Spannend verhaal over spionage en de botsing tussen plichten en persoonlijke gevoelens
[Recensie] De Rotterdammer Chris Buitendijk schreef in 2015 de historische roman Emanuel. Het boek is een geschiedenis van een Joodse familie in Rotterdam vanaf het begin van de twintigste eeuw tot halverwege de Tweede Wereldoorlog. Hij vertelt het verhaal geheel vanuit zijn hoofdpersoon Emanuel. Daarmee krijgt deze historische roman ook een zeer persoonlijk perspectief. Verschillende elementen uit dit debuut en uit de persoonlijke interesses keren terug in Buitendijks tweede roman: Rotterdam, de Joodse cultuur en Israël.
Culturen
Het verhaal in Vals verliefd beweegt zich in uiteenlopende culturen: Turks, Nederlands, Joods en Marokkaans. De hoofdpersoon is de Rotterdamse jongen Joost Berger. Hij is aan het begin van de eenentwintigste eeuw op weg naar Israël om te werken in een kibboets. Onderweg denkt hij terug aan zijn leven tot nu toe. Joost is een rustige, wat verlegen jongen uit Rotterdam. Op school ging hij om met de Turkse Aynur. Hij kreeg verkering met haar, maar de ouders van Aynur waren niet erg blij met een niet-Turkse vriend. Joost zou zich moeten bekeren tot de Islam om met haar te kunnen trouwen. De vader zei het bondig, toen Aynur Joost voorstelde aan hem als een klasgenoot. “Joost, klasgenoot, jij lijkt mij een aardige jongen, heel aardig. Maar niet meer met mijn dochter omgaan.” De relatie hield geen stand. Deze verbroken relatie, maar ook een gevoel van nutteloosheid brachten Joost ertoe een nieuwe stap in zijn leven te zetten en naar Israël te gaan.
Kibboets
In de kibboets is de ontvangst niet meteen hartelijk. Toch went Joost snel aan het harde werken en het weinige slapen. Hij krijgt een paar vrienden die vooral willen feestvieren. Joost heeft ook interesse in het land, maar hij laat zich meeslepen door zijn vrienden. Hij moet nog leren eigen keuzes te maken. Wanneer de Joodse Ayelet opduikt in de kibboets wordt hij halsoverkop verliefd op haar. Hij brengt zoveel mogelijk tijd met haar door, tot ergernis van zijn vrienden. Ayelet is nukkig als hij te weinig aandacht aan haar besteedt, maar ze is ook niet helemaal oprecht. Je vraagt je af wat haar beweegt om met Joost om te gaan. Zij lijkt er andere belangen mee te dienen. Hier krijgt het verhaal een onderliggende spanning die later in het verhaal verder oploopt.
Twin Towers
Na de aanslagen op de Twin Towers besluit Joost terug te keren naar Nederland. Hij probeert zijn gewone leven weer op te pakken met werk, op kamers gaan en uitgaan. Dan wordt hij benaderd door een onbekende man die connecties heeft met Israël. Hier begint wat op de achterflap een spionageverhaal wordt genoemd en waar ik niet te veel over zal zeggen. Wel raakt Joost opnieuw verliefd op een meisje, de Marokkaanse Leylat, die hij ontmoet in een buurthuis in Rotterdam-West. Wederom zal zijn verliefdheid hem in de nodige problemen brengen; deze keer met een dramatische ontknoping. Niet voor niets is de titel van de roman Vals verliefd.
Spionage
De tweede roman van Chris Buitendijk is vooral in het tweede helft van het boek een spannend verhaal over spionage en de botsing tussen plichten en persoonlijke gevoelens. Daarnaast is het een boek over culturele diversiteit en geeft het een beeld van de ontwikkeling van een Rotterdamse jongeman naar volwassenheid. Buitendijk vertelt het verhaal geheel vanuit het perspectief van Joost. Hij is niet alleen onzeker, maar soms ook naïef. Hij doorziet, in tegenstelling tot de lezer, de consequenties van zijn eigen handelen niet altijd. Dit past bij de opzet van het boek als spionageverhaal. Zou Joost slimmer zijn geweest dan had hij zich misschien niet laten meeslepen door krachten waarvan hij de gevolgen niet kan overzien. Vanwege de jonge hoofdpersoon en het spannende element in het verhaal is Vals Verliefd een uitstekend boek voor jongeren om te lezen voor de lijst. Het zou mij niet verbazen als boekhandelaren en bibliotheken het plaatsen in de kast Young Adult.
—
Eerder verschenen op Uitgelezen Boeken
