Al vanaf de eerste bladzijde had het verhaal mij in zijn greep
[Recensie] Jack Ryan, de President van de Verenigde Staten, krijgt een sms’je van zijn goede vriend en voormalig CIA-agent pater Pat West. Hij waarschuwt Ryan voor een ‘honey trap’ en eventuele moordaanslag. Alles draait rond Calliope, een AI-project, dat in handen van China dreigt te vallen. Dit kan een groot probleem worden voor de Verenigde Staten. Hoe gevaarlijk en vergevorderd is Calliope? En waar is zijn vriend West, die hij na het berichtje niet meer kan bereiken?
Na de dood van Tom Clancy in 2013 werd zijn wereldwijde succesvolle boekenreeks rond Jack Ryan verdergezet door verschillende andere auteurs. Voor Erecode, alweer het achtentwintigste deel in de serie, is het de beurt aan Marc Cameron. Hij schreef eerder al twee delen, namelijk In zijn macht en Eer en geweten. Sinds 2017 worden de boeken om en om door Mike Maden en Marc Cameron geschreven.
Het verhaal begint in Indonesië, waarbij we kennismaken met Geoff Noolan, een gamesoftwareontwikkelaar. Samen met zijn collega heeft hij iets innovatiefs uitgevonden: Calliope. Zij is een Non Playable Character in een game, maar dan een die continue bijleert en op zoek gaat naar nieuwe dingen. Ze is de meest vergevorderde artificiële intelligentie die er bestaat. Noolan loopt echter in een val. Direct voel je als lezer de spanning stijgen, en zit je met je volle aandacht bij het verhaal. Ook als de verhaallijn wisselt naar andere personages, blijf je nieuwsgierig afwachten naar wanneer je meer te lezen krijgt over wat er met Calliope gaat gebeuren. Daarbij schiet de spanningsboog omhoog, zeker vanaf dat Pat West, een vriend van President Jack Ryan, bij het verhaal wordt betrokken. Gedurende de volledige verhaallijn blijft de spanning continue verzekerd, ondanks dat het verhaal iets minder pure actie bevat dan de vorige boeken.
De plot van het boek zit zeer goed in elkaar, er is grondig over nagedacht en tot in de kleinste details zorgvuldig uitgewerkt. Vooral het concept is ijzersterk, namelijk het gebruik van kunstmatige intelligentie als spionagemiddel. We leven in een wereld die steeds meer gedigitaliseerd wordt, en artificial intelligence (AI) wordt steeds gesofisticeerder. Dit inzetten voor spionage klinkt erg reëel en bovendien ook wel beangstigend. Deze angst is goed voelbaar in het verhaal, vooral op politiek niveau is er veel onrust hierover. En deze politieke intriges heeft Marc Cameron heel goed weten over te brengen naar de lezer.
Het boek doet daarnaast zijn naam als technothriller alle eer aan, doordat er veel nieuwe technologische snufjes in voor komen. Persoonlijk vind ik dit zeer interessant, net als alles rondom AI. Dit maakt dat dit boek zich onderscheidt van de vorige, door nog meer in te zetten op technologie en politiek, en minder op de gebruikelijke actiescènes. De verhaallijn richt zich dan ook voornamelijk op Calliope, de dreiging van China en de politieke machtsverhoudingen die hierdoor ontstaan. Er gebeurt van alles in het verhaal, en dit op verschillende niveaus. Dit zorgt voor veel cliffhangers, wat maakt dat je steeds verder wilt lezen. De nieuwsgierigheid wordt erg geprikkeld.
Zoals gebruikelijk bij de Tom Clancy-boeken komen er tal van verschillende personages in Erecode voor. Zowel nieuwe als reeds gekende personages. Dit lijkt altijd enorm veel, maar laat je daardoor niet tegenhouden, want alle belangrijke personages zijn goed uitgewerkt. En deze worden ook nog eens vermeld in een overzichtslijst vooraan het boek. Altijd handig! Daarnaast focust het verhaal zich meer op President Jack Ryan dan op zijn zoon Jack Ryan Jr. Iets wat in de vorige boeken net omgekeerd was.
Marc Cameron hanteert een schrijfstijl die perfect bij dit genre van spionage- en technothrillers past. Deze is vlot, technologisch hoogstaand en gedetailleerd waar het moet. De hoofdstukken zijn ook niet te lang, wat het leestempo alleen maar ten goede komt. Het is al snel duidelijk dat Marc weet waarover hij spreekt, en hij weet dit alles ook op een begrijpelijke manier aan de lezer over te brengen. Zo krijg je als leek toch een goed beeld over bijvoorbeeld de AI. Dat is wel aangenaam. Daarnaast weet hij het ook nog eens erg realistisch neer te zetten, waardoor de angst voor deze vorm van spionage echt voelbaar is.
Erecode heeft mij enorm weten te boeien. Al vanaf de eerste bladzijde had het verhaal mij in zijn greep. Ik ben een grote fan van actie/spionagethrillers, en hoewel ik vind dat dit boek ietsje langzamer is qua tempo dan gebruikelijk, werd ik continue geprikkeld om verder te lezen. De sfeer en beklemmende spanning die het verhaal oproept kon ik bijna zelf voelen. Een andere aanpak, met minder focus op pure actie, maakte dit mogelijk. Wellicht zullen niet alle Tom Clancyfans het daarmee eens zijn, maar ik hou wel van af en toe wat verandering, en dat mag dan ook worden beloond. Na het wat rommelige en te gedetailleerde vorige boek Vijandelijk contact van Mike Maden, is het fijn dat Marc Cameron hier wel de juiste balans in weet te vinden. Erecode krijgt daarom een mooie vier sterren van mij.
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
