"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Taiwanese dichter Chen Yuhong is in Nederland: "Zelfs als ik over een politiek probleem schrijf, heb ik het alsnog over de mensen"

woensdag, 10 mei 2023

[Nieuws] Chen Yuhong is een van de grootste dichters van Taiwan, haar werk werd internationaal bekroond. Ze verblijft, op uitnodiging van het Nederlands Letterenfonds, tot en met 24 mei in de Amsterdamse schrijversresidentie. In deze weken zal ze meerdere optredens verzorgen, deels samen met vertaalster Silvia Marijnissen. Ook doet ze onderzoek voor een gedicht over de relatie tussen Nederland en Taiwan in de 17e eeuw. We spraken Chen Yuhong over haar verblijf in Nederland.

Niet de eerste keer in Europa
Chen Yuhong (Taiwan, 1952) is al een aantal dagen in Nederland, zo vertelt ze. “Ik arriveerde vorige week vrijdag in Amsterdam en verblijf in het hart van de stad, op de hoek van het Spui. Ik heb al veel gewandeld om vertrouwd te raken met de omgeving. Ik sta versteld van de vitaliteit van de stad. Amsterdam is een stad vol leven, met verschillende mensen, architecturen en gebeurtenissen.” Het is niet de eerste keer dat Chen Yuhong in Europa is. “In de jaren tachtig en negentig ben ik vrij vaak in Europa geweest,” geeft ze aan. “De laatste keer dat ik in Amsterdam was, bezocht ik de de grote overzichtstentoonstelling van Van Gogh. Ik heb Nederland leren kennen door de mooie Nederlandse schilderijen van Rembrandt.” 

Chen Yuhong
Chen Yuhong studeerde af aan de Wenzao Ursuline University of Languages. Na vele jaren in Canada te hebben gewoond, vestigde ze zich in Taipei in Taiwan. Ze publiceerde zeven dichtbundels en werd meermaals bekroond. Met Annotations (Kanttekeningen) werd ze uitgeroepen tot Dichter van het Jaar. Na Trance en In Between (Tussen) ontving ze in 2017 de prestigieuze Taiwan United Daily News Grand Prize in Literature en met The Bewitched (Demonen) Taiwan’s Chinese Writers & Artists Association Medal of Arts. Vorig jaar werd haar oeuvre bekroond met de Cikada Prize, de Zweedse prijs voor Oost-Aziatische dichters.

Chen Yuhong is naast dichter ook vertaler (Engels-Chinees). Ze richt zich daarbij met name op moderne Canadese en Amerikaanse dichteressen, onder wie Louise Glück, Margaret Atwood, Carol Ann Duffy en Anne Carson. Ook haar vertaalwerk is bekroond, zo ontving ze in 2021 de Medal of Literature Translation van de Taiwanese Chinese Writers & Artists en het jaar erop de Liang Shih-Chiu Literary Translation Merit Award.

Vertaald naar het Nederlands
De gedichten van de Taiwanese dichter zijn recent voor het eerst naar het Nederlands vertaald door Silvia Marijnissen, Nederlands vertaalster van Chinese literatuur en specialist in Chinese poëzie. Mede dankzij Marijnissen verscheen in het najaar 2022 een eerste Nederlandse vertaling van Chen Yuhongs werk. In De zon verschrompelt tot een witte dwerg, zijn vijftig gedichten opgenomen. Marijnissen begeleidt Chen Yuhong tijdens haar verblijf in Nederland en zal enkele evenementen modereren. 

“Silvia organiseert verschillende schoolbezoeken en lezingen in Amsterdam, Nijmegen, Leiden, Utrecht en Eindhoven,” zo vertelt de Taiwanese dichter. “We ontmoeten verschillende dichters, vertalers en geleerden zoals Sasja Janssen, Kreek Daey Ouwens en Jeroen Struive. Ik kijk er ook naar uit om te lezen voor sommige studenten die nu Chinees leren, megaspannend!”

Dans Magazine

Het belang van vertaalde literatuur
“Vanwege de taalbarrière zijn mijn lezingen gericht op Chinese en Engelse literatuur,” antwoordt Chen Yuhong op de vraag of ze ook boeken van Nederlandse auteurs kent of leest. “Mijn kennis van de Nederlandse literatuur is zeer, zeer beperkt. Dankzij Silvia heb ik wel inmiddels enkele werken van Leo Herberghs en Sasja Janssen in Franse en Engelse versie gelezen. Ik voel me dicht bij hun gedichten en geniet er erg van ze te lezen.”

