"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Ver weg, dichtbij

Maandag, 8 november, 2021

Geschreven door: Helen Fisher
Artikel door: Saskia Imbert

Liefde & moederschap

“Ik ben op bezoek geweest bij mijn moeder, die gestorven is toen ik acht was, en dan heb ik het niet over het kerkhof, ik heb het over een bezoek in levenden lijve, op de thee met de koektrommel op tafel. Zo, nu is het eruit, ik heb het gezegd. Als je weg wilt gaan, dan heb ik daar begrip voor.”

[Recensie] Faye heeft een gelukkig leventje met haar echtgenoot Eddie en haar twee dochters, Esther en Evie. Haar moeder is overleden toen ze nog jong was. Faye groeide op bij Em en Henry, een kinderloos echtpaar uit de buurt. Nu ze zelf twee kinderen heeft, is het gemis van haar moeder nog sterker geworden, zeker omdat ze ook naar weinig herinneringen aan haar heeft.

Door een foto uit haar kindertijd en een bijzondere doos op de zolder, beleeft Faye een duizelingwekkende tijdreis. Ze komt terecht in haar oude woonkamer. In de slaapkamers van haar ouderlijke huis treft ze haar moeder aan… en ook haar jongere ik.

Hoe kan ze het best toenadering zoeken tot haar moeder? Wat wil ze haar vertellen en vragen? En kan Faye de dood van haar moeder tegenhouden?

Heaven

Tijdens haar verblijf in het verleden komt Faye meer te weten over de keuzes die haar moeder heeft gemaakt en over haar vader die ze nooit heeft gekend. Als volwassene heeft ze nu een andere kijk op haar kindertijd.

De eerste keer is ze per toeval in haar verleden terecht gekomen. Maar wil ze bewust nog eens een tijdreis maken? Wat als er iets mis gaat en ze niet meer terug naar het heden kan? Moet ze kiezen tussen haar moeder en haar eigen kinderen? Genoeg ingrediënten dus voor een mooi emotioneel verhaal, toch?

Door de korte inhoud op de achterflap, was het thema tijdreizen mij al bekend. Ik sta zeker open voor een beetje fantasie en was heel benieuwd naar de ontmoeting tussen Faye en haar moeder. Het boek is in de ik-vorm geschreven zodat het verhaal heel persoonlijk overkomt. Maar dit wekte ook irritatie bij mij op omdat Faye de lezer regelmatig aanspreekt met belerend stemmetje.

‘En daarom wil ik graag – heel graag – dat jij naar me luistert en gelooft wat ik zeg.’

Faye haar gedachten schieten ook vaak alle kanten op. Ze verklaart en verantwoordt zowat alles wat ze doet en denkt, best vermoeiend. Ik vond haar ook maar weinig volwassen. Faye blijft maar twijfelen over een volgende tijdreis. Ze beseft uitermate goed dat er iets mis kan gaan met het over-en-weer reizen, dat ze misschien niet meer terug naar het heden zal kunnen reizen. Ze heeft zelf ervaren hoe het is om zonder moeder op te groeien, dus waarom het risico nemen om je eigen kinderen in de steek te laten? Toch een beetje onverantwoord, naar mijn mening.

Binnen dit verhaal is er ook maar weinig plaats voor haar dochters. Haar man Eddie krijgt wel een belangrijke rol toebedeeld. Aanvankelijk vertelt ze hem niets over haar tijdreizen, uit schrik dat hij haar niet zal geloven. Maar toch merkt hij dat er iets bijzonders aan de hand is met zijn echtgenote. Eddie volgt een opleiding tot predikant. Dit zorgt voor nog meer spanning binnen de relatie, omdat Faye niet gelovig is.

Geloof is een zeer belangrijk thema binnen het verhaal. Ik vroeg me af of Faye uiteindelijk op zoek was naar haar moeder of naar God, zo nadrukkelijk was het godsgeloof aanwezig. Ik heb even de zoekfunctie bij mijn e-book gebruikt… meer dan 60 keer (ja, zestig) wordt God vernoemd. (En dan nog meer dan 20 keer in de context van Oh mijn god, Oh god hou op, Oh god nee) … Dat was voor mij echt teveel hoor, zeker omdat het belang van het godsgeloof niet in de korte inhoud werd vermeld.

“Het maakt niet uit dat je niet in God gelooft,’ zei Eddie, terwijl hij mijn vingers naar zijn lippen bracht en ze kuste. ‘Want Hij gelooft in jou.’ Hij kuste mijn vingers nog een keer. ‘Als Hij wil dat je in Hem gelooft, zal Hij je een teken geven.”

“Moeder is de naam voor God op de lippen en in het hart van kleine kinderen.”

Ver weg, dichtbij zet zeker aan tot nadenken over je eigen relatie met je ouders en met je kinderen. Hoe fragiel het leven kan zijn. Voor sommige lezers is dit thema misschien wel heel gevoelig, zeker bij rouwverwerking of na het verlies van een dierbare. Maar het kan ook troost bieden. Het vleugje humor maakt het allemaal wel wat luchtiger.

Het einde vond ik heel verrassend en best mooi. Hierdoor kon ik het verhaal meer plaatsen als een modern sprookje of een moderne parabel. Toch wist Ver weg, dichtbij mij niet emotioneel te raken. Ik bleef teleurgesteld achter, want ondanks het originele en mooie thema had ik een gevoel van irritatie en verveling. Een andere uitwerking had dit verhaal beter tot zijn recht doen komen. Ik kom echt niet verder dan 2,5 sterren.

“Hoe zit het met jouw verleden? Hoe vaak zou jij daarnaartoe reizen als je de kans had? Vaak? Nooit? En als je er was, zou je dan overwegen om er voorgoed te blijven?”

Eerder verschenen op Perfecte Buren