog Lapland in het uiterste Noorden. Dat is echt heel anders daar. Het is een groot land, ongeveer net zo groot als Duitsland, met veel verschillende gedeelten.’
Roelant: ‘Vóór die bewuste vakantie in Kroatië had je nog nooit wat geschreven?’
Max: ‘Niets creatiefs. Wel stukken voor mijn werk, marketing, advertenties en dergelijke. Ik heb altijd de kans afgewacht om wat creatievers te gaan doen. Ik heb economie gestudeerd in Tallin en Zurich. Daarna ben ik bij een bank gaan werken. Dat beviel me niet zo. Ik ben toen geswitcht naar communicatie en marketing. En nu ben ik fulltime schrijver. Mijn eerste boeken gingen over een Finse soldaat. Erg veel actie, echte mannenboeken, zeg maar. In Finland best succesvol, maar daarbuiten wilde geen enkele uitgever ze kopen. De kranten in Finland schreven positieve dingen, net als de lezers, maar daar stokte het. Ik ging toen in gesprek met mijn agente hoe dat zou kunnen komen. Na wat analyse en feedback van lezers kwamen we tot de conclusie dat de hoofdpersoon veel te masculien was. Misschien konden we beter een vrouw als hoofdpersoon neerzetten. Tevens leek het ons beter om het donkere, duistere en koude van Finland te benadrukken in een volgend boek, omdat die elementen typisch en herkenbaar voor ons land zijn. In de zomer is Helsinki, waar ik woon, een vrij normale stad met mooi weer, terrasjes enzovoorts. Maar in de winter kan het hier wel twintig graden vriezen en is het een groot deel van de dag donker. Voeg daarbij een vrouwelijke hoofdpersoon met een beetje duister verleden, met een randje, zeg maar, en je krijgt een meer interessante lading in je boek.’
Roelant: ‘Toen kwam je bij Jessica uit. Grappig dat je haar in jouw boek door een politieman laat vergelijken met Saga Norén, de heldin uit The Bridge. Daar doet ze míj ook aan denken.’
Max: ‘Ja, dat mag best. Het is een geweldige serie.’
Roelant: ‘Jouw Jessica is een bijzonder interessante hoofdpersoon. De moordzaak in het heden wissel je af met flash-backs uit haar verleden, met name uit haar tijd die ze in Venetië doorbracht. Beetje bij beetje kom je erachter hoe beschadigd ze wel niet is.’
Max: ‘Beschadigd is het juiste woord. Ondanks haar onafhankelijkheid en haar rijkdom heeft ze heel veel kwetsuren opgelopen. Om dat duidelijk te maken, heb ik die episode van vroeger in Venetië in het boek gezet. Zo kom je steeds iets meer over haar verleden te weten.’
Roelant: ‘Jessica’s kijken in de spiegel is ook iets wat telkens terugkomt in het boek.’
Max: ‘Ja, voor haar lijkt het alsof ze haar moeder ziet wanneer ze in de spiegel kijkt. Ze moet zichzelf met haar verleden confronteren. En dat verleden zit in de spiegel, of in de duisternis wanneer ze ’s nachts wakker wordt. In de volgende delen ga ik daar verder op door. Dan kom je er steeds meer achter hoe Jessica’s geest werkt.’
Roelant: ‘Je hebt in jouw boek ook wat occultisme gestopt. Heb je daar een speciale interesse in?’
Max: ‘Toen ik dat boek begon te schrijven, wist ik daar nog niet veel van. Ik heb veel research gedaan naar dat fenomeen. Het is leuk om over zaken te schrijven waar je in het begin nog niet veel van weet, maar waarmee je gedurende het proces steeds bekender wordt. Research doen is heel erg leuk. Ook naar heksen uit vroeger tijden heb ik onderzoek gedaan. In Engeland en in tal van andere landen is de titel niet De Trouwe Lezer, maar The Witch Hunter, oftewel de Heksen jager.’
Roelant: ‘Je beschrijft hoe enkele van jouw personages mensen met een gewei en hoorns in de tuin zien zitten.’
Max: ‘Dat vind ik zelf heel eng en intimiderend, zo’n mensenhoofd met een gewei erop dat je van een afstandje aankijkt.’
Roelant: ‘Je citeert op een gegeven moment de Amerikaanse auteur Bret Easton Ellis, die ooit gezegd heeft dat hij zijn angsten de baas wordt door gedetailleerd over geweld te schrijven. Geldt dat ook voor jou?’
Max:[aarzelend] ‘Nee, eigenlijk niet. Mijn boeken zijn niet buitengewoon gewelddadig. De slachtoffers in mijn boeken zijn al dood als de politie komt. Brett Easton Ellis beschrijft uitgebreid hoe mensen worden gemarteld en gedood. Daar houd ik persoonlijk niet zo van. Kijk eens naar Agatha Christie. Die kon opwindende boeken schrijven zonder al die gruwelijke details. Lars Kepler is ook een favoriet van me, hoewel daar wel wat expliciete stukjes in voorkomen.’
Roelant: [lachend] ‘Hun hoofdpersoon, Joona Linna, is een Fin!’
Max: ‘Dat is waar. Finse mensen hebben in Zweden een beetje de status van onderklasse gekregen sinds de Tweede Wereldoorlog. Toen zijn er namelijk massaal vrouwen en kinderen vanuit Finland gevlucht naar Zweden, dat neutraal was in de oorlog. Na de oorlog zijn de meeste van hen niet meer teruggekeerd. Als voormalige vluchtelingen waren de meeste kansarm en zijn blijven steken in de lagere sociale klasse.’
Roelant: ‘Dat is interessant, want in de Scandinavische landen is het onderwijs gratis en toegankelijk voor iedereen zou je zeggen.’
Max: ‘Zelfs in deze contreien bestaat er nog steeds iets van een klasse systeem. Niet iedereen heeft dezelfde kansen. Als je geboren wordt bij arme ouders, in een arbeidersmilieu, dan is de kans groot dat je dat milieu niet ontstijgt. Dat zal in Nederland niet veel anders zijn, kan ik me indenken. Maar dit gegeven maakt de keuze van Lars Kepler voor een Finse hoofdpersoon extra interessant.’
Roelant: ‘De mannelijke hoofdpersoon in jouw boek, de schrijver Roger Koponen, is heel apart en niet erg sympathiek.’
Max: [lachend] ‘Roger is een vreselijke man. Heel wat mensen hebben mij gevraagd of hij veel van mijzelf in zich heeft. Mijn alter-ego of iets dergelijks. Dat is niet zo, maar hij is wel gebaseerd op een hier in Finland bekende schrijver. Zijn naam zal jou niks zeggen. Maar zulke mensen bestaan echt. Daar heb ik niets bij verzonnen.’
Roelant: ‘Leeft die collega nog steeds?’
Max: ‘Hij is nog heel erg levend, ja, ja. [lachend] Ik denk dat hij het wel weet dat mijn personage Roger op hem gebaseerd is. Als hij het boek gelezen heeft, zal hij dat zeker beseffen. Hij zal zichzelf daarin herkennen.’
Roelant: ‘In jouw boek maak je ook kleine opmerkingen over films en series, zoals Game of Thrones.’
Max: ‘Ik ben dol op die serie. Behalve het laatste seizoen, dat is vreemd en zwak.’
Roelant: ‘Wat mij opvalt in jouw boek is dat er veel gevloek in voorkomt.’
Max: ‘Tja, ik wilde vooral realistische dialogen schrijven. Waar ik vandaan kom, worden woorden als Fuck en zo erg veel gebruikt in dialogen. Ik weet niet hoe alles vertaald is natuurlijk. Maar ik wilde mijn boek zo authentiek mogelijk maken.’
Roelant: ‘Naast het papieren exemplaar heb ik ook de audioboekversie beluisterd. De voorlezer, Hymke de Vries knalt met name díe woorden er met een enorme kracht uit. Misschien dat het me daarom extra opvalt.’
Max: ‘Ik begrijp het helemaal als je het wat teveel vindt, maar dat is gewoon hoe ik en de mensen om mij heen met elkaar praten. Ik ken ook wat politieagenten en die converseren op dezelfde manier. Vandaar dat ik het zo heb opgeschreven.’
Dank je wel, Max, voor dit fijne gesprek.
Roelant
Perfecte Buren
Eerder verschenen op Perfecte Buren.
