Intense nagedachtenis
[Recensie] Het boek Voor altijd mijn liefje zet in met een persoonlijke toon en een positieve benadering van Sybren aangaande het dementieproces waaraan zijn vrouw Dini lijdt. Hij ontdekt al gauw dat hij zijn verwachtingen ten aanzien van haar en hun gezamenlijke toekomst moet bijstellen. Hij schrijft dit boek “… als een reisbeschrijving. Dementie is een reis in een avontuurlijk land. Dementie is verdrietig, maar je ontdekt iets dat je misschien allang wist: dat verdriet en geluk tot aan het einde hand in hand gaan als onafscheidelijke kameraadjes” (p. 13). Dit citaat typeert dit hele boek.
Alles begint met een beroerte die de taalvaardigheid van Dini aantast. Er ontstaan veranderingen en dat proces is onomkeerbaar want haar mogelijkheden nemen geleidelijk af. Eerst is er – misschien tegen beter weten in – nog hoop op therapie die verbetering in haar conditie en capaciteiten kan brengen maar dat blijkt niet het geval te zijn. Er is méér aan de hand…
Sybren ervaart dat Dini steeds meer afhankelijk van hem wordt: “Ik ben onmisbaar, maar heel lastig deel van haar bestaan” (p. 41). Hij heeft de taak van mantelzorger en de begeleiding van Dini neemt geleidelijk toe. Dat is voor hem overigens geen moeten, hij doet het met grote, toegewijde liefde en onuitputtelijk geduld. Dit boek draagt zijn titel terecht!
Pijnlijk is het consult van de geriater die hen op nogal klinische wijze benadert. De diagnose is vasculaire dementie. In de beginfase roept dit proces innerlijke spanning en verdriet bij Dini en Sybren op: “Maar er gaat iets niet goed. Ze is er zich heel goed van bewust dat het niet goed gaat. Ik mag haar niet meer helpen, zelfs de dingen die ik als vanzelf doe, zoals haar deken over haar voeten leggen of haar iets aangeven mogen niet meer”(p. 83). Haar gedrag wordt steeds meer onberekenbaar en al heeft Sybren veel liefdevol geduld, het valt hem (te) zwaar om het verlies aan echt menselijk contact te ervaren.
Aangrijpend is wat Sybren in zijn dagboek schrijft: “Zij voelt zich niet meer thuis bij zichzelf. Het is voor mij hartverscheurend om dat mee te maken. Ik raak langzaam ook niet meer thuis bij mezelf en vraag me af wanneer ik in stukken breek”(p. 96). Hier wordt kernachtig de zware positie van de partner van iemand met dementie verwoord. Eerlijk maar ook kwetsbaar schrijft Sybren over de incontinentie van Dini die grote praktische gevolgen voor hen allebei heeft.
Na een gesprek met de kinderen loopt Sybren een dag mee in een verpleeghuis. Ik denk niet dat veel partners op dat idee komen maar het is wel een goede manier om iets van de sfeer, de verzorgers en de bewoners te ervaren. Het tekent ook de grote betrokkenheid van Sybren. De beslissing geeft hem een dubbel gevoel, hij heeft er moeite mee al ziet hij verstandelijk in dat het thuis niet meer gaat. “Ik zou vrij moeten zijn, maar ben het niet” (p. 201). Het boek eindigt met het laatste afscheid en aanbevelingen van Sybren Kalkman voor de ouderenzorg.
Dit boek is bijzonder menselijk geschreven, getuigt van een innige liefdesband en is zeer herkenbaar voor echtparen in een gelijksoortige situatie.
Sybren Kalkman was registeraccountant en schrijft boeken. Hij is bestuurslid van Odensehuis, een inloop-, ontmoetings- en informatieplek voor mensen met dementie en geheugenverlies, hun familie en mantelzorgers.
