Mooie observaties en prachtige beschrijvingen
[Recensie] Sylvain Tesson is schrijver en filosoof en reist de hele wereld over. Het boek Zes maanden in de Siberische wouden is, zoals de ondertitel van het boek zegt, een dagboek in eenzaamheid. Dat klinkt nogal verdrietig maar dat is het zeker niet. Sylvain Tesson wilde vóór zijn veertigste verjaardag ervaren hoe het is om als kluizenaar te leven. Hij koos ervoor om zes maanden in een hut te gaan wonen ver in het ijskoude Siberië. Het dichtsbijzijnde dorp is 150 kilometer verderop en het kan er tot 30 graden vriezen.
Sylvain Tesson leeft de zes maanden niet helemaal als een kluizenaar want hij ontmoet af en toe wel mensen. Hij gaat met een jachtopziener mee op dagtocht, zet het op een zuipen of drinkt thee met vissers en andere mensen die langs trekken. Maar voor een groot deel van de tijd is hij alleen in een verstilde wereld waar alleen natuurwetten gelden. Dat Tesson een filosoof is blijkt regelmatig uit de overdenkingen en bespiegelingen die van een schoonheid zijn die zich kan meten met de wereld om hem heen. Hij ploegt zich in die maanden door stapels boeken heen, zorgt voor en werkt met de honden die hij als gezelschap heeft en weet alles wat hij meemaakt en observeert op boeiende wijze te beschrijven.
Hij kiest voor de dagboekvorm en het voordeel daarvan is dat het boek makkelijk in kleine stukjes te lezen is. Voor de jachtige mens die weinig tijd heeft een prettige bijkomstigheid. Tesson weet de rust en de stilte van het kluizenaarsleven goed over te brengen op juist die jachtige stadsmensen die wel willen weten wat hij ervaart maar er niet de tijd en moeite voor over hebben om dat te bereiken. Ondanks de behoorlijke voorraad voedsel, sigaren, wodka, boeken en andere hulpmiddelen blijkt de manier van leven van de schrijver toch regelmatig overleven. De meeste mensen lukt het niet eens om een paar dagen alleen te zijn zonder communicatiemiddelen. Laat staan dat ze het zes maanden in de Siberische bossen zouden volhouden.
Sylvain Tesson ontleedt de consumptiemaatschappij die hij tijdelijk verlaten heeft en constateert dat de essentie van een kluizenaar ligt in het feit dat deze rustig voortleeft op zijn geheel eigen wijze als de maatschappij zoals wij die kennen zou verdwijnen. Voor de kluizenaar verandert er dan weinig. Hij omschrijft dat zo:
“Anarchisten knutselen hun bommen in koffiehuizen in elkaar, hackers brengen programma’s op hun computer in stelling. Beide groepen hebben de gehate samenleving nodig. Dat is hun doelwit, en het vernietigen van dat doelwit geeft hun leven zin.
De kluizenaar houdt zich afzijdig door alles beleefd af te wijzen. Hij lijkt op een gast aan tafel die vriendelijk het eten afslaat. Als de samenleving zou verdwijnen, zou de kluizenaar rustig als kluizenaar verder leven,maar de dwarsliggers zouden werkeloos zijn.”
Mooie observaties en prachtige beschrijvingen van de wereld en de natuur kenmerken dit boek. Soms kan het tot tranen toe ontroeren. Als één van de honden zes kleine eendjes doodbijt voordat Tesson het kan voorkomen schrijft hij:
“De jammerklacht van de moedereend klinkt nog lang over de oever na. Ze huilt om de duizenden kilometers die ze vergeefs heeft afgelegd, ze huilt om de verloren vruchten van haar schoot. Het leven is een kwestie van volhouden terwijl je dierbaren het leven laten.”
Het is absoluut geen boek in de categorie zelfhulpboeken als ‘vind jezelf’ of ‘leer jezelf kennen’. Het is een boek om langzaam, stukje voor stukje te lezen en te overdenken. Dit boek is er blijkbaar ook in een uitgave met een literatuurlijst met daarin de boeken waar Sylvain regelmatig uit citeert. Wie dat belangrijk vindt moet daar bij aanschaf dus op letten. In de kleine Rainbowpocket ontbreekt die lijst. Maar deze laatste is dan weer uitermate geschikt als tweede exemplaar om alle mooie zinnen en de rake observaties te onderstrepen. Een schitterend boek; om te koesteren en om een ereplaats te geven in de boekenkast.
—
Eerder verschenen op Hebban.nl
