"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Dicht op de actualiteit - deel 1

vrijdag, 5 mei 2023

Welkom lieve lezer. Daar is hij dan: het allereerste deel van een ietwat vage, literaire, poëtische en journalistieke zoektocht. Tien weken lang neem ik je elke vrijdag mee via deze blog. Ik wil gaan ontdekken wat er gebeurt op het snijvlak van poëzie en de journalistiek. Deze zoektocht ben ik al een paar maanden terug begonnen.

Voordat ik daar meer over vertel, zal ik me eerst even voorstellen. Ik ben Tirza van Holten, 20 jaar oud en loop sinds april 2023 stage bij Bazarow tot eind juni 2023. Momenteel bevind ik me in de afstudeerfase van de opleiding Journalistiek die ik volg aan de Christelijke Hogeschool Ede (CHE). In februari startte ik mijn afstudeeronderzoek met de hoofdvraag: In hoeverre kan poëzie nieuwsmijders* van 15 t/m 24 jaar verbinden met het huidige nieuwslandschap? Hiervoor is het de bedoeling dat ik een product maak dat mijn afstudeeronderzoek ondersteunt. Het idee wat eruit rolde: een journalistieke dichtbundel.

Omdat ik deze zoektocht al eerder ben gestart, is hieronder een lijstje met mijn concrete ideeën tot nu toe (en dus het punt vanaf waar we verder gaan ontdekken, spoiler: deze bevindingen zullen dus veranderen door de reeks heen):

1. Een journalistieke dichtbundel over 2022 waarin elke maand twee/drie gedichten zijn gemaakt over impactvolle gebeurtenissen in het nieuws van die maand
2. In eerste instantie zal ik in deze blogs stukjes weggeven van mijn gedichten, maar wel met het vooruitzicht om de bundel te laten drukken
3. Mooie vormgeving is essentieel als het gedrukt wordt! Misschien een samenwerking met een kunstenaar?
4. Elk gedicht zal anders zijn, lang/kort/ritmisch/abstract/metaforisch/feitelijk etc. (Dit heeft de reden dat nieuwsmijders, de groep die ik onderzoek, niet in één type te omschrijven is en ik zo gevarieerd mogelijk wil zijn).

Geschiedenis Magazine

Elke week zal ik jullie dagboek gewijs vertellen hoe ik aan mijn inspiratie en ideeën kom voor mijn journalistieke bundel. Deze week is week 17 aan de beurt. Geniet van mijn hersenspinsels en wekelijkse creatieve denkprocessen!

Vandaag had ik een interview met de Vlaamse dichter en winnaar van de Debutantenprijs 2023, Sara Eelen. Ik interviewde haar voor de achtste editie van Bazarow Magazine 2023. Ik vroeg haar ook wat ze van het idee voor een journalistieke dichtbundel vindt. Omdat ik niet heel het interview wil citeren, heb ik hieronder een lijstje gemaakt met haar bevindingen die ik meeneem:

  • Stop bij de gedichten een flappagina bij die vindbaar is, maar niet per se gelezen hoeft te worden
  • Geef vooral zachtheid en perspectieven in de gedichten (de journalistiek is heel vaak op de feiten, snel en hard; elke zin moet een reden hebben om daar te staan. Poëzie heeft dat ook, maar op een hele andere manier)
  • Houd het laagdrempelig, het is juist bedoeld voor mensen die alternatieve manieren zoeken dan traditioneel nieuws!
  • Oppassen met volledig weggeven van je gedichten in de blog, uitgevers zijn daar niet blij mee als je je bundel wilt laten publiceren (hebben ze misschien connecties met Bazarow die dit mogelijk kunnen maken?

Ik zet mijn laptop met een plof op mijn bureau. Het enthousiasme giert door mijn aderen en mijn vingers jeuken om achter mijn scherm te kruipen en te schrijven. Poëzie te schrijven. Ik kan niet wachten om deze blog realiteit te maken. Elke dinsdag heb ik een meeting met Roeland Dobbelaer, hoofdredacteur van Bazarow. Hij begeleidt me bij het hele proces kijkt elke week kritisch naar de ontwikkelingen achter mijn journalistieke dichtbundel. Bij deze allereerste meeting borrelden ontzettend veel ideeën op, hieronder de vruchten van de vergadering:

  • Neem mensen mee in je creatieve proces, schrijf het als een dagboek met de dagen en tijden erbij, het is leuk om te zien als er een idee opkomt om bijvoorbeeld half 1 ’s nachts voor een gedicht;
  • 2022 is VEEL te lang geleden voor nieuwsmijders! Maak je bundel in ieder geval over 2023, ga elke week op zoek naar nieuws en schrijf veel actueler dan telkens terugkijken op oude gebeurtenissen, neem dit ook mee in de blog;
  • Lees telkens over de gebeurtenissen 100 jaar geleden die maand;
  • Houd een soort logboek bij en begin deze elke keer met een standaard stukje wie je bent, wat je doet (zo weten mensen bij deel 10 snel wie je bent).

