"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Vuur

Zaterdag, 17 september, 2022

Geschreven door: Arend van Dam
Artikel door: Rita Pontororing

Verhalen over vulkanen

[Recensie] Arend van Dam heeft al heel veel kinderboeken op zijn naam staan. Veel boeken zijn leerzaam en gaan bijvoorbeeld over onderwerpen uit de geschiedenis.  In Vuur bundelt de auteur diverse verhaalvormen als geschiedenis, mythen, oude verhalen om over vulkanen te vertellen, daarbij stelt hij zich de vraag: “Hoe gevaarlijk zijn vulkanen?” En vooral “Kan de uitbarsting van één vulkaan het leven op aarder bedreigen?”

Om deze vragen te beantwoorden vertelt hij allereerst over zijn reis naar IJsland. Hij kijkt zijn ogen uit en laat ons met hem meekijken door te vertellen wat hij daar ervaart. Bijbehorende landkaartjes vergemakkelijken het ons om mee te kijken waar hij zich precies bevindt en waar hij over vertelt.

Door de manier van vertellen, kunnen we zijn reis goed volgen. Daarnaast vertelt hij spannende verhalen. Dat maakt dat Vuur informatief en leerzaam is maar ook een boek met heel veel verhalen en weetjes. Af en toe wat tè veel.

Van Dam haalt bijvoorbeeld een herinnering op van een eerdere reis, zo’n vijftig jaar geleden naar Pompeï. Hij doet verslag van wat hij daar gezien heeft aan resten van de vulkaanuitbarsting. Heel indrukwekkend zoals hij beschrijft wat hij daar gezien heeft. Om de lezer een voorstelling te kunnen geven hoe het toen geweest was, bladert hij door een boek met brieven van Plinius de Jongere die schrijft over de uitbarsting van de Vesuvius. Bijzonder om deze brieven te lezen.

Tevens laat dit stukje geschiedenis van de uitbarsting van de Vesuvius natuurlijk zien hoe gevaarlijk een vulkaan kan zijn. Naast verhalen en verslagen legt Van Dam ook verschijnselen uit die met vulkanen te maken hebben. Bijvoorbeeld wat “tektonische platen” zijn. Of over “lava, tefra en magna”.

Er gaat zoveel informatie voorbij waarvan jonge lezers de informatie misschien niet altijd goed weten te plaatsen. Bijvoorbeeld hoe Jules Verne op het idee kwam om zijn boek Naar het middelpunt van de aarde te schrijven. Daarvoor moet je toch ook kennis hebben van wie Jules Verne is.

Daardoor is het voorstelbaar dat de doelgroep het moeilijk vindt om niet de draad van het verhaal kwijt te raken. Voor leergierige kinderen die veel informatie tot zich kunnen nemen is dit een bijzonder boek om zelf te lezen.

Maar met hulp kunnen kinderen die moeite hebben met zoveel informatie wel op weg geholpen worden. Er zijn hoofdstukken die eruit gelicht kunnen worden om afzonderlijk te lezen. Sla daarvoor de inhoudsopgave op na.

Hoe van Dam aan al zijn kennis komt staat in zijn voorwoord. De schrijver heeft veel hulp gekregen van vulkanoloog Elske de Zeeuw-van Dalfsen. Bovendien heeft hij samen met Marieke Brugman van Unesco, kinderen over de hele wereld kunnen inschakelen.

Af en toe is te lezen hoe kinderen die in de buurt van een vulkaan wonen, dat ervaren. Hele bijzondere informatie. Niet alleen hoe kinderen dat ervaren maar ook welke ideeën volwassenen kunnen hebben over vulkanen.

Al die verschillende invalshoeken maken Vuur een boeiend boek. Volwassenen zullen dit boek eveneens graag lezen. Dus het is heel interessant om samen met kinderen de vraag van Van Dam mee te onderzoeken: “Hoe gevaarlijk zijn vulkanen?” En vooral “Kan de uitbarsting van één enkele vulkaan het leven op aarde bedreigen?”

Leesfragment



Voor het eerst  gepubliceerd op Bazarow

Boekenkrant