"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Tot op de draad

Donderdag, 20 december, 2018

Geschreven door: Ileen Montijn
Artikel door: Jeanette van de Lindt

Goede kleding was lang een luxe

[Recensie] Ileen Montijn kennen we als een historica die zich tot op de bodem verdiept in een onderwerp en er vervolgens een artikel of een boek over schrijft. Prachtige en interessante boeken heeft ze op haar naam staan. Boeken die veelal gaan over wonen, interieur of kleding maar vooral over mensen. Haar laatste boek is Tot op de draad en het gaat over de vele levens van oude kleren. Nu zul je wellicht denken dat dat niet zo’n interessant onderwerp is maar daar vergis je je zeker in.

Over kleding valt heel veel te vertellen en het heeft een veel grotere invloed dan je denkt. Aan kleding kun je iemand herkennen. Althans het zegt iets over de status, het beroep, de afkomst en nog veel meer. In vroegere tijden kregen arme mensen kleding van ‘de steun’ en zag je kinderen met allemaal dezelfde jasjes of schoenen. Ook kinderen uit bijvoorbeeld weeshuizen waren herkenbaar aan hun kleding. Een uniform zegt alles over een beroep en het was heel lang normaal dat kinderen uit een gezin de kleding van oudere broers of zussen afdroegen. Zoals Ileen Montijn zegt in het boek: “Kleding laat niet zien wie je bent maar wel waar je bij hoort”.

Het recyclen van kleding is tegenwoordig big business en hoe dat gegroeid en tot bloei gekomen is, lezen we in de eerste hoofdstukken van het boek. Textielverzamel- en sorteerbedrijven zijn grote ondernemingen waar veel geld in omgaat. Een van de grootste ondernemingen op dit gebied verwerkt meer dan 400 ton oud textiel per dag en die kleding gaat de hele wereld over. Ook tweedehandswinkels en kringloopwinkels mogen zich verheugen in de belangstelling voor gedragen kledingstukken. Maar ook organisaties als het Leger des Heils runnen tegenwoordig mooie winkels waar tegen geringe bedragen kleding te verkrijgen is.

Soms worden kledingstukken eindeloos opgeplapt. De kroningsmantel van de Oranjes bijvoorbeeld. Maar ook zien we een foto van Mabel van Oranje in een oude jurk van Prinses Beatrix. Driekwart van de bevolking op deze wereld steekt zich in tweedehandskleding en zo armoedig als dat wellicht ooit was, zo gewoon is het heden ten dage. Toch was kleding afdanken in de richting van mensen die het nieuw niet konden betalen niet altijd even simpel. De gegoede burgerij uit eind 18e eeuw kon niet zomaar hun dure zijden kleding afstaan aan een gewone arbeider. Die zou zich eens iets gaan verbeelden! Er waren in die tijd arme arbeiders die zeggen en schrijven één broek en één hemd bezaten. Kleding was een kostbaar bezit.

Boekenkrant

In de jaren zestig van de vorige eeuw veranderde dat met de opkomst van de textielindustrie en het toenemen van de welvaart. Kleding werd een weggooiproduct. Het vermaken en aanpassen van kleding naar de smaak van de eigenaar is echter altijd gebleven. Een goede kleermaker doet, ook vandaag de dag, nog altijd goede zaken. Vooral de informatie rond de geschiedenis van textiel is boeiend om te lezen. Zoals kleding die generaties lang doorgegeven wordt. Bij doopjurken kun je je daar van alles bij voorstellen maar ook gewone kleding blijft soms generaties lang in een familie.

Het boek staat vol foto’s en die zeggen vaak meer dan woorden. Zoals de appelgroene avondjurk van Pierre Cardin uit 1962 die in 2015 geveild werd voor 41.250 euro. De foto laat een heel simpele maar tegelijkertijd zo geraffineerde jurk zien. De Happy birthday, mr. President-jurk van Marilyn Monroe werd in 2016 geveild voor 4,8 miljoen dollar. Interessante en vaak humoristische verhalen over het gewoonste en toch zo bijzondere wat er is. Je gaat na lezing van dit boek anders kijken naar kleding, zowel die van jezelf als die van anderen.

Eerder verschenen op Hebban.nl