"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Veerle

Vrijdag, 27 maart, 2020

Geschreven door: Tom Smeulders
Artikel door: Jacqueline Stil

[Recensie] De roman Veerle is een nogal actueel boek, omdat het gaat over een ziekenhuis in oorlogstijd. Niet helemaal hetzelfde als nu, maar toch heeft het heel veel raakvlakken met de situatie rond het coronavirus, vanwege de overbelasting van de ziekenhuizen.

Het boek speelt tegen de achtergrond van de Spaanse Burgeroorlog tussen 1936 en 1939. Het was beslist geen onschuldige tijd. Er vielen zeer vele slachtoffers en er wordt gerept van zeer pijnlijke zaken in de ziekenhuizen zoals onverdoofde amputaties van ledematen, of zieken die op de gang worden gelegd vanwege plaatsgebrek. Er sterven veel mannen aan het front, maar ook burgers worden de dupe door bijvoorbeeld voedseltekorten.

De Spaanse Burgeroorlog is een oorlog tussen anarchisten, communisten, republikeinen, nationalisten, rebellen en fascisten. Geen van deze partijen zou zich heden ten dage bij ons op veel goedkeuring kunnen verheugen. Waarom deze groepen elkaar aanvallen wordt in de roman uit de doeken gedaan.

Veerle is een jonge vrouw uit Nederland die, wanneer zij volwassen wordt, verhuist naar Spanje, naar Barcelona, om in het luxueuze Ritz hotel te gaan werken. Wanneer zij ziek wordt kan zij terecht bij pastoor Bartolomeo en zijn nonnen aan het Placa de Sant Filip Nero.

Boekenkrant

Ze maakt kennis met een arme familie die een gehandicapte vondeling liefdevol verzorgt. Ook spioneert zij in het hotel voor een van de strijdende organisaties. Aanvankelijk is niet bekend waarvoor precies, maar dit wordt later wel uit de doeken gedaan. Er is eerst alleen een contactpersoon van de organisatie.

Spanje bevindt zich in een economische depressie, en ook met de agrarische sector is het niet goed gesteld. Het feodale stelsel heerst nog altijd.

Veerle krijgt van haar contactpersoon Grishin lessen in zelfverdediging, wapengebruik en spionage. Tevens regelt hij voor haar een opleiding tot verpleegkundige. Daardoor kan zij gaan werken in het Hospital de Saint Pau. 

Haar leven in het hotel en het ziekenhuis worden mooi en levendig beschreven door de auteur, waarbij de beweegredenen van Veerle goed duidelijk worden. Zij laat zich Vera noemen, omdat dat beter uit te spreken is voor Spanjaarden. Op een tweesprong in haar leven moeten alle buitenlandse werknemers uit het hotel weg. Veerle weigert dat, en in haar voetsporen nog een paar anderen. Wat er dan gebeurt laat zich raden, een spannend stuk in het boek.

Het boek maakte mij in het begin heel boos, wanneer de mannelijke auteur zich verplaatst in de vrouwelijke hoofdpersoon en haar laat genieten van een verkrachting. Een typisch mannelijk gezichtspunt. Ik wilde het boek derhalve niet meer dan één of twee sterren geven, verderop wordt het boek echter interessanter. Vier sterren dus.

Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles