Verzet en de censor
[Signalering] “O Nappie!!! Daar ga je”, luidt het bijschrift van een spotprent waarop een man met oranje vlag Napoleon in een kloof duwt waar een hels vuur brandt. De prent siert het omslag van Lotte Jensens Verzet tegen Napoleon, maar de vormen van verzet die Jensen in haar boek behandelt zijn subtieler van aard.
Waar Johan Joor eerder politieverslagen gebruikte om kanttekeningen te plaatsen bij de visie dat het Nederlandse verzet tegen het napoleontische regime niet veel voorstelde, doet Jensen dit nu door te kijken naar letterkundige geschriften uit de inlijvingsjaren. Zij benadrukt dat juist in de jaren dat Nederland als staatkundige entiteit niet bestond, de Nederlandse taal en natie op een voetstuk werden geplaatst door dichters als Loots, Tollens en Helmers. Weliswaar schrapten zij op last van de censuur braaf al te duidelijke zinspelingen op de actuele politieke situatie van werkelijk subversieve ondergrondse verzetspoëzie is dus geen sprake maar Jensen heeft toch nog flink wat slim verhulde verwijzingen gevonden die door de keizerlijke censoren over het hoofd zijn gezien. Zij durft daarbij ver te gaan in haar interpretaties: zo wordt een gedicht over het doorbreken van een tand bij het zoontje van Tollens een oorlogszuchtige oproep om op te staan tegen de Franse onderdrukker.
—
Eerder verschenen in Geschiedenis Magazine
