"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Voordat je wist wie ik was

Dinsdag, 2 november, 2021

Geschreven door: Jacqueline Bublitz
Artikel door: Sandra Fonken

[Recensie] Alice Lee wil aan haar oude leven ontsnappen en besluit om naar New York te verhuizen. Een maand later wordt ze op brute wijze vermoord. Ze blijft ongeïdentificeerd en krijgt de naam Riverside Jane. Als de Australische Ruby Jones ’s ochtends een stukje gaat hardlopen, stuit ze op het levenloze lichaam. Ruby kan deze gebeurtenis niet meer loslaten en wil erachter komen wie Riverside Jane is. Na de vondst van het lijk, lijdt Ruby aan een posttraumatisch stressstoornis (PTSS). Doordat ze naar een praatgroep gaat om haar gevoelens een plekje te kunnen geven, leert ze andere lotgenoten kennen die ook in aanraking zijn geweest met de dood. Deze onverwachte vrienden helpen haar om met emoties om te kunnen gaan en de waarheid te achterhalen.

‘Als we de dood een beetje beter zouden leren kennen en begrijpen, dan zouden we misschien door de glazen wand heen kunnen breken die tussen het leven en de dood in staat.’ – Blz. 167

De schrijfstijl van Bublitz is erg bijzonder en zeer ongebruikelijk. Het verhaal wordt geschreven vanuit het personage van Alice. Vanaf de allereerste zin is het al duidelijk dat Alice haar verhaal vertelt wanneer ze al dood is. De delen die over haar gaan zijn dan ook in de eerste persoonsvorm geschreven, terwijl de passages over Ruby vanuit de derde persoonsvorm worden verteld. Door de schrijfwijze krijg je soms het gevoel dat Alice nog als een soort geest in New York is en over de schouder van Ruby meekijkt. Dit is niet storend, maar voelt wel een beetje gek aan. Je gaat je afvragen of iedereen na de dood op die manier verder zal leven.

De twee hoofdpersonages zijn behoorlijk uitgediept en voelen aan als echte mensen met persoonlijkheden en eigenaardige trekjes. Alice en Ruby hebben een geloofwaardig achtergrondverhaal met gebeurtenissen die hen ertoe hebben gezet om naar New York te verhuizen. Ik had wel wat moeite met het lezen van het verhaal van Alice. Ze heeft geen fijne jeugd gehad en iemand waarvan ze dacht dat ze die kon vertrouwen heeft misbruik van haar gemaakt. De flashback hier naartoe wordt op een gegeven moment wat langdradig. Het had van mij wat ingekort mogen worden of onderbroken met een deel dat zich in New York afspeelt. Ook andere karakters met kleinere rollen, zoals de vrienden die Ruby aan de praatgroep overhoudt, voelen levensecht aan. Wat zij allemaal hebben meegemaakt is stuk voor stuk erg heftig. Als lezer ben je dan ook blij dat ze elkaar hebben gevonden en zich gesteund voelen in hun verdriet. Het is dan ook niet moeilijk om met hen mee te leven.

Voordat je het boek hebt geopend weet je al dat Alice vermoord wordt en dat Ruby het dode lichaam zal vinden. Dat is geen verrassing. Toch is het plot van dit boek niet zo voorspelbaar als je zou denken. Er gebeuren genoeg onverwachte dingen en het wordt zelfs nog spannend wanneer Ruby op zoek gaat naar de moordenaar van Alice. Bovendien is het erg interessant om te lezen hoe Ruby met haar PTSS omgaat. Uiteindelijk draait het niet per sé om hetgeen wat er gebeurt, maar om de boodschap van het verhaal. De ervaringen zijn enkel een middel om dat over te kunnen brengen.

Als je de flaptekst leest verwacht je wellicht een moordmysterie te lezen. Dat is echter niet waar Voordat je wist wie ik was over gaat. Het gaat namelijk over leven en dood en de betekenis hierachter. Ondanks dat het boek een andere wending heeft genomen dan ik had verwacht, heeft het me niet teleurgesteld. De zin van het leven wordt centraal gesteld, waardoor het je niet onberoerd laat. Het is een mooi en ontroerend boek waar je nog aan moet denken nadat je het hebt dichtgeslagen.

Jacqueline Bublitz is een schrijfster en feminist. Ze komt uit Nieuw-Zeeland, maar wisselt tegenwoordig haar geboortestad af met Melbourne, Australië. Voordat je wist wie ik was is haar debuutroman. Deze schreef ze nadat ze een zomer in New York heeft doorgebracht. Daar bezocht ze vaak mortuaria, en de donkere hoekjes van stadsparken en de menselijke ziel. (Bron: https://jacquelinebublitz.com/about/) 3,5 ster

Eerder verschenen op Perfecte Buren