"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

De laatste zomer

Donderdag, 15 juli, 2021

Geschreven door: Francesco Carofiglio
Artikel door: Sonja Hubregtse

Een mooi en melancholisch verhaal

[Recensie] In de zomer van 1939 vertrekt Miranda Soderini samen met haar moeder Sarah voor een onvergetelijke vakantie naar Villa Ada. Het landhuis staat in de Toscaanse heuvels en is in het bezit van haar grootvader Ugo (een stugge kunstschilder). In deze korte periode groeit Miranda steeds verder op naar de volwassenheid.

Wanneer Miranda de honderd nadert, gaan haar gedachten steeds vaker terug naar die laatste zomer. De zomer waarin zij zichzelf terugziet als kind en waar veel vragen in haar hoofd ontstonden. Waar was haar vader in die tijd? Welke werken waren er onder de doeken te vinden van haar grootvader?

De laatste zomer is een ontroerend verhaal dat in de ik-vorm is geschreven. Mede daardoor komen de belevenissen dichter bij de lezer te staan. Deze roman weerspiegelt de Italiaanse sfeer door de gedetailleerde beschrijving van de natuur. Je waant je samen met Miranda in de zonnebloemvelden en de verdere prachtige landschappen. Het bijzondere proza gaat terug in het verleden van de hoofdpersoon en laat een stukje geschiedenis achter bij de lezer. Af en toe is er een kort gedicht van Emily Dickinson te vinden dat zeker een meerwaarde is voor het verhaal.

De overgang van verleden naar heden en andersom is slechts door een witregel kenbaar gemaakt waardoor het soms onduidelijk is dat je als lezer een tijdssprong gemaakt hebt, wat verwarrend kan zijn. Er zijn een aanzienlijk aantal personages die al dan niet relevant zijn voor het verhaal waardoor je het soms niet meer overziet. Miranda laat ons nadenken over de ouderdom met de daarbij behorende ongemakken en de manier waarop je nog zeker kunt genieten van het leven.

Pf

De auteur geeft fijne gedetailleerde omschrijvingen van de natuur (sinaasappel-, citroenbomen en uitgestrekte velden met zonnebloemen) en prachtige gebouwen waardoor je je in de Italiaanse binnenlanden begeeft. Dit is tevens het voornaamste kenmerk van De laatste zomer. Ook de stille momenten op het landhuis en de imponerende schilderkunsten die Miranda van haar opa ziet, maken indruk.

Doordat het verhaal niet zeer gemakkelijk leest, door lange zinnen en enkele lastige woorden, verdwijnen de werkelijke gebeurtenissen deels naar de achtergrond. Doordat de auteur tot in het detail de omgeving en ambiance omschrijft (overigens op een prachtige manier), biedt hij de lezer geen ruimte om zelf een beeld te vormen. Het is, naar mijn mening, erg prettig dat je zelf een impressie kan vormen in plaats van oplezen wat er feitelijk te zien is. De kern van het verhaal is bewonderenswaardig, maar de verwerking hiervan minder. Dit boek zal niet voor iedereen weggelegd zijn, maar het zal een grote groep mensen zeker raken.

Een mooi en melancholisch verhaal over het beleven van beelden, geuren en geluiden in het verleden van een vrouw die herinneringen oproept naarmate het besef steeds meer komt dat haar einde nadert. De overpeinzingen en poëtische fragmenten zorgen voor een bijzondere kijk in het leven van het kind Miranda ten overstaan van de volwassene Miranda. Ik geef deze roman 3 sterren.

Eerder verschenen op Perfecte Buren