"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Tong

Dinsdag, 26 januari, 2021

Geschreven door: Marly van Otterloo
Artikel door: Jacqueline Stil

Het verhaal van het verlies van de tong

[Recensie] Auteur Marly van Otterloo (Den Haag 1953) werkte als organisatie-adviseur en -trainer en creatief therapeut. Ze schrijft kinderboeken en romans. Eerder verscheen al de roman Leuke mannen zijn getrouwd. Tong is haar tweede roman.

Tong gaat over Fee Greeve die een moeder heeft, Ara, zonder tong. In het begin van het boek komt de moeder ten val op een roltrap waarin haar sjaal blijft steken. Zwaargewond wordt Ara opgenomen in het ziekenhuis. Daar komt Fee achter dat het verhaal van haar moeder over het verlies van haar tong gelogen is. Het was niet door kanker, zoals Ara altijd vertelde.

Fee is de ik-figuur van de roman,  en ze werkt als zelfstandig tegelzetter. Ze beschrijft hoe haar moeder moest communiceren zonder tong. Dat was soms gewoon mistroostig. En zeker hoe mensen op haar reageerden. Ara is er door de val slecht aan toe in het ziekenhuis. De artsen besluiten daar de beademing te stoppen,  omdat Ara niet meer te redden is. Na de uitvaart en het opruimen van de flat van haar moeder begint voor Fee een zoektocht naar het echte verhaal van de tong, en naar haar echte vader, die zij nooit heeft gekend.

Boekenkrant

Zair is de geliefde van Fee. In het begin van het boek gaat het nog goed en liefdevol tussen hen,  later wordt dat sleets.

Fee leeft met de vele herinneringen aan haar moeder.  Ze schrijft een overlijdensadvertentie voor het NRC, en spreekt de huisarts van haar moeder over haar verleden.  Haar biologische vader blijkt Diego te heten en heeft enige tijd een Argentijns restaurant gehad in Nederland.  Hij is terug gegaan naar Argentinië. Hij vertelt Fee, wanneer zij naar hem op zoek gaat,  dat hij gek was op Ara. 

Een voorproefje van de sfeer van het boek zit in het volgende citaat:

“Mijn spijbelactie uit de tweede kleuterklas komt boven.  Op een onbewaakt moment ontsnapte ik van het speelplein naar het bos. Kort ervoor had het geregend. De blaadjes aan de struiken glinsteren, de dennennaalden op het pad veerden, een reiger zat op een boomstam. Alles rook groen.

Doel van mijn wandeling was de Kabouterboom,  een dikke boom met een holte op stahoogte. Zelf had ik er nooit iets in achter gelaten,  maar andere kinderen des te meer. Tekeningen, eikeltjes,  veren, briefjes, gevouwen hoedjes van papier.  Ik stak een plastic kaboutertje in mijn jaszak,  toen de schaduw van een agent over mij heen viel.” 

Tong is een ingenieus geschreven boek,  waarin alle aspecten van het leven van Fee bij elkaar komen, en waar bijzondere gebeurtenissen ontrafeld worden en hun plaats krijgen. Een  deel van het boek gaat over Fee’s relatie met Zair en een deel over de relatie met haar moeder en het geheim van het ontbreken van haar tong. Voor mijn gevoel staat de afbeelding op de voorkant met het rode haar en gezicht symbool voor de vurige pijn die dat moet hebben gedaan. Toch is het boek vrij stoïcijns en komen er geen grote emoties in voor.  Ik vond het een prettig boek om te lezen, met een groot geheim dat wordt onthuld, spannend dus.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles