Israëlische spionagethriller zwanger van mysterie, intrige en geweld
[Recensie] Vooroordeel één: een Israëlische spionageroman gaat over Arabieren en Palestijnen, de usual suspects in deze omgeving. Die zullen het wel afleggen tegen de briljante spionnen van Israël, dat is het tweede vooroordeel. Gelukkig is Unit 8200 een heel ander boek. Dit keer komen de spionnen uit China. Ze zijn vernuftig, meedogenloos en een stuk scherper dan het dozijn inlichtingendiensten waar Israël over beschikt.
Want hoe groot en high tech het inlichtingenapparaat van de Israëliërs ook moge zijn, het is verworden tot een bureaucratie. Generaals, directeuren, ministers en stafchefs proberen elkaar vliegen af te vangen om hun bevoorrechte posities te behouden. Het ene bevel wordt door het andere gewijzigd of zelfs getorpedeerd. Even gemakkelijk worden waarheden omgebogen tot leugens, al naar gelang de belangen die in het geding zijn.
James Bond-achtige snufjes
Schrijver Dov Aflon, een voormalige spion, weet overduidelijk waarover hij het heeft. Diensten, rangen, bevelen en bevoegdheden duikelen over elkaar heen. Ook de James Bond-achtige snufjes zijn van de partij. Voor gewone mensen is geen plek meer tussen alle spionnen, commandanten, soldaten, agenten en politici. Gelukkig houdt Aflon een koersvaste focus op de verhaallijn, waardoor de lezer nooit het spoor bijster raakt.
Unit 8200 gaat over topspion Zeev Abadi die de kidnap onderzoekt van twee Israëli’s in Parijs. De eerste – een zakenman – wordt vermoord teruggevonden in een beerput. De ander – een inlichtingenman – is spoorloos verdwenen. Als heldhaftige eenling opent Abadi de jacht op de ontvoerders, alle tegenwerking ten spijt.
Zijn maatje is Oriana Talmar, een inlichtingenofficier die het onderzoek assisteert vanuit Israël. Ze is vrouw, ze is jong en ze is knap, drie redenen waarom de inlichtingenbaronnen haar totaal niet serieus nemen. Maar natuurlijk is deze meid al die grijze mannen de baas, hoezeer ze haar ook klein proberen te krijgen.
Eenlingen versus establishment
Daarmee heeft het verhaal een aantrekkelijk thema: volhardende eenlingen versus het zelfzuchtige establishment. Niet heel bijzonder, maar toch verheft het Unit 8200 van een gewone, vlot geschreven spionagethriller tot een boek met gevoel.
Uiteraard staan er enorme internationale belangen op het spel, ook al blijven die heel lang verborgen. Ze zijn wel zo groot dat ze grof geweld veroorzaken. Zo worden een paar Chinese geheim agenten opgeblazen met drones, middenin Parijs. En passant wordt er ook nog een nachtclub aan gort geschoten.
Avontuur komt dichtbij
Voor de spanning had het niet gehoeven, al dat geweld. Het mysterie van de ontvoeringen, de intriges, het spionnenwerk, de dreiging, de machtsspelletjes, stuk voor stuk zijn ze fantastisch. Waarbij Aflon het tempo er flink inhoudt. Wat ook helpt is dat Unit 8200 geschreven is vanuit het perspectief van de personages. Dat zijn er heel wat, maar Aflon geeft ze elk een karakter, zelfs al gaan ze maar een paar pagina’s mee. Zo komt het avontuur dichtbij de lezer.
Die kracht is evenwel ook een beetje de zwakte. Telkens opnieuw belandt de lezer in de gedachtewereld van weer een ander personage. Het was mooi geweest om de hoofdpersonen – Abadi en Oriana – nader uit te werken. Nu blijven ze twee van de velen, hoe kleurrijk ze ook zijn. Dat ze uiteindelijk verliefd op elkaar worden, is een weinig geslaagde kronkel. Ondanks de spanning blijft Unit 8200 een vlak verhaal, vooral door de vele perspectiefwisselingen die verdieping in de weg staan. Ze wekken vooral de permanente indruk dat het boek nog maar net op gang is. Zo voelt deze pageturner een stuk minder dik dan de 460 pagina’s waarin Dov Aflon zich heeft uitgeleefd.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
