Thematisch rijke en afwisselende verhalenbundel
[Recensie] Ik had nog niet eerder een boek van Kelly van der Laan gelezen. Er zijn veel Nederlandse auteurs en die schrijven vaak series – en aan een serie beginnen is een flinke investering. Toch had ik positieve dingen over haar verhalen gehoord (onder andere dat ze hoog eindigde bij verhalenwedstrijden), dus toen ik las dat ze een verhalenbundel gepubliceerd had, heb ik die meteen aangeschaft. Dat is voor mij namelijk een prima manier om de schrijfstijl van een auteur en zijn of haar ideeën beter te leren kennen. Ik kan nu al zeggen dat ik op basis van deze bundel besloten heb ook aan de Lentagon-serie van Van der Laan te beginnen, maar vooral dat ik uitkijk naar de boeken en series die nog gaan volgen, want daarvan krijg je als lezer in deze bundel ook een paar geweldige voorproefjes.
Duidelijk is in elk geval dat Van der Laan al lange tijd bezig is met het schrijven en zich daar op een enthousiaste wijze in ontwikkelt, onder andere door deel te nemen aan een schrijfgroep en samen met anderen te schrijven. Dat werpt zijn vruchten af. Bovendien toont ze aan diverse genres te beheersen en in staat te zijn diverse werelden tot leven te roepen en te bevolken met overtuigende karakters, die niet eendimensionaal heldhaftig zijn, maar overkomen als gewone mensen met gewone sores.
Deze bundel bevat een paar horrorverhalen, SF en fantasy. In alle weet Kelly de lezer te boeien (al heeft ze duidelijk affiniteit met SF en geeft ze zelf toe de traditionele ‘high fantasy’ niet zo uitdagend te vinden). Ik vond het horrorverhaal Nachtdienst niet heel erg bijzonder, misschien zelfs wat cliché, al is het wel spannend. Maar het verhaal Uitgangen had een geweldig concept en werd heel beklemmend. Een tijdreisverhaal als horror.
Ook Onze plaats in het universum was geweldige horror – een vriendengroep probeert staande te houden als de wereld in de greep is van een App die totale verlichting belooft – mensen die de app hebben bekeken zijn eerst euforisch maar plegen uiteindelijk zelfmoord… Heel spannend met overtuigende hoofdpersonen met wie het makkelijk meeleven was.
Ik ontdekte bij het lezen van de bundel verschillende overlappende thema’s die in een heel aantal verhalen terugkomen. Drugsgebruik komt een paar keer voorbij en het effect van bewustzijnsverruimende middelen, maar er is in het spannende goed opgebouwde verhaal Rozengeur en manenschijn ook een planeet waarvan de adel feromonen uitscheidt die zorgen dat hun onderdanen van hen houden. Zo verliezen karakters hun eigen wil zonder het zelf te realiseren (een parallel met de app in ‘Onze plaats in het universum’). In andere verhalen hebben karakters gaven waar ze geen controle over hebben (zoals het brengen van de dood in Lorelei) of worden ze door iemand anders gebruikt om verwoesting te zaaien (zoals in het grungy SF-verhaal Leercurve). Behalve memes die viral gaan zijn er ook werkelijke virussen in het verhaal Roze water, waarin een stad zware maatregelen moet treffen om te voorkomen dat besmette mensen binnenkomen. Een verhaal met een grimmig einde.
Regelmatig laat Kelly de lezer zelf invullen hoe een verhaal afloopt. Welke keuze zou je zelf maken in zo’n onmogelijke situatie? Tenslotte is er ook een verhaal over mensen in het hiernamaals, die weigeren verder te reizen maar langzaam hun menselijkheid verliezen en in vaste patronen komen vast te zitten. De titel van de bundel is goed gekozen. Het gaat om invloeden van buitenaf (virussen, drugs, feromonen, memes, verveling) die je van je keuzevrijheid kunnen beroven. Als je niet oppast raak je jezelf kwijt en dat is het ergste dat je kan overkomen. Daarom roept de auteur je op om in actie te komen, te kiezen, ook al is dat nog zo moeilijk.
Laat je niet meesleuren door die invloeden van buitenaf, maar zorg dat je jezelf blijft. Een mooi thema, dat op diverse manieren is uitgewerkt. Als muggenzifter die ik ben zag ik ook wat kleine puntjes waarbij ik dacht dat het wat beter kon. Vooral waar het ging om zinsopbouw konden sommige formuleringen strakker (b.v. ‘hoewel’ in plaats van ‘ondanks het feit dat’). Ik kwam ook wat herhaling tegen van woorden en formuleringen redelijk kort achter elkaar. Als dat voorkomen had kunnen worden waren de verhalen nog net wat vloeiender leesbaar geweest. Maar dit zijn heel kleine puntjes in een verder degelijk geschreven bundel met spannende situaties en menselijke karakters. Een aanrader voor de liefhebber van korte verhalen in het fantastische genre.
—
Eerder verschenen op Hebban
