"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Tijd om mee te gaan

Zondag, 27 augustus, 2017

Geschreven door: Wim Dekker
Artikel door: Wolter Huttinga

Discipelschap

Recensie van Wim Dekker, Bert de Leede, Arjan Markus: Tijd om mee te gaan

De schrijvers

Het is vreemd, want eigenlijk hebben niet de drie bovengenoemde heren het boek geschreven, maar heeft Koos van Noppen dat gedaan. Dat wil zeggen: “De inhoud is ontleend aan gesprekken die Koos van Noppen met ieder van ons voerde”. Maar inhoudelijk komt het boek natuurlijk gewoon voor hun rekening. Dekker, de Leede en Markus zijn theoloog en betrokken bij de IZB, ‘vereniging voor zending in Nederland’.

Thematiek

Boekenkrant

Je hebt van die woorden die ineens rondzingen in de kerkelijke scene. Van die woorden die de kerk een heldere richting, bezieling en doel willen geven. ‘Het koninkrijk’, of ‘navolging’ zijn van die woorden. Waar je tegenwoordig het meest van hoort is het woord ‘discipelschap’. Een jaar of tien terug gingen leden van Nederlandse mainstream-kerken nog wel eens naar verre oorden om daar een ‘discipelschapstraining’ te volgen en aldus gevormd weer in de eigen setting terug te keren. Tegenwoordig kun je voor oefening in discipelschap gewoon in Nederland terecht.

De auteurs laten in dit boek zien dat ‘discipelschap’ een geschikte term is om samen te vatten wat het betekent om christen te zijn en nodigen de lezer uit zichzelf volop als discipel (oftewel leerling) van Jezus te beschouwen.

Wat dit boek doet

Wat doet dit boek nu eigenlijk? In een wat bedaagde, stroperige en onvermijdelijk vermagerende PKN-setting is het goed te begrijpen dat er initiatieven ontstaan die ‘de kern’ weer zoeken. Wat betekent het nog maar om kerk te zijn vandaag de dag? Ook dit boek is zo’n initiatief. Discipel van Jezus zijn, Jezus navolgen: als je de bijbelse verhalen op je in laat werken ontkom je niet aan de radicale kracht van het beroep dat er op je gedaan wordt. Nou is de radicaliteit van dit boek er wel een van de Nederlands Hervormde soort, een soort radicaliteit light. Ook al kan Jezus vandaag voorbij komen en jou en mij oproepen om alles op te geven (zoals lied 531 uit het Liedboek het zegt), toch moeten we dat niet zo letterlijk nemen. We worden er door deze auteurs ook niet op uitgestuurd om zieken te genezen en demonen uit te drijven. Ze willen bijbelteksten wel graag interpreteren en niet rechtstreeks op de situatie van vandaag toepassen.

Mooiste zin

Nee, helaas, mooie zinnen staan er niet in. Dat komt vermoedelijk ook door het ghostwriter-model dat de auteurs gekozen hebben. Niet dat de stijl niet keurig, helder en foutloos is. Maar braaf, beste mensen, braaf! Het boek bevat extreem bedaagde theologentaal. Ik pak volstrekt willekeurig een stuk tekst dat het probleem illustreert: “Sinds de totstandkoming van de Europese Unie is er sprake van een groeiende eenheid en solidariteit, wat valt toe te juichen. Tegelijk moeten we vaststellen dat het dominante neoliberalisme, in combinatie met het kapitalistische stelsel (…) de armoede in de rest van de wereld in stand houdt en bevordert. Bovendien blijkt de uiterlijke vrijheid die kenmerkend is voor de westerse samenleving niet samen te gaan met de voor het menselijk geluk evenzeer broodnodige innerlijke vrijheid.” Niets mis mee, zo’n zin. En tegelijk is alles mis. Het is slaapverwekkend proza dat slechts drijft op nuance.

Reden om dit boek niet te lezen

Dat wat Jezus zo verschrikkelijk goed kon – je bij je kladden grijpen en dat je dan nooit meer losgelaten wilde worden – mist volledig in dit boek (o ja, ik geloof dus dat Jezus ‘echt bestaan’ heeft, sterker nog, ‘bestaan’ was zijn specialiteit. Daar kunnen wij nog een puntje aan zuigen). Het boek kabbelt en nuanceert een eind weg. Dat zorgt voor een vreemde ambiguïteit: het boek gaat over een vurig, essentieel en radicaal thema, maar verpakt dat zo dat je jezelf als lezer braaf met gesteven boord op een jongelingsvereniging voelt zitten, luisterend naar een ‘verantwoorde inleider’.

Reden om dit boek wel te lezen

Die verantwoorde inleider vertelt vervolgens wel heel knap en goed ingevoerd over de essentials van het christelijk geloof. En die nuance, dat gezonde besef dat Jezus volgen ook gewoon een kwestie is van ‘zoekend onderweg zijn’ en van welgemoed aanmodderen in een onvolmaakte wereld: zou het ooit anders kunnen?

Eerder verschenen in de Trouw


Laat hier je reactie achter:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Alleen inhoudelijke reacties die gaan over het besproken boek en/of de recensie worden geplaatst.

Boeken van deze Auteur:

Verbonden en vervreemd

Tegendraads en bij de tijd

Tijd om mee te gaan