"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Wees lief voor deze ziel

Donderdag, 1 november, 2018

Geschreven door: Frans Kazenbroot
Artikel door: Jasmijn Olk

Leonard Cohen gehoorzaamde aan zijn eigen ziel

Frank Kazenbroot schrijft vol passie over de muziek van Leonard Cohen, die motieven uit oude tradities combineert met seculiere taal 

[Recensie] Zoekers naar zin en diepgang beroepen zich al lang niet meer alleen op de kerk, maar vinden ook op andere plaatsen inspiratie. In de muziek bijvoorbeeld. Via zijn muziek weet de Canadese dichter, liedschrijver en artiest Leonard Cohen (1934-2016) velen te raken.

“Misschien komt het omdat wij woorden zoeken voor onze ervaringen van pijn, verlies, verlangen en schoonheid”, schrijft Frans Kazenbroot (1958). Als vijftienjarige hoorde hij voor het eerst een nummer van Leonard Cohen en sindsdien voelt hij door de muziek een band met de artiest. Kazenbroot was jarenlang kloosterling in de Abdij van Berne en is tegenwoordig geestelijk verzorger in een gevangenis.

Op 21 september, de geboortedag van Leonard Cohen, verscheen zijn boek Wees lief voor deze ziel, Veertig vensters op Leonard Cohen. De titel is geïnspireerd op het lied The Widow. “De stem van Leonard Cohen kwam op voor de kwetsbare ziel”, legt de auteur uit. Cohen roept op om de ziel van de mens die worstelt met tegenstrijdige krachten lief te hebben. Leonard Cohen was zelf ook iemand die worstelde. Zijn leven ging niet altijd over rozen, hij kampte met depressies en verloor zich soms in hartstochtelijke relaties. Cohen was gedurende zijn hele leven een spiritueel zoeker: hij groeide in een joods gezin op met de verhalen uit de Tenach, maar interesseerde zich later voor de spiritualiteit uit de kabbala.

Boekenkrant

Voor zijn poëtische teksten beroept hij zich vaak op beelden uit de christelijke traditie en ook het zenboeddhisme heeft hij intensief bestudeerd. Motieven uit de oude tradities combineert Cohen met seculiere taal. Hij zingt over eenzaamheid, genade, het hogere, rechtvaardigheid en, zeker ook, liefde en seks.

Wees lief voor deze ziel kent biografisch elementen, maar is veel meer dan een biografie alleen. Kazenbroot duidt liedteksten en benoemt spirituele en religieuze dimensies in Cohens werk. Bovenal gaat het boek over Kazenbroots levenslange passie voor Leonard Cohen. De bevlogenheid spat van de pagina’s en dat maakt dit boek heerlijk om te lezen. Kazenbroot voert je mee op een reis langs de vele betekenissen en diepe gronden in Cohens poëzie. Wat drijft Kazenbroot om dit boek te schrijven? “Cohens teksten waren nooit eenduidig. Maar dat maakte het ook zo boeiend om hem te volgen. Op zijn eigen unieke wijze wist hij het geheim van de menselijke ziel een stem te geven”, schrijft hij. Kazenbroot legt uit dat Cohen een kunstenaar was die aan zijn eigen ziel gehoorzaamde. Dit leverde hem niet altijd succes op, lang achtte men hem te zwaarmoedig voor het grote publiek. Spiritueel gezien een enorme opgave, aldus Kazenbroot, gebrek aan erkenning maakt eenzaam en onzeker.

Voor de lezer aan het boek begint geeft Frank Kazenbroot een wijze raad mee: wissel het lezen van dit boek af met het luisteren naar muziek van Leonard Cohen. “Dan valt alles op zijn plaats en dan geniet u ook het meeste.”

Eerder verschenen in Volzin