Chen Yuhong benadrukt het belang van vertalers. “Het probleem waarmee we worden geconfronteerd met taalkunst, zoals poëzie, is ’taal’ zelf, juist daarom is vertaling zo belangrijk. Ik ben dan ook heel dankbaar dat Silvia, via haar vertaling, mijn werken introduceert bij de Nederlandse lezers.”

Relatie Nederland en Taiwan
Over haar onderzoek naar de relatie tussen Nederland en Taiwan in de 17e eeuw vindt Chen Yuhong ‘begrip’ een belangrijke term. In 2024 is het 400 jaar geleden dat de Nederlands-Taiwanese betrekkingen begonnen, toen de VOC zich in 1624 op Taiwan (destijds Formosa) vestigde. “Taiwan en Nederland hadden in de 17e eeuw nauwe banden,” vult Chen Yuhong aan. “Alleen door de geschiedenis te begrijpen en er niet bevooroordeeld of koortsig naar te kijken, kunnen we ervan leren. Het onderzoek levert me misschien niet zoals gewoonlijk een essay op, eerder een gedicht.” 

Poëzie in Taiwan
“Gelukkig ben ik, en zijn wij, vrij om te schrijven of uit te drukken wat ik/we willen in Taiwan,” vertelt Chen Yuhong. “Poëzie wordt als een fijne taalkunst beschouwd en wordt zeer gerespecteerd. Naast dat er regelmatig poëziewedstrijden worden georganiseerd door middelbare scholen, hogescholen, particuliere of overheidsorganisaties, is de poëzie ook te vinden in het openbaar vervoer of op het podium.” Poëzie is dus behoorlijk zichtbaar in Taiwan. “Vooral nu in dit internettijdperk,” aldus Chen Yuhong.

“Ik ben zelf geen ‘politieke dichter’,” stelt Chen Yuhong. “Poëzie is voor mij veel meer dan politiek. Voor mij zijn liefde, verlangen, verlies (dood, tijd…), natuur, meditatie… ook belangrijke onderwerpen in mijn poëzie. Zelfs als ik over een politiek probleem schrijf, heb ik het alsnog over ‘de mensen’, mensen die erin vastzitten of erdoor worden beïnvloed.” Haar grootste affiniteit heeft ze met de mensen, zo klinkt door in haar antwoorden. 

Op de vraag wat ze zelf het liefst leest, antwoordt ze kort maar krachtig. “Poëzie natuurlijk.”

Optredens Chen Yuhong (De voertaal van alle lezingen is Engels)

  • Woensdag 17 mei: interview met vertaler Silvia Marijnissen in De Boekenbar, Utrecht
  • Zaterdag 20 mei: lezing met Sasja Janssen in Perdu, Amsterdam
  • Zondag 21 mei: in de culturele huiskamer Bind, Zaandam 
  • Maandag 22 mei: huiskameractiviteit met Kreek Daey Ouwens via Man in de Maan, Eindhoven

Tijdens haar verblijf hoopte Chen Yuhong naast de optredens eigenlijk ook de tentoonstelling van Vermeer te zien. “Helaas zal dit waarschijnlijk niet mogelijk zijn voor mijn vertrek op 24 mei, dat vind ik erg jammer.”

– 

Tirza van Holten


Nieuws: Geruchten over fusie uitgeefconcerns VBK en WPG

donderdag, 28 maart 2024

Sinds het Boekenbal op 15 maart gaat er een gerucht rond dat een fusie aanstaande is tussen uitgeef...


Verslag: Wat is het belang van recensies voor de boekenwereld?

donderdag, 28 maart 2024

Succesvolle derde Recensentendag van Bazarow en de Boekenkrant Recensies blijven belangrijk voor...


Nieuws: Best verkopende boeken week 13 - 2024

donderdag, 28 maart 2024

Literatuur grote winnaar van de Boekenweek 2024 De Boekenweek van 2024 ligt inmiddels weer achte...


Podcast literatuur: De Nieuwe Contrabas 133 – Piekt Joost de Vries?

donderdag, 28 maart 2024

Het team van de Nieuwe Contrabas, Hans van Willigenburg en Chrétien Breukers, behandelen in editi...