"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Verloren in Napels

Vrijdag, 9 augustus, 2019

Geschreven door: Heddi Goodrich
Artikel door: Bettina Grissen

De stad of het meisje?

[Recensie] Heddi is als tiener naar Italië gekomen als uitwisselingsstudente, en is daar blijven hangen. Ze heeft er de middelbare school afgemaakt en studeert nu linguïstiek in Napels. Ze leert de geologiestudent Pietro kennen als hij haar een cassettebandje geeft dat hij voor haar heeft gemaakt en dat is het begin van hun relatie. Heddi en Pietro worden verliefd. Zo’n allesoverheersende, heerlijke verliefdheid die je kunt beleven als je jong bent. Eén ding weten ze zeker, zij zijn voor elkaar bestemd.

Jammer genoeg werkt de familie van Pietro niet erg mee om Heddi zich welkom te laten voelen. Vooral zijn moeder blijft op afstand en heeft het over Heddi als “zij daar”.
Heddi en Pietro hebben grote plannen, ze willen reizen en de wereld leren kennen. Maar eerst moet hij nog zijn dienstplicht vervullen na zijn studie en hij moet een manier zien te vinden om zijn dorp en alle verplichtingen die daarbij horen achter zich te laten.

Dan blijkt dat hun relatie niet tegen de realiteit is opgewassen, dat ze te veel verschillen en andere dingen in het leven belangrijk vinden. Pietro zit toch meer vast aan de grond van zijn familie dan Heddi kan begrijpen en al hun dromen over reizen en vrijheid blijken weinig meer waard te zijn.

Verloren in Napels was een beetje een gemengde leeservaring. Er waren een paar min- en een paar plusunten.

Het is altijd een beetje vreemd als een auteur heel duidelijk aangeeft dat het om een roman gaat en dat elke overeenkomst met bestaande personen toeval is, maar dat de hoofdpersoon wel de naam van de auteur draagt en ook in dezelfde situaties zit. In dit geval zijn de overeenkomsten tussen de schrijfster en de hoofdpersoon dezelfde voornaam en het feit dat ze beiden uitwisselingsstudenten uit de VS zijn, talen studeren in Napels en later naar Nieuw Zeeland gaan om te trouwen en twee kinderen te krijgen. Waarom die keuze?

De verschillende personages komen niet goed uit de verf, het zijn er misschien ook te veel om ze goed te leren kennen. De studenten met wie Heddi eerst samenwoont en die volgens haar zeggen zo belangrijk voor haar zijn, komen in wat losse scènes en een paar regels aan bod, maar er zit weinig samenhang in. De huisgenote Madeleine lijkt heel bijzonder, maar ook zij komt maar een paar keer voor en dan nog heel oppervlakkig.
Ook Heddi zelf blijft soms een beetje in het vage. Hoe kan een zestienjarige in haar uitwisselingsland blijven, en waar waren haar ouders? Dit wordt niet erg duidelijk. De dromen die ze regelmatig heeft, moeten misschien extra informatie geven over haar relatie met Pietro, maar ik vond ze eerlijk gezegd vergezocht en op den duur irritant.

Dan de pluspunten

De beschrijving van Napels. Treffend is de beschrijving van de kenmerkende chaos die er in de stad heerst. Napels is in dit boek een derde hoofdpersoon, misschien zelfs wel de belangrijkste hoofdpersoon.
Heddi en Pietro wonen in de Spaanse wijk in Napels, waar de waslijnen over de straten hangen, het vuil hoog ligt opgetast, je constant de weg kwijt bent en er niets volgens de regels gebeurt. Maar ondanks dat alles is de wijk levendig en bijzonder als het leven zelf. In dit boek komen alle aspecten van Napels tot leven, de gekte en de chaos, de smalle straten, de copieuze maaltijden, de mandjes die uit het raam worden getakeld  en de burenruzies waar iedereen op de binnenplaats van mee kan genieten.
Zeg je Napels, dan zeg je Vesuvius, want de stad leeft elke dag met het besef dat ze op een vulkaan gebouwd is. Het leven is eindig, Napels is eindig en aan je lot kun je je niet onttrekken. De Vesuvius speelt ook een belangrijke rol in het boek, als altijd aanwezige toeschouwer, een eeuwige getuige die laat zien dat alles weer kan verdwijnen. Die vergelijkingen, die observaties zijn prachtig beschreven en geven een extra dimensie aan het verhaal en vormen een heel bijzondere toevoeging.

Wat dit verhaal ook uittilt boven een gemiddeld boek, is dat het geen clichématig einde heeft waarin alle losse eindjes bij elkaar komen en waar alles goed komt. Want mensen kunnen niet altijd veranderen en hoewel je dat soms wel zou willen, moet je  af en toe accepteren dat ondanks goede bedoelingen dat niet altijd lukt. Liefde is niet altijd genoeg. Heddi Goodrich heeft ervoor gekozen om voor dit einde te gaan in plaats voor een rechtgebreid einde waar waarschijnlijk veel schrijvers wél voor hadden gekozen.

Aan de schrijfstijl moest ik even wennen, de bijzondere vergelijkingen leren waarderen. Resultaat: een boek dat ik met zeer veel plezier heb gelezen. Je waant je weer even helemaal in Napels!

Eerder verschenen op Bettinaschrijft