Ik wil beginnen aan mijn onderzoek voor de maand januari en stuit op dit artikel, geplaatst op 16 januari 06:18 over ChatGPT. “Sholieren gebruiken de geavanceerde tekstgenerator ChatGPT voor allerlei huiswerkopdrachten, zonder dat docenten daar doorheen prikken.” Bizar. Dit nieuwtje weet ik zelf ook nog goed, bijna iedere leeftijdsgenoot om me heen weet er inmiddels wat van. Ik durf zelfs haast te zeggen dat ik weinig mensen ken die deze kunstmatige intelligentie nog niét hebben geprobeerd. Het lijkt me juist om deze reden een geschikt onderwerp voor een gedicht. Het is nieuws dat januari 2023 heeft bestempeld voor jongeren, iets waarvan je zeker kan zijn dat het grote impact gaat hebben in de toekomst. 

Een opkomende gedachte: is het niet heel gaaf en tekenend om dit gedicht door ChatGPT zelf te laten schrijven? De flap context waar dichter Sara het eerder over had, kan hierbij de context schrijven.

10:46

Tirza: Write a poem about yourself in dutch
ChatGPT: …aan het typen

Ik merk direct dat het gedicht van de online robot veel te statisch en te lang wordt. Ik wil een korter en creatiever gedicht. Na een paar pogingen en aanpassingen krijg ik een geweldig resultaat. Hier alvast een kleine inkijk in mijn allereerste poging tot een gedicht voor januari 2023:


algoritmen en netwerken die we
niet kunnen zien,
leiden ons naar
nieuwe werelden,
onthullend wat er nog moet
komen gaan

Ik maak elke dag een recensiepost op sociale media voor Bazarow. Een week geleden leidde dat er al toe dat ik steeds meer ideeën kreeg voor het creëren van een huisstijl voor de sociale media van Bazarow. Nu deze blog bij mijn taken komt, zou ik ook graag deze reeks mooi willen vormgeven. Nu ik dit schrijf, werk ik in een Word document. Vanuit mijn opleiding ken ik ook het concept van een longread, een lang artikel dat door de vormgeving, illustraties en foto’s tot een geheel wordt gevormd. Nu staat dit artikel waarschijnlijk al online dus zien jullie de stijl waar ik voor heb gekozen. Het liefst wil ik in ieder geval gaan voor een gevoel van eenheid en herkenbaarheid van de blogs. 

Dit was hem dan, het allereerste deel. Ik ben enorm enthousiast om jullie mee te nemen op dit literaire avontuur en ben heel benieuwd naar het laatste deel waarin ik zal terugblikken op alle delen, alle veranderingen en aanpassingen. Ik hoop jullie te vermaken met mijn bevindingen en ideeën over mijn journalistieke dichtbundel. 

Tot volgende week!

– 

Tirza van Holten


Nieuws: Magische grens van 200.000 handtekeningen tegen boeken btw verhoging bereikt

woensdag, 29 mei 2024

Nog steeds blijven de hantekeningen onder de petitie Boekenprijs: 21% btw, een waardeloos idee binn...


Nieuws: Shortlist Thea Beckmanprijs 2024 bekendgemaakt

woensdag, 29 mei 2024

De Thea Beckmanprijs is een boekenprijs voor het uit aan het beste historische jeugdboek, uitgerei...


Nieuws: Aya Sabi ontvangt Jonge Veer 2024

dinsdag, 28 mei 2024

Auteur en columnist Aya Sabi ontving gisteren de Jonge Veer 2024. De prijs werd uitgereikt door Bab...


Nieuws: Beste Groninger boeken naar Tjibbe Veldkamp en Karin Sitalsing

maandag, 27 mei 2024

De jongen die van de wereld hield van Tjibbe Veldkamp en Blauwestad van Karin Sitalsing zijn uitger...