"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Van korte lontjes naar geduldig opvoeden

Dinsdag, 4 augustus, 2020

Geschreven door: Carla Naumburg
Artikel door: Karl van Heijster

Liever zijn voor jezelf, liever zijn voor je kinderen

[Recensie] Toen ik een kleiner kind was dan nu, heb ik eens lopen janken en tieren en schoppen en slaan tot mijn moeder me mijn zin gaf. Daarna zei ik: “Zie je wel, zeuren helpt.” Nu is mijn moeder de beste, en dus heeft ze me niet het ziekenhuis ingeslagen of weggegeven ter adoptie. Maar als ik mijn eigen ouder zou zijn, dan weet ik niet of ik tot diezelfde zelfbeheersing in staat zou zijn geweest. Sterker nog, ik denk het niet. Ik heb nog geen kinderen, maar ik ken mezelf. En een gewaarschuwd man telt voor twee.  Dus las ik Van korte lontjes naar geduldig opvoeden van Carla Naumburg, waarin ze ouders die geregeld tegen hun kinderen schreeuwen, handvatten probeert te geven om net zo’n goede moeder te worden als de mijne.

Waarom schreeuwen ouders? Niet omdat kinderen monsters zijn: dat weet je op voorhand en als ouder is het je taak om ze stukje bij beetje een iets minder groot monster te maken. Ouders schreeuwen omdat ze de situatie niet meer de baas zijn. Omdat ze moe zijn en druk en bezig met honderd dingen tegelijkertijd en er dán nog een klierend kind bovenop komt. De truc om niet meer – of liever: minder – uit te vallen tegen je kinderen zit hem dan ook niet louter in tot tien tellen en rustig blijven. Een oververmoeide en overprikkelde ouder kan tot tien tellen tot-ie erbij neervalt: die ontploffing komt toch wel. Naumbergs belangrijkste advies is: zorg eerst goed voor jezelf en tel dán pas tot tien. Dus: slaap goed, concentreer je op één ding tegelijk, vraag ondersteuning als je dat nodig hebt en heb een beetje compassie met jezelf. Pas als je goed voor jezelf zorgt, kun je de situatie meester blijven.

Naumberg geeft ruiterlijk toe dat de ouderlijke ontploffingen daarmee niet magischerwijs van de baan zijn. Geduldig opvoeden is moeilijk en vergt oefening. En ouders die geregeld uitvallen tegen hun kinderen, hebben zichzelf daarmee een gewoonte aangeleerd die moeilijk weer af te leren is. De weg naar geduldig ouderschap is lang en moeizaam en vergt veel oefening. Het is verleidelijk een taak zo belangrijk als opvoeden perfect uit te willen voeren, maar dit is juist een valkuil die nieuwe ontploffingen uit kan lokken. Ouders die naar perfectie streven zullen altijd falen. Het doel is vooruitgang. Wie elke week één keer minder tegen zijn of haar kinderen geschreeuwd heeft, is op den duur veranderd in de ouder die hij of zij wil zijn.

Dat is uitstekend en realistisch advies. En het leuke is: Naumberg brengt het op een invoelende, overtuigende en vooral erg grappige wijze. Haar karakterisering van hoe het is om je geduld te verliezen is bijvoorbeeld raak: ARGH! (Wat staat voor: Automatisch, Reactief, Gevoelvol en Heftig.) En haar bekentenis dat ze een keer het geduld met haar kinderen verloor omdat president Trump de noodtoestand uit had geroepen, tekenend voor de luchtigheid waarmee haar boek besprenkeld is. Af en toe vliegt ze met haar toon iets uit de bocht – ik wil de uitdrukking “struggelen met je kiddo’s” in geen enkele context horen, ooit -, maar dat is haar vergeven.

Boekenkrant

Zul je na het lezen van dit boek nooit tegen je (toekomstige) kinderen schreeuwen? Nee, natuurlijk niet. Maar met het advies van Naumberg in de hand, leer je (1) dat het iedereen wel eens te veel wordt, en (2) dat er manieren bestaan om langzaamaan beter te leren omgaan met de kleine monsters die je kinderen zijn. Misschien kom je zelfs ooit op een punt dat je tegen je kind kunt zeggen: “Zie je wel, zeuren helpt niet.”

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles

Boeken van deze Auteur: