Alles moet volgens het ideaalbeeld zijn
[Recensie] De succesvolle tv-serie Pretty Little Liars is een fictieve tienerserie die is gebaseerd op de boeken van Sara Shepard. Het zou zowel spanning, romance als crime bevatten en vertelt het leven over een groep jongeren die allemaal ondervinden hoe hoog de prestatiedruk en het belang van maatschappelijk aanzien is. De doelgroep is 15 tot 18-jarigen. Ik val niet in die leeftijdsklasse, maar lees graag young adults. Daarbij keek mijn 16-jarige dochter de serie en daardoor werd ik nieuwsgierig naar de boeken.
Het verhaal speelt zich af in Beacon Heights, Washington. Een prestigieuze gemeenschap waar Nolan Hotchkiss in z’n element is. Hij heeft alles wat zijn hartje begeert. Een typisch rijkeluisjochie die geen grenzen kent en overal mee wegkomt. Hij staat bekend om zijn getreiter en rotstreken. Nolan drijft leeftijdgenoten letterlijk tot wanhoop. In de hoop dat hij zijn vizier niet op hen richt blijven velen dicht bij hem in de buurt. Keep your enemy close.
Vijf jonge meiden hebben zo op het oog niets met elkaar gemeen maar koesteren oprechte haatgevoelens voor de meest gevreesde gast op school. Individueel dromen ze erover om Nolan uit hun leven te bannen en wel op een heel extreme wijze. Wanneer ze met elkaar in contact komen ontdekken ze van elkaar dat ze Nolan oprecht haten, ze laten zich meevoeren in een ultieme fantasie. Maar hoe verleidelijk ook, niemand brandt haar vingers door het plan echt vorm te geven. Maar voor een flinke waarschuwing aan het adres van Nolan, bedenken ze een plan. Een feest is een ideaal moment om de etterbak met gelijke munt terug te betalen, maar dat loopt totaal anders dan gedacht.
Nolan wordt dood gevonden en de omstandigheden zijn exact zoals in hun besproken fantasie, dit is wel heel eng. Het plan was hem flink te laten schrikken, de rest was slechts een geval van wishfull thinking. Of toch niet? Berust alles op een gruwelijk toeval of heeft iemand uit de groep toch de knoop doorgehakt? Maar wie dan? Kunnen ze elkaar eigenlijk wel vertrouwen en hoe goed kennen ze elkaar nou echt? Was het wel verstandig de oprechte haatgevoelens met betrekkelijk onbekenden te delen, hoe verleidelijk ook? Nolan is dood maar wie is daarvoor verantwoordelijk?
The Perfectionists, de titel zegt het al: alles moet volgens het ideaalbeeld zijn. Wanneer je buiten de groep valt omdat je er ‘anders’ uitziet, niet van rijke komaf bent of geen merkkleding draagt, ben je een potentieel doelwit voor iemand als Nolan. Daar weten de meisjes alles van, en dat verbindt hen in eerste instantie ook. Het is volledig te begrijpen dat ze elkaar vinden in hun moorddadige gedachten. Meteen al heb je een hekel aan Nolan, wat een etterbak, bah. Dat de vijf hem beu zijn is volledig te begrijpen, ze zijn heus niet de enigen. Alleen heeft niemand het lef er iets aan te doen, wat kún je überhaupt doen?
Vanaf het moment dat Nolan uit beeld is leer je de meisjes steeds beter kennen. Er hangt een beetje een mysterieuze sfeer rondom de vijf. Je voelt het onderlinge wantrouwen maar ook de hang naar bevestiging. Ze delen dezelfde haat tegenover Nolan maar wat daarvan de redenen zijn is lange tijd onduidelijk. De auteur bouwt dat mooi op en houdt het lange tijd spannend. Tijdens het lezen ontdek je dat het allemaal heel anders in elkaar steekt dan je in eerste instantie denkt. Er zijn meerdere lagen in dit verhaal verwerkt dan je in eerste instantie denkt. Het lijkt een vrij eenvoudige Young adult over een groep verwende pubers te zijn maar dat blijkt anders.
Dit verhaal gaat over heel veel zaken die zo typerend zijn voor de genoemde leeftijdsgroep. Zaken als verliefdheid, uiterlijk, maatschappelijke status, sociale ontwikkeling maar ook emotioneel je balans zien te vinden in een keiharde wereld, vooral met types als Nolan. Ik schrok toch wel een beetje van de heftige zaken toen de persoonlijke verhalen van de meisjes aan bod kwamen.
Sara Shepard heeft me verrast met haar luchtige schrijfstijl, maar dit is geen lichtzinnig verhaal. Pesten, gepest worden en de emoties die daarbij komen kijken mogen nooit worden onderschat. Dat het op meerdere manieren gruwelijk uit de hand kan lopen blijkt ook wel uit dit verhaal. De invloed en gevolgen van pesten geeft het geheel een beladen sfeer. Tel daarbij op dat het allemaal draait om aanzien en je bereikt al snel een kookpunt. De continue wedijver, alsof het leven van jongeren al niet complex genoeg is, is allesbehalve een gezonde situatie.
In het begin vallen veel namen, hoe steken de onderliggende verhoudingen in elkaar? Dit wordt langzaamaan duidelijk omdat per hoofdstuk een van de hoofdpersonages aan het woord is en haar verhaal met je deelt. Het gevoel van hun gedeelde onmacht kwam goed over. Ondanks dat mijn tienerjaren al even achter me liggen kon ik me goed verplaatsen in bepaalde situaties, sfeer en gedachten. Hierdoor krijgt het geheel een fijne diepgang, precies genoeg. De vijf zijn heel verschillend maar Parker en Caitlin maakten op mij de meeste indruk. Wat dat niet deed was de hautaine houding en suggestieve manier van het politieoptreden, dit zaaide wat twijfels en kwam ongeloofwaardig op mij over. Toch paste dit wel weer heel goed bij de sfeer en omgangsvormen van het prestigieuze ingestelde stadje en haar school. Gevoelsmatig was dit meer filmisch dan realistisch.
De uiteindelijke cliffhanger laat veel mogelijkheden open, laat vragen onbeantwoord. Het is duidelijk dat het verhaal nog niet is voltooid. Op naar het vervolg The Good Girls.
Al bij al is dit zeker een aanrader, sowieso voor de beoogde doelgroep maar ook voor oudere lezers. Dit boek leent zich prima als leestip voor middelbare scholieren. Het is laagdrempelig maar de boodschap komt wel binnen. Drie mooie sterren.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
