een boeiende thriller waarin niets is wat het lijkt
[Recensie] De Zweedse schrijfster/journaliste Tove Alsterdal verwierf in eigen land faam als scriptschrijfster voor toneel, film en opera. Haar definitieve doorbraak kwam met de thriller Het stille graf dat in 2013 in vertaling verscheen. Met Stormval, haar zesde thriller won Alsterdal in 2020 de Glazen sleutel, een prijs voor de beste thriller uit Scandinavisch gebied. De vertaling is van Edith Sybesma.
Als Olof Hagström, na jarenlange afwezigheid in de buurt van het huis van zijn vader is, besluit hij impulsief langs te rijden. Hij ziet water langs de gevel lopen en hoort de hond blaffen. De oude man hing daar gewoon, in elkaar gezakt, spierwit. Er komen herinneringen boven bij Olof en hij wil niets liever dan weg rijden. Maar een buurman heeft zijn auto zien staan en komt polshoogte nemen en belt de politie. Buurtwachten werken in deze afgelegen omgeving namelijk nauw samen met de onderbemande politie. Deze constateert dat Sven Hagström vermoord is en Olof wordt meteen als een verdachte gezien door een misdaad die hij begaan heeft in het verleden. Eenmaal een misdadiger, altijd een misdadiger.
Rechercheur Eira Sjödin is in de omgeving opgegroeid en weet voornamelijk uit de verhalen van lang geleden wie Olof is. Wanneer er dan ook nog haatberichten in de media verschijnen is voor haar de maat vol. Zij besluit om in het verleden van Olof te graven, in eerste instantie tegen de wil van haar collega’s. Maar dan ontdekt ze iets, dat haar vertrouwen in mensen doet wankelen. Soms lijkt het wel een beerput, die beter gesloten kon blijven. Of niet? Ondertussen moet Eira zich ook nog om haar dementerende moeder bekommeren en voelt ze zich ontzettend eenzaam. Gaat het haar lukken om alle losse eindjes aan elkaar te knopen en het stroef lopende onderzoek tot een goed einde te krijgen?
Stormval is een boeiende thriller waarin niets is wat het lijkt. De cover past goed bij het verhaal. Een huisje gelegen aan de rand van een bos, aan een rivier met daaronder een vertakkend wortelstelsel. Dit vertakkende wortelstelsel komt in het verhaal terug als de vele verhaallijnen en verborgen dingen. Alsterdal heeft oog voor detail en laat zien dat het doen van aannames tot het verpesten van een mensenleven kan leiden. Door haar beschrijvende stijl is het net alsof de lezer in de natuur van Zweden aanwezig is, de omgeving komt tot leven.
“Hij reed langs slapende boerderijen en leegstaande huizen, een vennetje zo glad dat het spiegelbeeld van het bos wel het bos zelf leek.”
De levensechte personages in Stormval zitten verstrikt in een grensgebied tussen goed en slecht. De emoties komen binnen bij de lezer en zijn behoorlijk aangrijpend. Eira leert de lezer goed kennen, de zorg voor haar dementerende moeder bezorgt haar schuldgevoelens en ze is ontzettend eenzaam. Ze is wel een doorbijter in haar werk. Olof leert de lezer voornamelijk kennen in de vorm van het lezen van zijn gedachten over vroeger. Het verhaal vergt hierdoor soms wel aandachtig lezen. Midden in hoofdstukken, die niet genummerd zijn, wordt er gewisseld tussen heden en verleden en hierdoor blijft het opletten. Het plot is goed opgebouwd en houdt de lezer in spanning, mede door de vele dingen uit het verleden die opgerakeld worden. Want er is genoeg om over na te denken. Zwijgzame dorpsgenoten, aannames en de verstikkende stilte van het weggestopte verleden geven aan waar het verhaal over gaat. Dit verleden dat verstoord wordt door geheimen die opgerakeld worden. De ontknoping, die niet helemaal onverwacht is, laat ruimte over voor een vervolg of toch niet? Want kan Eira een gesloten zaak achter zich laten? Het zou in ieder geval leuk zijn om meer over hoofdpersoon Eira te lezen en haar onorthodoxe speurwerk.
Alsterdal geeft in haar nawoord toelichting op het verhaal. In Stormval zitten elementen die ontleend zijn aan de werkelijkheid. Verhoren zijn geïnspireerd op echte zaken. Kinderen die na lange verhoren, zonder dat ouders aanwezig zijn geweest, moorden bekennen. Alsterdal heeft verder met diverse mensen en politie gesproken in Zweden.
Met oog voor detail, mooie beschrijvingen van de natuur in Zweden en een goed opgebouwd plot heeft Alsterdal mij weten te verrassen. Ik geef aan Stormval vier welverdiende sterren.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
