"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Tillen, alstublieft

Zondag, 29 november, 2020

Geschreven door: Maud Sintenie
Artikel door: Evert van der Veen

Belevenissen van een uitvaartmedewerker

[Recensie] Hoe word je ‘drager’? Maud Sintenie studeerde journalistiek en zocht naast haar studie een baantje. Iets in de horeca misschien? Een tamelijk voorspelbare keuze voor een werkstudent. Maud kwam via een advertentie op Facebook in de wereld van de uitvaart terecht. Er werden dragers gezocht en zij concludeert in de inleiding van dit boek “Tillen, alstublieft” met onderkoelde humor:

“Ik bleek beter in staat een kist te dragen dan een dienblad vol met drankjes”, pag 9.

Maud beschrijft hoe ze instructies ontvangt en die zijn nauwgezet want elk detail telt. Er wordt voor zover mogelijk niets aan het toeval overgelaten. Een correct en respectvol ritueel is van grote waarde, voor de nabestaanden maar ook voor het zelfrespect van de uitvaartverzorger zelf. Vroeger waren het ‘de zwarte kraaien’: mannen op gevorderde leeftijd droegen de kist. Je vroeg je soms af wanneer zij zelf in die kist zouden liggen, zo oud kwamen zij vaak over. Ze zijn er nog wel maar wel steeds minder. Het zijn tegenwoordig vaak jonge mensen, studenten die zo iets bijverdienen. Meestal jongens maar ook meisjes doen dit werk zoals uit dit boek Tillen, alstublieft blijkt. Daarnaast is er een duidelijke trend dat familieleden zélf de kist dragen. Daar valt veel voor te zeggen: het is immers hún geliefde die zij op de laatste gang vergezellen. Naast de baar lopen en die met vier of zes personen voortbewegen is echt niet zo moeilijk en mensen kunnen er in stilte zoveel liefde in uitdrukken. Iets moeilijker maar nog intenser is het écht dragen van de kist en ook dat valt best mee. Nóg moeilijker én mooier is het zogenaamde ‘schouderen’ waarbij de kist op de schouders wordt gedragen. Het gebeurt niet zo vaak maar het is buitengewoon stijlvol en zo wordt een familielid letterlijk in liefde gedragen.

Met gevoel voor detail en sfeer beschrijft Maud haar belevenissen. In verreweg de meeste gevallen verloopt alles vlekkeloos volgens het protocol dat vooraf nog even wordt doorgenomen. Maar soms gebeuren er onverwachte dingen zoals de uitvaart waarbij het graf nog niet gedolven blijkt te zijn. Ook de actuele situatie van dit jaar krijgt aandacht in dit boekje. Corona heeft grote invloed op de wijze waarop er afscheid genomen kan worden en het aantal mensen dat hierbij aanwezig kan zijn. Soms is er een ‘stille begrafenis’, dan zijn er geen nabestaanden aanwezig. Maud merkt liefdevol op:

Kookboeken Nieuws

“… ik ben blij dat wij er zijn. Vier dragers, een uitvaartleider en een voorloper. Zes mensen hebben zich vanmorgen netjes aangekleed voor dit moment… Het is niet veel, maar het is iets”, pag 130.

Dit boekje brengt lezers aan de ándere kant van het afscheid waar je de dragers tegenkomt. Maud laat je ervaren hoe zij zich hierop voorbereiden, wat er achter de schermen gebeurt om het ritueel mooi en geruisloos te laten verlopen. Je voelt ook de zorg die hieraan wordt besteed; dragen is een belangrijk onderdeel van ‘de laatste eer’.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles