Romeinse kunstjagers & hun navolgers
[Signalering] “Het overwonnen Griekenland heeft de onbehouwen overwinnaar overwonnen”, schreef de dichter Horatius. In de periode waarin de Romeinen de Griekse wereld veroverden, hadden zij de producten van de Griekse cultuur massaal naar Italië verscheept en hun eigen culturele productie daar naar gevormd. Meijer vertelt in zijn nieuwe boek hoe de Griekse kunstvoorwerpen door plundering werden verkregen en in triomftochten aan de bevolking van Rome werden getoond.
Vervolgens kregen zij in Rome vaak een plaats in de publieke ruimte. Dat beïnvloedde de Romeinse kunstsmaak beslissend. En zo ontstond ook een handelsmarkt voor Griekse kunstwerken, zoals Meijer onder andere aan de hand van de inhoud van een aantal scheepswrakken laat zien. Maar het ging er ook in vredestijd niet altijd vreedzaam aan toe. Gaius Verres bijvoorbeeld, van 73 tot 71 v.Chr. gouverneur van Sicilië, misbruikte zijn machtspositie voor een grootscheepse kunstroof op het eiland. In het tweede deel van zijn boek gaat Meijer in op de dubieuze manieren waarop de West-Europese grootmachten (in zijn visie de ‘nieuwe Romeinen’) in de 19de en vroege 20ste eeuw de Griekse kunstschatten verwierven die nu vaak de topstukken van de grote musea hier zijn, zoals de bekende sculpturen van het Atheense Parthenon in het British Museum. De kwestie van de restitutie van deze kunstwerken staat op dit moment weer nadrukkelijk in de politieke belangstelling. Meijers boek biedt een toegankelijke historische introductie tot deze problematiek.
—
Eerder verschenen in Geschiedenis Magazine
