"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Wild things

Donderdag, 5 november, 2020

Geschreven door: Philip Norman
Artikel door: Quis leget haec?

Biografie over Jimi Hendrix

[Recensie] Gitarist Jimi Hendrix is maar 27 jaar oud geworden en heeft dus niet lang op de toppen van zijn kunnen gespeeld. Toch heeft hij in die paar jaar een aardverschuiving veroorzaakt in de muziekwereld. Ik ken zijn muziek maar niet zozeer de man en daarom was ik benieuwd naar Wild Thing, de biografie die Philip Norman over hem schreef. Norman heeft zijn sporen verdiend in dit genre, want eerder schreef hij boeken over John Lennon, Mick Jagger, Eric Clapton en Paul McCartney.

Waar ik vooral benieuwd naar was is hoè Hendrix zo’n virtuoos geworden is. Hij werd geboren in Seattle, in de Verenigde Staten, als oudste van vijf kinderen. Zijn eerste instrument krijgt hij pas op zijn vijftiende in handen, een ukelele. Snel daarna volgt een akoestische gitaar waar hij dag en nacht op oefent. Hij formeert al snel zijn eerste bandje, The Velvetones, waarin hij zijn eerste elektrische gitaar bespeelt

Hij moet de militaire dienst in om een gevangenisstraf af te kopen maar daarna stort hij zich op de muziek. Hij blijkt zo muzikaal begaafd dat hij zichzelf leert spelen. Dat doet hij zo goed dat hij door de Isley Brothers wordt gevraagd deel van hun groep uit te maken. Later speelt hij nog bij Little Richard. Wat hem niet bevalt zijn de uniforme kleren die alle bandleden aan moeten. Wat hem wel bevalt zijn de amfetamines en marihuana waar hij al snel mee in contact komt. Hij tourt door Amerika en komt dan onder contract bij Chas Chandler, de voormalig bassist van The Animals. Die neemt hem mee naar Londen en daar begint het pas echt.

Hendrix treedt aanvankelijk illegaal op en wordt steeds bekender. Hij krijgt een relatie met Kathy Etchingham, hoewel relatie een ruim begrip is in zijn geval. Kathy moet talloze groupies dulden die avond aan avond het bed delen met Hendrix, zeker als hij tourt. Hendrix maakt furore, wat blijkt uit het gesprek tussen Keith Altham, redacteur van de New Musical Express en zijn manager Chas Chandler;

Boekenkrant

“[…] nadat hij Jimi had zien optreden in de Scotch moest zelfs Altham toegeven dat hij compleet ondersteboven was. ‘Naar mijn gevoel was het of ik stond te luisteren naar een grote jazzgitarist als Wes Montgomery. Ik zei: Om eerlijk te zijn, Chas, dit soort muziek zou de meeste popfans weleens boven de pet kunnen gaan, want hij is bijna tè goed.”’

Nu liep er in Londen nog een gitarist rond, die al het predikaat ‘God’ van zijn fans had gekregen, namelijk Eric Clapton. Die had net een nummer van Howlin’ Wolf met veel moeite onder de knie gekregen en vond het okay als Hendrix kwam ‘aanschuiven’ om het mee te spelen. Dat deed Hendrix;

“[…] niet alleen zonder enige inspanning, maar ook met halsbrekende snelheid uitgevoerd…door een verschijning…die eerst gitaar speelde met het instrument in zijn nek, alsof hij probeerde een vampiervleermuis af te schudden, en toen met zijn tanden, alsof hij het instrument gulzig befte, en dat alles zonder een noot te missen.”

Clapton raakte er ontmoedigd van. Die act, dat erotiserende optreden en later het kapot slaan en in brand steken van zijn gitaar zouden zijn handelsmerk blijven. Hij treedt in Frankrijk op met Johnny Halliday en verdwijnt en passant twee dagen met Brigitte Bardot uit beeld.

Hendrix scoort zijn eerste hits en met een drummer en bassist vormt hij de Jimi Hendrix Experience. Zijn debuutalbum, Are You Experienced, komt in 1967 uit, slechts vijf jaar voor zijn dood. Dat speelt zich allemaal af in Engeland, maar Hendrix wil proberen in Amerika door te breken, waar hij tot nu toe alleen tourde in het Chitlin’ Circuit (zuidelijke, oostelijke en midwestelijke staten waar afro-amerikaanse artiesten konden optreden gedurende de periode van rassenscheiding). Hij treedt er op op het Monterey Festival en zal later zijn beroemde optreden doen op Woodstock.

Toch woont hij nog steeds in Londen en gaat zelfs in het pand wonen waar de componist Georg Friedrich Händel ooit woonde. Hendrix schaft prompt zijn muziek aan. Hij moet ondertussen de groupies van zich af houden, van wie Devon Wilson de hardnekkigste is. Ze  verleent hand- en spandiensten maar regelt vooral drugs. Ze zou Hendrix ook niet lang overleven.

Fascinerende verhalen vind ik de vermeende ontvoering van Jimi Hendrix. Ook de ontmoeting met Miles Davis intrigeert mij. Ze hebben samen zitten spelen, er zijn opnames gemaakt maar die tapes zijn nog nooit uitgegeven. Daar zit de wereld op te wachten. Ook zijn relatie met de Duitse oud-kunstrijdster Monika Dannemann spreekt tot de verbeelding. Zij was bij Hendrix tijdens zijn laatste uren en vond hem uiteindelijk levenloos in bed. Waarschijnlijk overleden aan een overdosis slaapmiddelen, al of niet gestikt in braaksel of wijn. Lees vooral dit boek, er zijn talloze versies.

Monika Dannemann heeft zelf wel twaalf verschillende versies verteld, waarvan u er hier één kunt horen. Toen zij een rechtszaak verloor wegens smaad van een andere vriendin van Hendrix, pleegde ze zelfmoord, vijftig jaar oud.

Het boek staat vol met wetenswaardigheden over de muziekscene in de jaren zestig en dat spreekt mij erg aan. De leden van The Rolling Stones, Little Richard, Otis Redding, The Doors, ze komen allemaal voorbij. De meerwaarde van dit boek schuilt er voor mij in dat ik veel meer weet over het verloop van de carrière van Hendrix en vooral waaròm hij zo goed was. Dat laatste zat hem vooral in het gebruik van de gitaar en de effecten die ermee mogelijk waren, zoals het wahwah-pedaal (voor verandering van toon en frequentie van het geluid), het distortion-effect (vervorming) en de feedback (rondzingen). Norman schrijft vlot, alleen de vele aannames die de dood van Hendrix hadden kunnen voorkomen hadden voor mij achterwege kunnen blijven (als dit, als dat…). Ook bij de vertaling van een gedicht van Hendrix keek ik even op; The story of love is hello and goodbye until we meet again’ werd vertaald als het verhaal van de liefde is hallo en aju wie weet tot ziens.

Verder, een aanrader voor liefhebbers van pop- en rockgeschiedenis. Ik heb gelukkig nog wat Norman-boeken in de kast staan om te lezen.

Eerder verschenen op Quis leget haec?

Boeken van deze Auteur:

Eric Clapton

Mick Jagger

Wild thing