Een kwalitatief hoogwaardige thriller
[Recensie] Hoe veilig zijn onze bewegingen op de digitale snelweg? Kun je in deze tijd van internet, 5G en satellieten écht van de radar verdwijnen en daarmee ongrijpbaar zijn voor o.a. internationale veiligheidsdiensten?
Laurens Olthoff is samen met zijn collega Mathijs een bekende uit de hackersscene en wereldwijd bekend met hun bedrijf in cybersecurity. De Nederlanders worden niet alleen geroemd maar ook gevreesd vanwege hun expertise. Wanneer Laurens nogal onverwacht, op een merkwaardig moment, op vakantie gaat naar het Noorse Bodø en vervolgens zonder teken van leven van de radar verdwijnt, slaat de onrust bij de thuisblijvers toe. Is Laurens verdwaald in het overweldigende Noorse landschap, zit hij ergens op een landtong te genieten van het magistrale uitzicht of heeft hij een ongeluk gehad en behoort een noodoproep niet tot de mogelijkheden? Niets dan onzekerheid overheerst.
Tom Brandt is een gedoodverfd survivalman. Als oud-marinier, en fotograaf voor National Geographic, is hij wel wat gewend en wanneer hij door vrienden wordt gevraagd op zoek te gaan naar Laurens, neemt hij het eerste beste vliegtuig naar Noorwegen. Bij aankomst in Bodø gaat het al meteen fout en maakt hij kennis met de lokale autoriteiten. Tom merkt op een nogal onorthodoxe wijze dat zijn bemoeienis niet op prijs wordt gesteld en houdt er blauwe plekken aan over. Maar dit werkt als een rode lap op een stier… Tom is minstens zo onverschrokken als de tegenpartij en zet zijn onderzoek naar de verdwijning van Laurens gewoon door. Tom is Tom, hij laat zich niet stoppen.
Van de radar is boek drie met Tom Brandt in de hoofdrol. Net als zijn bedenker, auteur Frank van Zwol, is Tom een beroepsavonturier, survivalkenner en natuurliefhebber pur sang. Dit maakt bij ieder boek weer het gevoel los dat Tom een soort van alter ego is van de auteur zelf. Als ik me Tom moet voorstellen zie ik meteen Frank van Zwol voor me en op de een of andere manier brengt dat de boeken nog meer tot leven.
Deze keer heeft Van Zwol o.a. gekozen voor een prachtige regio in Noorwegen, de Lofoten. De manier waarop hij het landschap, en dan met name de fjorden beschrijft is levensecht. Je ervaart het kabbelende water aan de rustige kustlijnen en de wilde kolkende stukken waar diverse stromen elkaar ontmoeten. Je ziet de eilandjes met de enkele rode hutjes, de vissen die aan de lucht drogen op speciaal gebouwde houten stellages. In Van de radar is hij bijzonder gedetailleerd in zijn sfeerschetsen en dat leest heerlijk weg. Vooral omdat Van Zwol de perfecte balans heeft weten te vinden tussen spanning, sterke personages, een intrigerend thema en een machtig ruw landschap op de achtergrond. Noorwegen is in het echt fabelachtig mooi en die sfeer komt in het verhaal goed naar voren.
Vanaf het begin voel je dat er iets duisters schuilgaat achter het verhaal van de cyberexperts. Er is sprake van een groter geheel en het is aan Tom Brandt om dat gaandeweg duidelijk te krijgen. Gedurende het gehele boek blijft de spanningsboog gegarandeerd en dat komt omdat er heel veel gebeurt én dat Van Zwol niet alles ineens prijsgeeft. Vanuit diverse perspectieven ervaar je wat er speelt maar er blijft meer dan genoeg aan onduidelijkheid over. De dreiging van een (digitale) ramp van wereldformaat, corruptie, klokkenluiders, encryptiesleutels, aanslagen en een geheimzinnig satellietstation passeren de revue. Wat dit alles te maken heeft met het feit dat Laurens onvindbaar lijkt en Tom zich allesbehalve welkom voelt ontrafelt zich gaandeweg. De informatievoorziening wordt steeds waziger, feiten en belangen vertroebelen en raken ondergeschikt aan de prestatiedrang van bepaalde instanties. Gelukkig staat Tom er uiteindelijk niet helemaal alleen voor, maar toch wordt het verdomd heet onder de voeten, ze zijn duidelijk iets op het spoor. Maar wát? Het blijft spannend tot de allerlaatste pagina.
Van de radar is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van de verdwenen Nederlandse hacker Arjen Kamphuis in 2018. Veel details en verhaalwendingen in het boek komen overeen met die zaak. Denk aan de manier waarop Kamphuis naar Noorwegen ging, met welke materialen en onder welke omstandigheden. Van Zwol heeft Laurens soortgelijke bagage meegegeven.
De dreiging die in het boek heerst, is meteen een duidelijke boodschap aan de lezer. Dit is niet alleen een overtuigend verhaal waarin de held onfeilbaar is en onverslagen blijft. Nee, hij heeft ook zo zijn menselijke kanten en twijfels. Dat maakt Tom ook zo authentiek, een échte doorzetter, inclusief de nodige tegenwerking en rake klappen. Daarbij is het verhaal ontzettend goed opgebouwd, krijg je door middel van flashbacks een goed beeld van wat er aan de basis ligt van alles.
Een absoluut pluspunt met de boeken van Frank van Zwol is dat ze onvoorspelbaar zijn. En precies daarom kijk ik telkens weer reikhalzend uit naar een boek van Van Zwol. De combinatie van een actueel hoofdthema, de filmische omgevingen en daarbij de alsmaar oplopende spanning werkt keer op keer! En onderschat de subtiele, gortdroge, humor van Tom/Frank niet…geweldig!
Van Zwol heeft wederom een kwalitatief hoogwaardige thriller neergezet met Van de radar. Die moordende cliffhangers aan het einde van sommige hoofdstukken zijn ronduit frustrerend voor de ongeduldige lezer…zoals ondergetekende. Met als inzet het behouden van de wereldwijde vrije democratie is Van de radar een modern en actueel hightech avonturenverhaal geworden dat van mij absoluut vijf sterren krijgt. Dit is voor mij zijn beste tot nu toe. Nu is het weer wachten…
—
Eerder verschenen op Perfecte Buren
