"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Weirdo’s in het Witte Huis

Zaterdag, 31 oktober, 2020

Geschreven door: Peter van der Heiden
Artikel door: Patrice van Trigt

Wat blijkt, een president is ook maar mens

[Recensie] We kunnen er niet onderuit: de verkiezingen om een nieuwe president in de VS zijn aanstaande. De coronacrisis maakt het, indien mogelijk, meer beladen dan ‘normaal’, want normaal is het in de VS naar mijn mening nooit als het de verkiezingen betreft. Toen dit boek verscheen met de implicatie dat Trump niet de enige ‘weirdo’ is die het hoogste ambt ter wereld bekleedde was m’n eerste gedachte ‘Zijn er dan presidenten geweest die net zo waren als hij? En in welke hoedanigheid dan?’ Hebben we het hier werkelijk over 44 voorgangers die nét zo ‘weird’ zijn geweest als Trump? Ik was dan ook heel benieuwd naar de manier waarop de auteur, Peter van der Heiden, dit varkentje heeft gewassen.

Het boek begint al goed met een stortvloed aan superlatieven betreffende Trump: narcist, racist, vrouwenhater, oplichter, pathologische leugenaar, bullebak en ongeschikt als leider. De toon is gezet en stiekem moet ik lachen. Dit is my kind of book! Ik ben zo géén fan van Trump en daarbij heb ik ernstige twijfels bij het kiesstelsel dat ze hanteren in de VS. Maar dat staat niet ter discussie.

De inhoud geeft een duidelijk overzicht over hoe Van der Heiden dit boek heeft ingedeeld. Dat gebeurt door middel van een eerste deel: Langs de lat van Trump, en een tweede deel: Van Washington tot Trump. De auteur laat voormalig oud-presidenten voorbijkomen wanneer er sprake is van een overeenkomst met Trump en een van diens genoemde ‘leiderskwaliteiten’ en karaktertrekjes. Alle voorgangers van Trump komen aan bod in een soort van een omgekeerd ‘zoek de verschillen’.

Welke negatieve deler heeft bijvoorbeeld de eerste president van de VS, George Washington, met Donald Trump? Per karakterschets van Trump worden voormalige presidenten aangehaald die ook dergelijke ‘charmes’ eigen waren. Van presidenten waar je het, zonder reden of vanuit ideaalbeeld, niet van had verwacht. Het gaat over oorlogen, racisme, corruptie en seksschandalen. Allianties met de maffia om hogerop te komen maar waar nu de verdenkingen zijn dat die samenwerking wellicht de dood tot gevolg had. We hebben het dan over JFK. En dit is nog maar het spreekwoordelijk topje van de ijsberg. Je zult verbaasd staan over wat je leest.

Kookboeken Nieuws

Waar je de zaken in het boek als triest, schokkend, schandalig of ronduit misdadig kunt bestempelen, valt op dat nagenoeg van alle presidenten wel iets te melden valt. In het begin van het boek kreeg ik in de gaten hoe de auteur het boek had opgebouwd. Het is overzichtelijk, duidelijk geschreven en vooral niét saai. Ik heb na het lezen van dit boek, dat ik zo nu en dan nog net niet aan de kant heb gesmeten uit frustratie, sommige van mijn ideaalbeelden moeten loslaten. Ik wist heel veel dingen gewoon écht niet!

45 presidenten, nummer 46 is over niet al te lange tijd bekend. De illusie dat het een onbezoedeld persoon, vrij van schandalen of geruchten zal zijn had ik aan de hand van de afgelopen debatten al voorzichtig losgelaten. Staat er bij de functieomschrijving van deze baan écht ‘weirdo’ als voorwaarde? Stelt alleen een bepaald soort mens zich kandidaat voor deze functie? Daar lijkt het wel op, vooral na het lezen van dit boek blijft dát gevoel hangen.

Is het alleen maar kommer en kwel? Nee, gelukkig niet! We weten uit de geschiedenis ook dat er goede zaken zijn gebeurd, waar bepaalde presidenten voor staan, wat ze hebben bereikt. Maar dat je dat maar over een enkeling weet geeft wel een beeld over de noodzaak van een boek zoals dit. Veel zaken blijken niet tijdgebonden maar spelen ook vandaag de dag een enorme, negatieve, en bewogen rol in onze hedendaagse samenleving. Er is voor sommige zaken blijkbaar niet zo heel veel veranderd in bijna 250 jaar presidentschap.

Conclusie van Van der Heiden is dat op een enkeling na er op iedere president dus wel iets af te dingen valt, ongeacht zijn politieke kleur. Met verslavingen, corruptie, verkeerde connecties of simpelweg een gedragsstoornis blijken zowel democraten als republikeinen gezegend. Wat blijkt, een president is ook maar mens. Ondanks dat er ook goede dingen zijn voortgekomen uit dit ambt worden in dit boek vooral de andere kanten belicht. En al dat ‘moois’ siert dan onze (hedendaagse) geschiedenis. Voetnoot: hierop heeft de VS overigens geen patent, dat is een universeel fenomeen als het op (wereld)leiders aankomt.

1600 Pennsylvania Avenue krijgt binnenkort hopelijk een wisseling van de wacht. We gaan het meemaken, eerst de verkiezingen maar eens afwachten want dat belooft ook nog wat te gaan worden. Weirdo’s in het Witte Huis heb ik als verhelderend en teleurstellend ervaren. Wat een zootje ongeregeld als je het zo voorgeschoteld krijgt. Toch had ik het voor geen goud willen missen. Complimenten aan de auteur voor het gedegen onderzoek en het uitbrengen van dit boek. Daarom vier dikke sterren!

Eerder verschenen op Perfecte Buren

Boeken van deze Auteur: