Tweewielers. Verleden, heden en toekomst van de fiets

Het meest geliefde vervoermiddel wereldwijd

[Recensie] Als je fietst zweef je eigenlijk in de lucht. Je fietsbanden zitten vol met perslucht, wat maakt dat je voortdrijft op lucht. “Je fiets zal je niet naar de maan kunnen brengen, maar je bevindt je ook niet helemaal op aarde.” Dit romantisch beeld schetst de Amerikaanse journalist Jody Rosen in zijn omvangrijk boek Tweewielers over dit “ongrijpbaar persoonlijk transportvoertuig”. Er rijden weliswaar ongeveer 1 miljard personenauto’s op de wereld, maar het aantal fietsers is twee keer zo groot! En dat is niet voor niets, want de fiets doet afstanden verschrompelen en maakt de wereld kleiner!

Kritische geluiden
Toch was niet iedereen van begin af aan even positief ten opzichte van de tweewielers. Kritische geluiden klonken vanaf het begin van de 19^e eeuw, bijvoorbeeld vanwege een concurrerend weggebruik met andere vervoermiddelen en het feit dat de fiets onwettig zou zijn. En ook vandaag de dag zijn fietsers in de ogen van veel autorijders lastpakken, die zo snel mogelijk moeten verdwijnen.

Aardig is dat Rosen ook zijn eigen fietservaringen beschrijft, over hoe hij als vijfjarige in New York met steun van een stabiliserende hand van een volwassene zijn eerste fietsrit maakte. Hij was gek van fietsen, maar in eigen woorden: geen expert. Op latere leeftijd zou hij nog de nodige ongelukken krijgen, niet ernstig, maar ze lieten wel verschillende littekens achter. ‘Fietsen kan je dood betekenen, maar ploeterend je dagen slijten zonder te fietsen – dat is geen leven.’
Behalve de vele ervaringsverhalen komt ook de technische ontwikkeling van de fiets uitgebreid aan de orde. Zoals bijvoorbeeld over de Klondike Bicycle uit 1896, een tweewieler die eenvoudig uit te vouwen was tot een vierwieler. Handig als je in Canada aan het goudzoeken bent! Maar actueel is het boek ook. “Wat hebben fietsen en toiletpapier gemeen?” zo citeert Rosen The Washington Post. “Ze vliegen allebei de winkel uit tijdens de coronapandemie”. De vele invalshoeken, waarop Rosen het fenomeen ‘fiets’ behandelt, maakt het boek buitengewoon interessant.

—

Eerder verschenen in: De Vogelvrije Fietser