"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Waarom ik geen strenge moeder ben

Maandag, 21 januari, 2019

Geschreven door: Iris Pronk
Artikel door: Carmen Meuffels

(… terwijl ik dat wel zou willen zijn)

[Blog] Mijn oog viel op het boek Waarom ik geen strenge moeder ben, en vanzelfsprekend sprak mij dit onmiddellijk aan. Net als de schrijfster (Iris Pronk) ben ik geen strenge moeder. Maar anders dan zij wil ik dat ook niet zijn.

In Waarom ik geen strenge moeder ben gaat Pronk op zoek naar een verklaring. Ze gaat met de billen bloot, vertelt hoe het er bij haar thuis (met twee jonge dochters) aan toe gaat, wat ze graag anders zou zien en in hoeverre ze hier zelf invloed op heeft. Het is dus geen verantwoording (‘ik ben niet streng en daar heb ik mijn redenen voor’), maar eerder een quasi-wetenschappelijk onderzoek naar de onderliggende factoren die ervoor zorgen dat zij doet zoals ze doet. Ze neemt ons mee langs verschillende sociologische verschijnselen en zet uiteen hoe met de tijd verschillende opvoedstijlen dominant (geweest) zijn.

Fijn aan dit boek vind ik ten eerste dat Pronk zichzelf blootgeeft. Ze reflecteert op haar moederschap en durft ook toe te geven dat ze sommige dingen (structureel) ‘verkeerd’ aanpakt. ‘Verkeerd’ tussen haakjes omdat het natuurlijk niet zo zwart/wit is (anders zou iedereen wel het goede doen!), maar omdat er duizend verschillende percepties op moederschap en evenveel aanpakken zijn. Dat maakt haar verhaal herkenbaar voor elke moeder, en het boek als geheel persoonlijker.

Het verwende-kind syndroom

Boekenkrant

Volgens Pronk – en anderen met haar – lijden veel kinderen van moderne ouders (de generatie van nu) aan het zogenaamde ‘verwende-kind syndroom’. Ze zijn gewend te krijgen wat ze willen en maken daar gretig ge- en misbruik van. Om dat tegen te gaan bestaan er cursussen met als motto ‘nee is oké’, die ouders leren om grenzen te trekken en regels op te stellen. De moderne, overbezorgde, softe ouder luistert namelijk te veel naar zijn kind.

Luisteren naar kinderen, we doen niets anders, en nu luisteren ze niet meer naar ons, zo vat Pronk de hedendaagse opvoedmentaliteit samen.

Toch is haar boek ook geen pleidooi voor een strenge opvoeding, want even later beleeft ze een aha-erlebnis tijdens een cursus positief opvoeden (waarin je als ouder dus wel degelijk luistert naar je kind). Pronk is genuanceerd en bekijkt de zaak van alle kanten, zonder zich bij voor- of tegenstanders van een strenge opvoeding aan te sluiten. Dat is fijn verfrissend.

Nee is zeker oké

Hoewel ik mezelf deels in de moderne, bezorgde ouder herkende, heb ik zelf geen problemen met ‘nee’ zeggen of grenzen trekken. Ik ben niet heel streng en we hebben geen waslijst aan regels, maar degene die we wél hebben worden consequent nageleefd en mijn zoons weten heel goed waar de grens ligt (Noël weet het denk ik niet, maar dat heeft meer met zijn leeftijd van 8 maanden te maken dan met mijn pedagogische aanpak).

Pronk laat een gezin aan het woord dat zij als streng beschouwt. De ouders vinden dat ook van zichzelf, en leveren desgewenst een lijst aan regels aan (‘Mocht je gisteren op de IPad? Dan vandaag niet’ en ‘Wie een regel overtreedt, moet onderaan de trap zitten’). Dit zette mij aan het denken over onze regels. Dit zijn de regels – zo veel mogelijk positief geformuleerd dus zonder het woordje ‘niet’ – die wij voor Elia hebben bij ons thuis:

  • Als je aan tafel zit te eten, gedraag je je netjes. Je eten pak je alleen op als je van plan bent het te gaan opeten, je zit op je billen, je laat je eten op je bord, het bord blijft op dezelfde plaats (namelijk voor je neus) staan en je gaat pas van tafel als je uitgegeten bent.
  • Als je met Noël speelt, doe je voorzichtig. Je deelt je speelgoed met hem.
  • Televisiekijken doe je alleen voor het slapen gaan en heel soms ook overdag. Je kijkt dan maximaal 2 afleveringen van een kinderserie achter elkaar (in totaal ongeveer 25 minuten).
  • Voordat je gaat slapen, mag je water drinken. Als je het op hebt, krijg je pas de volgende ochtend weer meer.
  • Als je bij het ontbijt Nutella of hagelslag op je brood gehad hebt, krijg je dat bij de lunch niet nog een keer.
  • Als je zelf om drinken vraagt, mag je kiezen tussen water of melk.

Overload

Hoewel ik zeker veel heb opgestoken van Pronks boek, vond ik het bij vlagen wel een overload aan informatie. De ene na de andere theorie passeert de revue, en het is dankzij de persoonlijke reflecties tussendoor dat dit niet als een studieboek leest. Ik zou het dus zeker aanraden aan wie geïnteresseerd is in de sociologische en maatschappelijke geschiedenis van het opvoeden of aan wie zich net als de schrijfster afvraagt waarom ze doet wat ze doet, maar niet direct aan jonge mama’s met het concentratievermogen van een goudvis. Want die zouden de weg in dit boek gauw kwijt (kunnen) raken.

Overal waar ‘ze’ en ‘mama’/’moeder’ staat, kan uiteraard ook ‘hij’ en ‘papa’/’vader’ gelezen worden.

Eerder verschenen op Mothers and Son


Laat hier je reactie achter:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Alleen inhoudelijke reacties die gaan over het besproken boek en/of de recensie worden geplaatst.