"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Tussen zwarte vlinders

Dinsdag, 31 januari, 2023

Geschreven door: Felicita Vos
Artikel door: Marianne Janssen

Leugens en verraad, geweld en liefde

[Recensie] Vlinders als stem van het hart. Raven verliest op dertienjarige leeftijd haar vader als die tijdens een zeiltocht overboord slaat en verdrinkt. Zij en haar zusje Ula bewaren levendige herinneringen aan hem, de Roma-man Kolja, die toveren kon op zijn gitaar. Hij en zijn fascinerende cultuur waarvan ook zij als dochter deel uitmaakt boeien haar bovenmate. Maar haar egocentrische moeder Janis trekt na Kolja’s dood een sluier op over haar leven, ze gaat in de tuin in een yurt (een nomadentent) wonen en laat haar jonge dochters volledig aan hun lot over. Ze wenst nooit meer over hun vader te praten. Het gemis laat diepe sporen na in het leven en denken van Raven, ze wordt nooit meer echt gelukkig, is altijd bang voor verlies. Daardoor stort ze zich continu in verkeerde relaties. Op een dag besluit ze naar Rome te gaan om tot zichzelf te komen. En dan ziet ze in een galerie foto’s hangen van Roma. In één van de mannen op de foto meent ze bijna zeker Kolja te herkennen. Ze besluit de man te gaan zoeken. Is hij haar vader of niet? Was Kolja dan helemaal niet verdronken? De fotograaf zou het moeten weten. Haar zoektocht brengt haar in Spanje.

Redden van galgo’s
In Spanje leidt het pad haar naar een groep dierenbeschermers die zich bezighouden met het redden en opvangen van galgo’s, windhonden die voor de jacht worden getraind en die, als zij niet meer bruikbaar zijn, wreed worden afgemaakt. Raven adopteert zo’n hond, Morgana. Intussen ontmoet zij ook een man, Nikos, een gitarist. Het is wederzijds liefde op het eerste gezicht. Hij, haar zus Ula en Ula’s man Jim houden zich daarna gezamenlijk bezig met de zoektocht naar Kolja. Maar dat verloopt niet bepaald van een leien dakje. Misschien, het is zoveel jaar later tenslotte, is haar vader inmiddels toch gestorven? Intussen vraagt in Nederland haar beste vriend Fredo haar aandacht, hij is ernstig ziek en doodsbang, maar wil niet dat Raven hem ziet in zijn deplorabele toestand.

Roma-cultuur
Felicita Vos (1972) groeide op als dochter van een Roma-vader en een Nederlandse moeder. Ze kreeg daardoor te maken met twee verschillende culturen en ervoer dat niet altijd als eenvoudig door het stigma dat voor velen nog op Roma rust. Uiteindelijk vond ze een balans hiertussen. De weerslag van deze zoektocht is in dit boek duidelijk zichtbaar in Ravens manier van denken, als ze haar hart leert luisteren naar de stem ‘van de zwarte vlinders’. Vos debuteerde in 2008 met het non-fictie boek Blauwe haren, zwarte ogen over de Roma-cultuur van binnenuit. Daarna verschenen de romans Duivelsklauw, Spaans bloed en Ravage.

Vos trad op als flamenco-danseres in theaters en werkte BIJ een adviesbureau voor multiculturele vraagstukken. Momenteel schrijft zij voor De Gelderlander over kunst, cultuur en maatschappelijke thema’s. Ze is ambassadeur van de Stichting Dutch Galgo-Lobby, een stichting die zich inzet voor het welzijn van de Spaanse jachthond de Galgo.

Foodlog

Dit boek neemt de lezer mee naar de gebruiken van de Roma, wier manier van leven voor de meesten van ons onbekend is. Daarnaast doet zij een (gruwelijk) boekje open over de manier waarop de Spaanse galgueros (jagers) met hun windhonden omgaan. Over dit onderwerp maakte Monique van Dijk een documentaire Broken Spirit – The Galgo’s Last Run.

Een fascinerend boek waarin verschillende thema’s knap door elkaar gevlochten zijn. Spannend, goed geschreven.

Eerder verschenen op Leeskost