"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Tussen zwarte vlinders

Dinsdag, 10 januari, 2023

Geschreven door: Felicita Vos
Artikel door: Joke Zwier

Vreemde cultuur en afkomst

[Recensie] Felicita Vos groeide op in twee totaal verschillende culturen als dochter van een vader met Roma wortels en een Nederlandse moeder. Ze worstelde hier flink mee, voelde zich ontheemd, deel uitmakend van een cultuur waar een stigma op rust. Uiteindelijk vond ze een balans tussen beiden. Dit vindt de lezer terug in Tussen zwarte vlinders, waarin Vos soms heftige thema’s aansnijdt. Vos houdt van dieren, lezen, wandelen met haar windhonden, research doen en werelden scheppen waarin ze haar lezers kan laten verdwijnen en heeft een passie voor flamenco. Ze schrijft poëzie, korte verhalen, non-fictie en romans. Als ambassadeur van MIM Foundation, zet ze zich in voor het welzijn van Spaanse jachthonden. Een greep uit wat ze geschreven heeft en waarmee ze de Roma cultuur door wil geven; Blauwe haren Zwarte ogen, Hoezo tolerant? en bijvoorbeeld de roman Spaans bloed.

Zoektocht
Raven ontdekt tijdens een wandeling door Rome een piepkleine galerie die foto’s van Roma tentoonstelt. Eenmaal binnen ontdekt ze een foto van haar dood gewaande vader Kolja. Alleen is deze jaren geleden verdronken tijdens een vistrip met vrienden, volgens haar excentrieke moeder Janis, die eigenlijk Marieke heet. Ze wil het mysterie van Kolja, van wie ze alleen zijn voornaam kent, ontrafelen. Vervreemd als Raven en haar zus Ula van Janis zijn zal dit niet meevallen, want Janis geeft niet thuis wanneer Raven naar de achternaam van haar vader vraagt. Een reisje bedoeld om tot rust te komen zorgt voor grote onrust en nare dromen waarin zwarte vlinders voorkomen. Zijn de zwarte vlinders tekenen om naar haar hart te luisteren en is haar zoektocht een lotsbestemming?

Vos besteed ruimschoots aandacht aan de manier waarop Galgo’s, Spaanse jachthonden als wegwerpartikel gebruikt worden door jagers en verweeft dit in het verhaal door Raven een Galgo uit een opvangcentrum te laten adopteren, genaamd Morgana. Voor House of Animals heeft Monique van Dijk de documentaire Broken Spirit – The Galgo’s Last Run gemaakt. Hierin komen reddingsorganisaties, galgueros (jagers) en opvangcentra aan het woord. De personages zijn goed vormgegeven en aan alles is te merken hoe Raven en Ula nog steeds gebukt gaan onder hun vreemde opvoeding. Ula is kunstenaar en raadselachtig voor Raven. Zo een ‘honger’ naar de waarheid als Raven heeft, voor Ula is dat vertrouwen verloren.

“Ik zocht naar postzegeltjes in haar die als kleine eilandjes waren en gebruikte die als bakens om de weg naar haar terug te vinden.”

Boekenkrant

Bij Raven lopen relaties op een fiasco uit, totdat ze Nikos ontmoet die haar neemt zoals ze is en haar tijd geeft. Haar gedrag wordt namelijk bepaald door angst voor verlies, waardoor ze vrijheid nodig heeft, want de wereld om haar heen overweldigd haar soms. Bij de narcistische Janis is absoluut geen ruimte voor gevoelens of opvattingen voor anderen.

Regels en tradities
De schrijfstijl van Vos is vlot, met een vleugje humor en sarcasme. Het boek kent korte hoofdstukken en het verhaal wordt vanuit Raven verteld waardoor je meeleeft en haar steeds beter gaat begrijpen. Dit ook, doordat er meerdere terugblikken zijn naar de jeugd van Raven en Ula waarop Kolja een behoorlijk stempel heeft gedrukt door ze in aanraking te laten komen met de Roma cultuur en ze volgens de regels en tradities van zijn cultuur op te voeden. Janis heeft nooit wat begrepen van de Roma cultuur en voelde zich afgewezen, zowel door deze cultuur als Kolja. De zoektocht van Raven in Tussen zwarte vlinders doet ergens denken aan het personage Santiago in De Alchemist van Paul Coelho.

Tussen zwarte vlinders is een gelaagd verhaal over het niet op je plaats voelen in een cultuur en waarin inzichten over afkomst een belangrijke rol spelen.

Eerder verschenen op Boekencast