Het systeem is ziek
[Recensie] In Wat de fak deelt Maryam Hassouni haar openhartige ontboezemingen met ons, de lezer, over een periode die nagenoeg haar hele werkzame leven beslaat. En bovenal waargebeurd zijn.
En zo werd ik van kijker naar Maryam plotseling getuige van haar leven buiten de camera om. Ook ik ken haar van de succesvolle jeugdserie Dunya en Desie waarin naast goed acteerwerk van de veelal jonge cast, vooral Maryam en Eva tot de verbeelding spraken in hun rol als Dunya en Desie.
Hassouni won in 2006 een Emmy award voor haar rol van Laila in de film Offers. In 2008 werd zij gekozen tot Shooting Star op het internationaal filmfestival van Berlijn en won zij de Rising Star award bij het Hamptons internationaal filmfestival. Deze wereldwijde waardering zou moeten worden omgezet in ladingen aan wereldwijde aanbiedingen en dat bleef uit. De redenen daarvoor zijn schrijnend.
Onthutsende voorbeelden
Maryam Hassouni is in Nederland geboren en heeft Marokkaanse ouders, die haar liefdevol op laten groeien. Tot zover niets bijzonders. Zou je denken. Aan de hand van talloze onthutsende voorbeelden neemt ze je mee in een wereld waardoor je je schaamt Nederlander te zijn. We zijn hier zo tolerant en iedereen is gelijk. Welnee!
Van extra fouilleeracties op de luchthaven tot ongelijkheid in geldelijke beloning voor acteerwerk. De tolerantie van Nederland geeft alleen een rol aan een Marrokaans ogende actrice zolang ze karakteristieke ondergeschikte rollen speelt vol onderdrukking, waarbij ze uiteindelijk het juk van de strenge religie af weet te schudden, dankzij de ‘onbaatzuchtige’ hulp van de westerling. Wat de fak! En dat is niet de enige keer dat ik dit denk wanneer ik lees waarmee Maryam te maken krijgt.
Geen mooie opdrachten omdat ze geen acteerdiploma heeft (ondanks het feit dat zij als enige Nederlander een Emmy won). Ze studeert om deze kritiek te pareren na jaren studie af aan de meest prestigieuze acteeropleiding ter wereld in New York, keert terug in Nederland en krijgt te horen dat ze nog altijd geen Nederlandse acteeropleiding heeft afgerond. Wat de fak.
Ze wordt door mannelijke acteurs, regisseurs en producenten herhaaldelijk grensoverschrijdend behandeld. Ze doet daar de ene keer direct en de andere keer later melding van. Er verandert nooit iets. Of het moet het uitblijven van aanbiedingen zijn, omdat iemand haar uit wraak op een zwarte lijst heeft geplaatst.
Misstanden
De meest uitgebreide klacht van grensoverschrijdend gedrag leidt tot een intern en verre van onafhankelijk feitenonderzoek. Omdat Maryam ons deelgenoot maakt van communicatie tussen partijen kun je als lezer nadat je het boek hebt dichtgeslagen een aantal zaken concluderen. Met het schaamrood op de kaken:
*Vrouwen worden niet gelijk en niet met respect behandeld.
*De film- en televisiewereld is net zo rot als de wereld daarbuiten.
*Een vrouw zou geen Nee moeten zeggen en kan niet tegen een grapje, zijn veelgehoorde mannenreacties
*Wanneer een opdrachtgever tot een onderzoek zelf partij is in het conflict, is het nooit een onafhankelijk onderzoek.
*Het recht zegeviert niet.
En de meest verdrietige conclusie is dat hoeveel mensen haar verhaal ook lezen, Maryam Hassouni kan haar eigen boek nooit dicht slaan. Ik gun haar de kracht om verder te gaan met alles dat wel de moeite waard is en ik gun de wereld de veranderingen die we zo nodig hebben.
Een indrukwekkend en bovenal verdrietig persoonlijk verslag van Maryam om misstanden binnen de film en televisie-industrie aan de kaak te stellen mondt zeker niet uit in zelfmedelijden maar laat zien dat we nog een lange weg te gaan hebben om gelijkheid in dit land centraal te kunnen stellen. Een boek dat iedereen moet lezen.
—
Eerder verschenen op Boeken-cast
