Kurt Vonnegut graaft zich autobio
Wanneer ik begin aan een boek van Kurt Vonnegut, weet ik eigenlijk al dat het nooit zo goed zal zijn als Slaughterhouse Five, een van de grote klassieken uit de Amerikaanse literatuur van de vorige eeuw. Dat gold dus ook voor Timequake, waar ik niettemin doorheen vloog. Een mindere Vonnegut is nog altijd goed.
Timequake lijkt op een roman, maar is eigenlijk een serie autobiografische schetsen, waardoorheen de avonturen van Vonneguts alter ego Kilgore Trout spelen. Dit is het verhaal. In februari 2001 hikt het universum, waardoor de tijd terugspringt naar 1991. Tien jaar lang gaat iedereen zonder vrije wil door het leven, maar zich wel bewust van de gedwongen rerun van alle ellende en geluk. Dit is de beroemdste quote uit het boek:
“Many people need desperately to receive this message: ‘I feel and think much as you do, care about many of the things you care about, although most people do not care about them. You are not alone’.”
Noodlot
Kortom, Timequake gaat over noodlot, vrije wil en (christelijk) mededogen – de grote thema’s die ook in Slaughterhouse Five speelden. In het begin lijkt de roman als los zand aan elkaar te hangen, maar gaandeweg begin je de patronen te zien tussen de avonturen van Kilgore Trout, de Timequake en de autobiografische episodes. Kurt Vonnegut vond de gebeurtenissen in zijn leven soms net zo absurd als wat de zwervende science fiction auteur Kilgore Trout overkomt.
Als de Timequake voorbij is, is Kilgore Trout de eerste die het beseft. Anderen blijven versteend staan, na tien jaar zonder vrije wil te hebben geleefd. Ze vergeten dat ze weer moeten sturen, zwemmen, noem maar op. De vrije wil wordt zo, in zijn consequenties, een even absurd verschijnsel als het ontbreken ervan. Dankzij alle dwarsverbanden wordt Timequake alsnog een behoorlijk coherent boek.
—
Eerder verschenen http://www.christianjongeneel.nl/
