"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Rumphius’ Kruidboek

Maandag, 11 april, 2022

Geschreven door: Norbert Peeters
Artikel door: Gerhard C. Cadée

Verhalen uit de Ambonese flora

[Recensie] Rumphius (1627-1702) was pionier van de Aziatische botanie. Als VOC-ambtenaar arriveerde hij op Ambon en raakte gebiologeerd door de flora en fauna. Op zijn 42e kreeg hij glaucoom. Vrouw, zoon en assistenten hielpen hem zijn rijk geïllustreerd Kruidboek te voltooien waarin hij ongeveer 1.700 Indische plantensoorten beschrijft. Peeters geeft een uitgebreide inleiding over de geschiedenis van dit manuscript. Het oudste exemplaar ligt in de Leidse Unversiteitsbibliotheek. Dat een kopie bewaard is gebleven, mag een wonder heten: in 1692 wordt het schip Waterlandt met het manuscript aan boord tot zinken gebracht; een in Batavia gemaakte kopie lag lange tijd als geheim document in de kluis van de VOC in Amsterdam.

Van vijftien beschrijvingen, waaronder doerianboom, kruidnagelboom, waringinboom en pisangstruik, geeft Peeters een vertaling in modern Nederlands. Eerder verscheen al wel Rumphius’ originele tekst (Loderichs, 2004), een Engelse vertaling (Beekman, 2011) en diverse biografieën. Dit is een welkome en prettig leesbare introductie tot leven en werk van deze boeiende ‘blinde ziener’.

Eerder verschenen in Natura

Boekenkrant