"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Historische verhalen Verzamelbundel II: 20 korte geschiedenisverhalen

Dinsdag, 8 februari, 2022

Geschreven door: Rik van der Vlugt
Artikel door: Johan Klein Haneveld

Afwisselende bundel voor nieuwsgierige lezers

[Recensie] Het is altijd lastig een boek te bespreken waar je zelf verhalen in hebt staan. Boeken waarvan ik de enige auteur ben beoordeel ik niet op Goodreads of Hebban (ook al zijn er auteurs die hun eigen boeken vijf sterren geven – ik erger me daar altijd een beetje aan), maar ik ben nu eenmaal gewend besprekingen te schrijven van alle boeken die ik lees, en ik lees ook de verhalenbundels waar ik zelf verhalen in heb staan. Daarbij probeer ik natuurlijk mijn eigen bijdrage niet mee te nemen in mijn puntentelling en over de rest van de bundel zo objectief mogelijk te zijn. Het is aan jullie om zelf af te wegen of me dat gelukt is.

In deze bundel sta ik met twee verhalen. Een over een ontmoeting in het Natural History Museum van Oxford een paar jaar na de opening daarvan, en een over de St. Lucia-vloed die de vorm van Nederland ingrijpend zou veranderen. Bij beide verhalen vind je ook iets over de historische achtergrond, net als bij de andere verhalen van deze bundel. Voor de nieuwsgierig aangelegden onder de lezers is dat natuurlijk fantastisch, en ik heb weer veel nieuwe dingen geleerd. Het meest interessant was de uitleg over koffiehuizen en tandartsen bij het verhaal Zoete zonde van Debby Willems. Haar verhaal is een van de beste uit de bundel, ook omdat het een goede opbouw heeft, een aantal interessante dingen over de karakters weet te suggereren en een mooi einde bevat en dat allemaal in iets van tweeduizend woorden. Fantastisch. Ook heel sterk vond ik de op elkaar aansluitende verhalen van Sandrine van der Velde, die gaan over het leven in Florence, dat heel levendig wordt beschreven, en die een goed beeld geven van hoe het er in deze stad aan toeging in de renaissance. De verhalen van Paul Christiaan Smis zijn ook heel goed. Goed geschreven en met net voldoende speculatie om de historische feiten interessant te maken. Zo beschrijft Prinses Paulientje een gebeurtenis waarvan we niet weten of het zo gegaan is, maar die wel binnen de feiten past (zoals Smis in zijn nawoord aangeeft) en die je met een andere blik naar de geschiedenis laat kijken. Wat Smis aan karaktertekening doet in de beperkte ruimte die tot zijn beschikking staat is ook indrukwekkend. Bijvoorbeeld in zijn slotverhaal, waar hij een bekende geschiedenis verlevendigt door een introverte, overprikkelde herbergier toe te voegen. Heel interessant.

Er zijn slechts een paar ‘mindere broeders’ onder de verhalen. Of ze gaan over al te bekende historische gegevens (ikzelf vind de tweede wereldoorlog niet meer zo interessant, daar is al zoveel over geschreven), of ze zijn niet zozeer een verhaal maar zelf een stuk geschiedschrijving. Dat gold bijvoorbeeld voor In de schaduw van Drie Kronen. Wie de verteller was deed niet ter zake, hij vertelde het leven van een koning, maar op een manier die ook gewoon als ‘verklaring’ achter het verhaal aan had kunnen komen. Wel weer heel interessant was de weergave van het leven in het oude Egypte van Iris Versluis. De verhalen van Hay van den Munckhof zijn ook leuk. Ze zijn in elk geval verhalen, met een sympathieke hoofdpersoon en een kop en een staart. Al vond ik ze misschien ietsje eenvoudig, wat meer naar Young Adult neigend. Iets meer gevoel van de omgeving en de tijd waarin ze zich afspeelden, had ik waarschijnlijk ook gewaardeerd. Nu zouden ze in meerdere situaties gesitueerd kunnen zijn, zonder dat het voor het verhaal veel zou uitmaken. Als verhalen werkten ze echter prima. Het moge duidelijk zijn, deze bundel bestrijkt de hele breedte van de historie, met zelfs twee verhalen die zich na de tweede wereldoorlog afspelen, en hoeveel je er ook van af weet, je ontdekt sowieso nieuwe dingen, interessante feiten en verwondering over hoeveel mensen uit verschillende tijden van elkaar verschilden, maar ook hoe menselijk ze allemaal waren. Een aanrader voor iedereen die zich door onze geschiedenis wil laten verrassen.

Sociologie Magazine

Eerder verschenen op Hebban