Grensverleggend, confronterend, en hoopvol
[Recensie] Enig idee hoeveel dieren er jaarlijks in Amerika worden geslacht? 11 miljard, exclusief de 47 miljard vissen en andere waterdieren. De gemiddelde Amerkaan eet 100 kilogram vlees per jaar, de doorsnee Nederlander 77 kilo. Er gaat een hoop dierenleed schuil achter deze reusachtige vleesberg. Hoe heeft het zover kunnen komen? Wat zijn de gevolgen? En welke actie is nodig? Joy Melanie komt met een diepgaande analyse en verrassende antwoorden.
Melanie Joy is psycholoog, voormalig professor, succesvol auteur, gedreven activiste, CEO van Beyond Carnism en youtube ster (meer dan 850.000 views op haar TED talk). Haar missie is het promoten van een veganistische levenswijze.
Onze perceptie bepaalt welk dier wij eten. Perceptie is je beeld van de werkelijkheid. Melanie Joy geeft een voorbeeld. Een vriendin zet een heerlijk ruikende stoofschotel voor je klaar. Je neemt een paar happen van het malse vlees en je vraagt naar het recept. Zij antwoordt: “je neemt vijf pond vlees van een golden retriever […]. Je voelt een enorme weerzin. Hoe komt dit? Voor jou is een hond een oneetbaar dier (perceptie). In gedachten zie je een blije spelende golden retriever. Je ervaart weerzin en voelt je misselijk. Ligt er rundvlees op je bord dan zie je waarschijnlijk wat anders, geen koe maar mals vlees.
Veganisten eten geen dierlijk product en doen dit vaak vanuit een bepaalde overtuiging. Zij kiezen voor een levensstijl zonder dierenleed. Vleeseters handelen meestal niet vanuit een bepaalde overtuiging. Ze vinden vlees lekker en eten uit gewoonte. Ze denken niet na over waarom ze vlees eten en wat de gevolgen zijn voor dier en milieu. Joy Melanie bedacht hiervoor de term carnisme, de culturele gewoonte om vlees te eten. Het meest gangbare dieet waarbij je vlees en vis eet was naamloos maar heeft nu een naam gekregen.
De meeste dieren leven in megastallen zonder bewegingsruimte. Een miljoen dieren per stal is geen uitzondering. Hun leven is één grote lijdensweg van geboorte tot de dood. De vleesindustrie gebruikt dieren als productiemiddelen. Dierenwelzijn is een kostenpost. De bedrijven in de vleesindustrie zoals slachterijen liggen vaak in afgelegen gebieden. Journalisten krijgen moeilijk toegang tot deze bedrijven. Hoe zij met dieren omgaan blijft onzichtbaar. Bij een militaire operatie ontstaat vaak nevenschade, in de vleesindustrie ook maar dan minder zichtbaar. Denk hierbij aan getraumatiseerde medewerkers van slachthuizen, stankoverlast voor omwonenden, gezondheidsschade, belastingbetalers die bijdragen aan landbouwsubsidies en milieuschade.
De rechtvaardiging voor dierconsumptie is gebaseerd op drie pijlers. Het eten van dieren is normaal, natuurlijk en noodzakelijk. Geen enkel argument is geldig omdat het eten van dieren geen natuurwet is, onnodig dierenleed veroorzaakt en we prima overleven zonder vlees.
Welke dieren wij eten is willekeurig bepaald. Het is een culturele afspraak. Wij eten wat onze ouders aten, zonder empathie voor de gegeten dieren. Ik was zelf onderdeel van het systeem. Sinds 4 jaar ben ik veganist. In eerste instantie geen keuze vanuit overtuiging maar uit solidariteit. Mijn jongste dochter koos voor veganisme en ik steunde haar ingrijpende besluit. Later kwam de overtuiging toen ik documentaires bekeek over de voedselindustrie. Zonder de inspiratie van mijn dochter was ik nog vleeseter.
Het verhaal van koe Emily is inspirerend en hoopgevend. Een gemeenschap van vleeseters hielp een weggelopen koe om haar slachting te ontlopen. Lewis en Megan Randa adopteerden haar, zij kreeg een eigen stal en filmproducent Ellen Little maakte een film over haar. Wereldwijd besloten mensen te stoppen met het eten van vlees. Op 10 jarige leeftijd overleed zij en kreeg een eigen standbeeld. Een eerbetoon voor alle naamloze miljarden dieren die omgebracht zijn door de vleesindustrie en voor de activisten tegen dierenleed.
Wat kun jezelf doen? Probeer elke maaltijd zo veganistisch mogelijk te maken, ondersteun dierenwelzijn organisaties en informeer anderen over veganisme. Volgens Melanie Joy moeten veganisten niet strijden tegen vleeseters. Alleen samenwerking tussen veganisten en vleeseters leidt tot vermindering van dierenleed. De oplossing is een niet een verbod op vlees. Minder vlees eten is een stap in de goede richting en kan voor een omslag in denken zorgen.
Waarom we van honden houden, varkens eten en koe dragen, een introductie in carnisme is grensverleggend, confronterend, en hoopvol. Melanie Joy ontmaskert de culturele gewoonte om vlees te eten. De gedetailleerde beschrijvingen van de misstanden in de vleesindustrie zijn confronterend en weerzinwekkend. Het boek geeft hoop. Je krijgt inzicht in de werking van carnisme en je kunt de keuze maken om een bijdrage te leveren aan een wereld zonder dierenleed. Steeds meer mensen zijn zich bewust van het gevaar van klimaatverandering en de negatieve invloed van de vleesindustrie hierop. Dit boek schudt je wakker en activeert je om je in te zetten voor het welzijn van dieren.
—
Voor het eerst gepubliceerd op De Leesclub van Alles
