"Ik heb altijd gedacht dat het Paradijs een soort bibliotheek zou zijn" - Jorge Luis Borges

Lust en schande

Donderdag, 24 maart, 2022

Geschreven door: Theo Hoogstraaten
Artikel door: Patrice van Trigt

Eleonore is een stoere en vrijgevochten vrouw die haar tijd ver vooruit was

[Recensie] Hertogin Eleonore van Aquitaine geniet in 1137 van haar leven in de Aquitaine, Zuid-Frankrijk. Haar geliefde Bordeaux, stad van wijn, plezier, kunst en beroemde troubadours maar ook haar macht en aanzien zal ze moeten inruilen voor het onbekende Parijs. Haar vader heeft namelijk gezorgd dat ze is uitgehuwelijkt aan Louis de VII, aanstaande koning van Frankrijk. Na de huwelijksvoltrekking ontdekt Eleonore al snel dat vrome en saaie Louis een groot aanhanger is van de Kerk, hij is opgegroeid in een klooster, en staat onder invloed van de abt Suger. Dit is een ware beproeving voor de sterke, onafhankelijke Eleonore want hierdoor wordt haar huwelijksleven ernstig bemoeilijkt. Ze hoopt dat ze invloed op Louis kan uitoefenen wanneer ze de abt eenmaal op zijn plek heeft gezet. Maar daarin vergist ze zich.

Parijs is vervolgens óók weer een teleurstelling voor Eleonore, in alle opzichten. Samen met haar zus bedenkt ze een plan hoe ze de regie weer in eigen handen kan krijgen. Ze komt uit een sterk geslacht die geen warme gevoelens voor de Kerk koestert en ze neemt dan ook geen blad voor de mond. Wanneer ze te maken krijgt met de orde van de Witte Monniken, ‘een wespennest waarvoor vader haar had gewaarschuwd’, zet ze alles op alles om een poging te wagen iets te veranderen. Ze heeft voor ze Louis huwde geproefd van wat ook kan en dat wil ze terug. Als Louis op kruistocht gaat om vergeving voor zijn zonden te vragen, besluit ze mee te gaan. Alleen heeft Eleonore andere motieven.

Het schrijfduo Hoogstraaten heeft wederom een fijne historische roman geschreven. De jonge hertogin Eleonore is een stoere en vrijgevochten vrouw die haar tijd ver vooruit was. Een bohemien als je wilt; vrij in haar uitlatingen en levensstijl die zo kenmerkend was voor de regio waar ze vandaan kwam, waar genieten van het goede leven tot kunst werd verheven. Het is dan ook olie op het vuur door Louis aan haar te koppelen. Hij is doordrongen van het geloof, kent geen plezier of uitbarstingen en slikt alles wat de Kerk voorschrijft als zoete koek. Alles wat Eleonore doet stuit hem tegen de borst, ingefluisterd door de abt, maar het intrigeert hem stiekem ook. Toch is dat niet genoeg en dit blijft een discussiepunt tussen de twee en dat zorgt voor de nodige spanning en onrust.

Eenmaal op de troon wordt pijnlijk duidelijk dat Louis niet klaar is voor wat er van hem wordt verwacht. Eleonore neemt hem min of meer op sleeptouw en beseft steeds meer dat ze op ramkoers liggen als er niets verandert. Een vrouw is er om haar man te dienen, niet om de leiding te nemen! Alles wat zij voordraagt is een doorn in het oog van de mannelijke raadgevers van Louis en langzaam maar zeker stevenen ze af op een ramp. Eleonore voelt zich in de steek gelaten en kan alleen nog op haar eigen volgelingen vertrouwen. Aan de andere kant lonkt namelijk gevaar. De machtspositie van de Kerk is weerzinwekkend en zorgt voor de nodige problemen tussen de twee jonge koningslieden.

Yoga Magazine

De vlotte schrijfstijl van Marianne en Theo Hoogstraaten zorgt ervoor dat ik Lust en schande in één ruk heb uitgelezen. Wanneer gaan ze eens een historische roman schrijven die minstens 500 pagina’s telt? Dat zou zó fijn zijn! De combinatie van fictie en feiten is ook nu weer heel goed uitgewerkt. Het is zo leuk om informatie te kunnen vinden over de personages op het internet en het op die manier verder aan te vullen. De vlotte dialogen, de gluiperige kerklieden, het verraad en de intriges, alles ingrediënten om gefocust te blijven lezen. De titel impliceert lust en schande, eerlijk gezegd had ik daar wel iets meer van verwacht. Het had wel wat stouter gemogen wat mij betreft. Neemt niet weg dat ik heb genoten van zowel de persoonlijke verhaallijnen van Louis en Eleonore als van alle andere personages en gebeurtenissen. Het brutale en de vastberadenheid van de jonge hertogin in combinatie met haar rare echtgenoot zorgde ervoor dat ik echt met plezier bleef lezen.

De sfeerschetsen zijn zoals altijd kleurrijk en gedetailleerd. Scenes komen tot leven, je waant je in de kasteelgangen, te paard tijdens de kruistocht en aan tafel bij de royals van de middeleeuwen. Het personage van Eleonore sprak me enorm aan. De band met haar onderdanen, haar zus én dat ze uiteindelijk op kruistocht ging verbaasde me niks. Wat wel verrassend was, was de afronding van het verhaal. Daar bleef ik op mijn honger zitten en had ik het gevoel van ‘is dit het nou?’ en dat heb ik nu nog.

Lust en schande is een fijn verhaal maar heeft me niet zo verpletterd als de vorige historische romans en dat kwam ook echt door de plot.Toch had ik het niet willen missen. Drie sterren.

Eerder verschenen op Perfecte Buren